(Заводитчӧмыс 30-31 номеръясын.)
«Берёзовкалӧн историяыс, тыдалӧ, помасьӧ», – думайті ас кежысь Печорасянь 30 километр ылнаын вӧвлӧм военнӧй посёлокӧ воӧм мысьт. Сэні 1990-ӧд воясӧ вӧлӧма авиация часьт. Ланьтлытӧм зэр улын лунтыр ми кытшлалім эндӧм военнӧй аэродром да киссьӧм казармаяс. Сэсся синмӧ усины киссьӧм жӧ детсад да школа, пӧдса пошта да фельдшерско-акушерскӧй пункт. Но бӧрыннас тшӧтш волім Георгий Победоносец нима православнӧй кевмысян жырйӧ, кытчӧ ӧбразъяссӧ вышивайтӧмаӧсь да Ен службалы сиӧм небӧгъяссӧ лӧсьӧдӧмаӧсь Берёзовкаса мастер киа аньяс. И сэки гӧгӧрвои, мый посёлок бырӧм йылысь сёрнитнысӧ водз на.
Посёлок кузя
Важ Берёзовкаӧн тӧдмасьӧмӧй помасис посёлок кузя ветлӧмӧн.
Вӧвлӧм культура керкалы паныда аддзи челядьлы дзик мойдса кар кодь яръюгыд мича площадка.
Сэсся мунім посёлокын медводдза уличаяс пӧвстысь ӧти – Таёжнӧй кузя.
Наталия Николаевна юӧртіс, мый уджалан посёлокыс войдӧр вӧлӧма горулынджык, ты дорын, но быд во ойдлігӧн вӧлӧм ва улӧ веськавлӧ да, тыр-бур овмӧдчӧминсӧ шуӧмаӧсь кыпӧдны вывтасінынджык.
– Срубъяссӧ катӧдӧмаӧсь татчӧ, мыльк йылӧ, да посёлокса ӧти улича весиг та серти и нимтӧмаӧсь – Нагорнӧй, – висьталіс Наталия Холодова. – Со буретш тайӧ уличаыс и эм!
Важ Берёзовкаын ставсӧ арталім 7 улича. На пӧвстын весиг эм Шондіа улича да Гажа уличкост! А ӧти новлӧ медводдза космонавт Юрий Гагаринлысь ним.
Киссянвыйын керкаяс да интернет-сарай
Кӧть улича нимъясыс гажаӧсь да кыпыдӧсь, кызвын керкаыс Важ Берёзовкаын киссянвыйын. Синмӧ шыбитчис татшӧм серпас – керка ӧтар джынйыс киссьӧма нин, а мӧдарладорас йӧзыс олӧны на.
– А тайӧ сараяс миян челядь гожӧмбыд бергалӧны, – индіс библиотекар Анастасия Владимировна.
Вӧлӧмкӧ, сӧмын тані быдмысь войтыр вермӧны зэр-тӧлысь сайӧдчӧмӧн пыравны ӧтуввезйӧ.
– Орччӧн «Ростелеком» пыртіс уджӧ интернет «кыян» оборудование да, Wi-Fi пыр позьӧ йитчывны, – гӧгӧрвоӧдіс Наталия Николаевна. – Но видзӧдлӧй гӧгӧр! Некӧн нинӧм ӧд абу! Кӧні йӧзыслы петавны ӧтуввезъяс? Ме эськӧ вӧзйылі вайӧдны кӧть нин клубӧдз: сэні позьӧ пукыштны-уджыштны.
А со Берёзовкаса зонпосни абу кутӧмаӧсь виччысьны да лӧсьӧдӧмаӧсь сарайын аслыспӧлӧс «интернет-кафе». Нырӧс сэтчӧ сюйлі да, пытшкас эм пач, весиг небыд креслӧ-пуклӧс, а стенсӧ содтӧд кышӧмаӧсь полиэтилен плёнкаӧн. Зэв тай сюсьӧсь, абу йӧрмӧмаӧсь!
– Со, аддзанныд, эмӧсь весиг кык судтаа пу стрӧйбаяс, – индіс посёлокса депутат Наталия Холодова. – Тайӧ кӧкъямыс патераа керка.
Ва башня дорын сувтыштлім регыдик.
– Васӧ качайтӧ насос. Но тӧвнас ваыс кынмӧ, а перйыны насос станциясӧ дзоньталӧм могысь сьӧмсӧ некыдз оз артмы, – висьталіс Наталия Николаевна. – Бур кӧть, юан ваа юкмӧсъясыс посёлокын эмӧсь на.
