Тавося июнь 28 лунӧ Коми Республикаса национальнӧй политика министр Галина Ивановна Габушева пасйӧ тшупӧда пас – 50 арӧс. «Йӧлӧга» газет став сьӧлӧмсянь чолӧмалӧ миян республикаса пыдди пуктана аньӧс, а такӧд йитӧдын окотапырысь аддзысьлім Галина Ивановнакӧд, медым дасьтыны сыкӧд «Нималана йӧзлӧн челядьдыр» рубрика. Челядьдырся кадыд – медся шуда: мамлӧн мелі киыс, батьлӧн колана туйдӧмыс, чой-воккӧд гажаа ворсӧмыс… Тайӧ кадсӧ нюммунӧмӧн и казьтылӧ Галина Ивановна.
Пыр зонъяскӧд котралі
Галина Ивановна чужлӧма Кӧрткерӧс районса Шойнаты сиктын 1969 вося июнь 28 лунӧ. Батьыс – Иван Ильич, вӧлӧма партияса уджалысьӧн, а коркӧ кад и – Одыбса Госпромхозын директорӧн. Мамыс – Ия Прокопьевна, вӧлӧма Кӧрткерӧсса детсадйӧн веськӧдлысьӧн, а сэсся и Шойнатыын тшӧтш. Бӧрынджык уджавлӧма Шойнатыса леспромхозын. Семьяас быдмӧмаӧсь куим чоя-вока: ыджыдджык Павлик вок, ичӧтджык Таня чой, а Галина вӧлӧма шӧрса кагаӧн.
-Павликкӧд ёна ёртасим, коластным – 3 во. Сэки ӧд быд сиктын вӧліны спортплощадкаяс, тӧвнас ваӧн найӧс киськавлісны, медым йи вылын иславны позис. Другъясыскӧд петасны ворсны хоккейӧн, а воротаӧ некодӧс сувтӧдны. Гын сапӧг вылӧ пысалӧм конькинас окотапырысь котралісны. А меным, вратарлы, важ фуфайкаысь вӧчлісны «защитнӧй» паськӧм. Ок, унаысь и лӧзнад ветлӧдлі – шайбаыс ӧд весиг плешкӧ и син улӧ веськавліс, — казьтывлӧ Галина Ивановна. – Велосипеднад ёна жӧ сыкӧд да Оля Симпелева нывъёрткӧд катайтчылім. Тӧдӧмысь, Дружба нима уличаын олім да сыӧн и ёртасим кӧть зонъяс, кӧть нывъяс. Зонъяскӧд тӧвнас лымйысь крепосьт стрӧитлім, «войнаысь» ворслім. Мукӧддырйи аканьӧн ворслі. Сыӧн и шӧр каганад бур лоны: кӧсъян кӧ шпанитны – ыджыдджык воккӧд, окота аканьӧн ворсны – ичӧтджык чойкӧд. Кытчӧдз Павлик велӧдчыны эз мун, 7 классӧдз кымын, пыр зонъяскӧд котралі. Тадз и велалі накӧд, зонуловкӧд, ӧти кывйӧ воны.
Мамӧлӧн паськӧмысь – аслым платтьӧ
Галина Ивановналӧн челядьдырся уна серамбанатор йитчӧма Оля Симпелева нывъёртыскӧд, кодкӧд ӧнӧдз топыд йитӧд кутӧ да ёртасьӧ.
-Меным чайтсьӧ, мый челядьдырӧй ставыс вӧлі тешкодь. Оля нывъёрткӧд приключениетӧгыс овнысӧ эг вермӧй, быд лун мыйкӧ да мыйкӧ овлӧ вӧлі. Со, шуам, ӧтчыд лавкаӧ ветлім. Туйясыд ӧд сэки эз ёна вӧвны. Мамӧй мӧдӧдіс чипан колькла. Олякӧд локтігас сералім сідзи, мый сы мындаысь сумка вылас усьлім, а гортӧ локті да 30 кольксьыс сӧмын кык и коли – ставыс жугалӧма. А коркӧ сылӧн Таня нима ыджыдджык чойыс фотокружокӧ ветлӧдліс. Ми ичӧтӧсь на. Друг меным Оля звӧнитӧ: «Галя, Танялӧн фотоаппарат эм, ӧдйӧ лок фотографируйтчыны». Ме тэрмасьӧмӧн котӧрті, мамӧлысь чышъянӧс пасьталі – фотоясыс зэв тешкодьӧсь артмисны. Татшӧмсяма серамбанаторйыс пыр вӧлі. Гожӧмнад берегдорса лыа вылын котралім, сотчытӧдз купайтчим – ок, и гажа кад вӧлі! — казьтылӧ Галина Ивановна.
Галина Ивановна серамсорӧн казьтылӧ и сиктса ательеын аслыс паськӧм вурӧдӧм йылысь.
–Менам мамӧй ыджыд тушаа, статя, пыр мичаа пасьтасліс, – шуӧ ань. – Шойнаты сиктын сэки бур вурсянін вӧлі, да мамӧ вурӧдліс аслыс сэні платтьӧ-юбка. Мамӧлӧн курортӧ ветлігкості ме сылысь паськӧмсӧ катӧді КБО-ӧ да аслым платтьӧ вурӧді. Гоз-мӧд платтьӧ коли жӧ сылы. Ӧнӧдз на серам петӧ.
«5» вылӧ эг велӧдчы, кывбуръяс эг гиж
Быд мортлӧн вежӧрас кольӧ первой классӧ мунӧмыс. Галина Ивановналысь медводдза велӧдысьсӧ шуӧмаӧсь Земфира Егоровна Латкина, но ӧти во пӧ сӧмын миянӧс велӧдліс.
-Миян вӧлі кык класс – «а» да «б». Ме веськалі «а» юкӧнӧ. Оля нывъёртӧй школаӧ пыртӧдз подготовительнӧй классын во велӧдчис, а ме сэккості садйӧ на ветлӧдлі, и, дерт, окота нин вӧлі мунны школаӧ. А сэсся ичӧт классъясад сёрӧдз гуляйтлім да эг радейт школаӧ водз чеччыны.
9 классын Галина Ивановна велӧдчӧма Одыб сиктын. Батьсӧ удж кузя ыстылӧмаӧсь сэтчӧ да гаж пыдди сэні олӧма. 10 классын бӧр локтӧма Шойнатыса школаӧ.
–Классӧн веськӧдлысьӧн вӧлі Галина Власовна Черняева, велӧдліс тшӧтш мӧд подгруппалы роч кыв да литература. Классын морт 38 кымын вӧлі. Кутшӧмкӧ кадӧ этшмывліс велӧдчысь лыдысь, 8 класс бӧрад кодсюрӧ мунлісны да. Ас йылысь шуа – «5» вылӧ эг велӧдчы, кывбуръяс эг гиж, велӧдчи шӧркодя. 8-9 классъясын заводті старайтчыны, медым пырны институтӧ. Помалі школасӧ 1986 воын. Кужим ёртасьны, кужим и велӧдчыны, — шуӧ Галина Ивановна.
Гырысьджык классъясын, дерт, сэкся томуловыд пырджык уджавлӧмась. Лесхозын пуяс садитлӧмаӧсь, а 8-9 классъясын кык гожӧм Галина уджавлӧма Одыбса детсадйын нянечкаӧн. Нимкодь пӧ, кор медводдза нажӧвитӧм сьӧмтӧ босьтан – кӧть неуна, но аслад.
Школа помалӧм бӧрын
Школа помалӧм бӧрас Галина Ивановна весиг стюардессаӧн кӧсйӧма лоны, но сэсся эновтчӧма тайӧ мӧвпсьыс.
-Кодӧн сӧмын эг кӧсйи лоны: то бурдӧдысьӧн, то велӧдысьӧн, — шуӧ Галина Ивановна. — Школа бӧрын пыри Коми пединститутӧ естественно-георафическӧй факультетӧ, во велӧдчи. География велӧдысь Александра Ивановна Симпелева зэв ёна кӧсйис, мед помала тайӧ факультетсӧ, пыр мекӧд занимайтчис, но сідз и эг пӧрт сылӧсь кӧсйӧмсӧ олӧмӧ. Школаын велӧдчигӧн на, 9-10 классъясын, ме ветлі «Школа будущего учителя» курсъяс вылӧ. Сэн велӧді суйӧрсайса кывъяс. Велӧдысьяс виччысисны, мый школа бӧрын муна водзӧ суйӧрсайса кывъяс велӧдны. Кутшӧмкӧ кадӧ корсьыси ачымӧс – нинӧм эз во сьӧлӧмӧ. Гажтӧм лои да мӧдӧдчи Ленинградӧ, помалі сэтчӧс культура институт «Библиотековедение и библиография» нырвизь серти, лои библиотекарӧн. Куимнаннымлы бать-мам отсалісны шедӧдны вылыс тшупӧда велӧдчӧм. Ме ачымӧс олӧмас чукляджыка корси, то ӧти факультетӧ, то мӧдӧ, но пыр тӧді, мый помала институт.
Велӧдчӧм бӧрын Галина Ивановна локтӧма чужан сиктас, уджавлӧма библиотекаын. Зэв бура казьтылӧ сійӧ кадсӧ, сэтчӧс библиотекаын уджалысьясӧс.
–Галина Генриховна Микушева – удж кузя менам медводдза наставник. Зэв бур уджалан котыр сэні вӧлі. Синва петтӧдз эз вӧв окота сэтысь мунны, а ме сэк декрет вежи, – висьталӧ Галина Ивановна. – Вуджӧдісны Кӧрткерӧсса челядьлы шӧр библиотекаӧ, сэн уджалі 2 во, а сэсся нин муні Республикаса Национальнӧй библиотекаӧ.
Радейта коми кыв
Кутшӧмкӧ кад Галина Ивановналӧн семьяыс овлӧма то Кӧрткерӧсын, то Шойнатыын. Казьтылӧ, кор пӧ Кӧрткерӧсысь воим Шойнатыӧ, дугдылӧма весиг сёрнитны комиӧн.
–Мамӧй весиг повзис да дзик пыр бӧр комиӧн заводитіс велӧдны – кутасны пӧ роч Галяӧн нимтыны, – казьтылӧ Галина Ивановна. – Гортын пыр зілям сёрнитны комиӧн. Даша нывкӧд весиг мӧвпыс абу рочасьны. Зэв бур, мый тадзи велӧдісны миянӧс бать-мам – радейтны коми кыв, пыдди пуктыны чужан му да тӧждысьны матысса понда.
–Окота сины тіянлы, быдмысь войтыр, мед бурланьӧ мунігӧн нинӧмысь энӧ полӧй, эскӧй асланыд вынӧ, пыдди пуктӧй бать-мамнытӧ да велӧдысьяснытӧ, радейтӧй чужан кывнытӧ да ас мунытӧ. Коми муса дона челядь, олӧмас тіян ставыс артмас!
Екатерина МИКУШЕВА.
Снимокъясыс Галина Ивановналӧн гортса архивысь.
«Йӧлӧга» газетысь, кодӧс позьӧ судзӧдны пошта пыр, позьӧ ньӧбны «Ордым» лавкаын. Медым лыддьыны электроннӧй версия, личкӧй татчӧ. Эмӧсь кӧ юалӧмӧяс, гижӧй komi-kerka@ya.ru.