Школа
Водзӧсӧ – вӧвлӧм школа.
– Школаным посёлокын вӧлі ыджыд, – казьтыштіс ань. – 320 места вылӧ артыштӧм. Велӧдчисны кык сменаӧн, челядьыс уна вӧлі да… Да и зумыд тӧдӧмлун сетісны: школа помалысьясысь унаӧн талун зільӧны-уджалӧны Санкт-Петербургын да Москваын.
Велӧдчанінсӧ тупкисны 2010 воын, но кольлісны на посни классъяс. А сэсся и найӧс вуджӧдісны Чикшинса школаӧ. И талун кежлӧ со мый сӧмын колис…
– Мыйла?
– Стрӧйбасӧ балансысь киритӧма нин, кыдз шуласны, спишитӧма. Но сійӧс эз кисьтны-косявны, а лэдзисны посёлоксалы пескӧ пилитны-разьны, – юӧртіс Наталия Николаевна.
Код тӧдас, меным, гашкӧ, мойвиис вӧчны Важ Берёзовкаын вӧвлӧм школалысь медбӧръя снимокъяс. Пыравнысӧ эг нин смелмӧдчы, сулышті пыранінас да, быдсӧн шуштӧм лоліс: джоджсӧ пӧшти ставнас нин разьӧма…
Кыддза рас
И друг Берёзовкаысь быттьӧ веськалі дзик мӧдлаӧ: посёлок шӧрын мича ді. Водзті тані вӧлӧма пошта, сійӧс пӧдлалӧмаӧсь, а со кыддза раскыс да клумбаясыс кольӧмаӧсь, быттьӧ эскӧдӧны, мый олӧмыс мунӧ водзӧ!
Но и тайӧ сӧмын кажитчӧ – Берёзовкаӧ поштаыс волывлӧ сӧмын кадысь кадӧ…
А сэккості воим фельдшерско-акушерскӧй пунктлӧн вӧвлӧм стрӧйба дорӧ. Сійӧ тшӧтш эндӧма.
Но киссьӧм керка-стрӧйба кындзи Берёзовкаын эм и нимкодьӧдан-шензьӧданаыс. Медвойдӧр тайӧ посёлокса олысьяслӧн идӧра йӧръясыс.
– Йӧзыс зільӧны кыдзкӧ да мичмӧдны керка гӧгӧрсӧ, – пасйис администрацияса специалист Наталия Холодова. – Со тайӧ мича йӧрыс Людмила Владимировна Шмидтлӧн. Сійӧс тыр-бура видзӧмӧ пай пуктӧ и нылыс.
Наталия Николаевна висьталіс сідзжӧ, берёзовкасаяс пӧ окотапырысь вӧдитӧны град выв пуктас, тшӧтш и кабачок да шондіюр, парникын – ӧгуреч да помидор.
– Ӧти кывйӧн, окота кӧ овнытӧ, быдлаын позьӧ овны! – Печора районті ветлӧдлігӧн тшӧкыда кывлӧм татшӧм кывъясӧн сигӧртіс Берёзовка кузя экскурсиясӧ Наталия Холодова, да ми бӧр бергӧдчим администрация стрӧйбаӧ, медым видзӧдлыны посёлок вылас мӧд синмӧн нин.
Мӧдпӧлӧс Берёзовка
И петкӧдлӧм снимокъясыс помтӧг шензьӧдісны: Берёзовка гӧгӧртасын мичаиныс збыльысь зэв уна. Но тайӧ мичлуныс воссьӧ сӧмын сылы, коді сиис Печора вожса тайӧ пельӧсыслы став олӧмсӧ да коді помтӧг радейтӧ татчӧсінъяссӧ.
– Берёзовка – тайӧ миян чужанінным, миян мувывса ичӧтик рай. Асьныд аддзылінныд, кутшӧм сійӧ мича да кутшӧма ми кӧсъям, мед тані олӧмыс эз кус! – юксис сьӧлӧм-кылӧмнас библиотекаын зільысь Анастасия Железнова. <>
Наталья ПРОКОФЬЕВА.
Комиӧдіс Елена ПЛЕТЦЕР.
Снимокъясыс авторлӧн, Анастасия ЖЕЛЕЗНОВАЛӦН да Наталия ХОЛОДОВАЛӦН.
Гижӧдсӧ дасьтігӧн вӧдитчӧма Печораысь овмӧдчӧминкостса библиотека тэчаслӧн лист бокысь да
Печораса историко-краеведческӧй музейӧн йӧзӧдӧм «Печора… Истории перебирая даты» небӧгысь юӧръясӧн.