Биысь видзчысян да войтырӧс доръян управлениелӧн «112» службаын уджалысьяс быд лун отсалӧны неминучаӧ веськалӧм йӧзлы, зільӧны кыдз позьӧ ӧдйӧджык сетны вочакыв, мый вӧчны быдсяма лоӧмтор дырйи. Сьӧкыд-ӧ уджавны тайӧ шӧринас? Та йылысь висьталӧ Семён Рочев.
Семён помавлӧма Сыктывкарса канму университетын социальнӧй технология институт. Зільӧ «112» службаын операторӧн. Радейтӧ спорт, торйӧн нин сьӧкыд атлетика, а нӧшта сійӧ – гижысь-фантаст. Аслас быдлунъя удж йылысь окотапырысь висьталӧ.
– Кыдзи веськалін йӧзлы отсалан «112» службаӧ? Важӧн-ӧ сэні зілян?
– Менам бать тані жӧ уджалӧ. Сылӧн вӧзйӧм серти и локті татчӧ. Уджалан графикыс меным лӧсялӧ, ёртъяскӧд ладма да и удждон вылӧ ог элясь. Мый нӧшта колӧ! Со 5 во нин тані зіля.
– Верман-ӧ тӧд вылад уськӧдны кутшӧмкӧ интереснӧй лоӧмтор?
– Кутшӧмкӧ торъя лоӧмтор йылысь казьтыштны сьӧкыд. Операторъяс пыр мунӧ уна сюрс звӧнок-шыӧдчӧм. Мый сӧмын йӧзыскӧд оз овлы, кутшӧм сӧмын ускӧттьӧ найӧс оз сулы. Звӧнитчӧны оз сӧмын туй вылын неминуча дырйи, но и весиг кор телевизорныс жугалӧ.
– Кыдзи кольӧ уджалан луныд? Гашкӧ, шойччан здук весиг оз овлы?
– Оз быд пӧрйӧ ӧткодя луныс коль, но ставыс мунӧ урчитӧм ногӧн. Кор локтан смена вылӧ, уджъёртъяс юӧртӧны Коми Республикаын бӧръя лоӧмторъяс йылысь – кӧні мый вӧчсьӧ. А сэсся ачыд заводитан йӧзсянь шыӧдчӧмсӧ пасъявны. Лунтырнад, дерт, эм и шойччан кадколаст, медым сёйны-юыштны да ёртъяскӧд варовитыштны. Войнас шойччыштны вичмӧ нёль час. Мӧд лунас асывнас, смена сдайтігӧн, ачыд нин висьталан смена вылӧ воӧмаяслы республикаын медтӧдчана лоӧмторъяс йывсьыс.
– Семён, кутшӧм сійӧ, «112» тэчасын зільысь операторыс?
– Чайта, быд удж кутшӧмакӧ мӧрччӧ дзоньвидзалун вылад, и миян сідзжӧ. Сӧмын мӧвпышт, мый сутки чӧж воӧ кутшӧмкӧ виччысьтӧм, сідз шусяна экстреннӧй лоӧмторъяс йылысь юӧр. Абу кокни. Но вочасӧн сэсся велалан да зілян кыдзкӧ кутчысьны, медым сьӧлӧм-лолад ставыс тайӧ озджык йидж да дзоньвидзалун-психикаыд оз торксьы.
– Тэ тшӧтш и гижысь-фантаст, небӧгъястӧ вузалӧны «Литресын». Небӧг гижӧмыд – хобби али радейтана удж?
– Гашкӧ, гораа лоӧ шуӧма, но гижнысӧ меным кажитчӧ. Позьӧ шуны, олӧмын тайӧ медшӧр нырвизьыс. «Флэшбэк» небӧг кындзи, а буретш ӧні уджала мӧд юкӧн вылас, гижа нӧшта кык роман да кывбуръяс.
– Мый йылысь бӧръя гижӧдыд?
– Бӧръяыс кывбуръяса небӧг, шусьӧ «Граф Омен».
– Кыдзи пансис литератураӧ туйыд?
– Школаын на роч кыв да литература велӧдысьным ошкыліс менсьым сочинениеяс да шуліс, мый лоа гижысьӧн. «Кодӧн кӧсъян лоны» тема серти сочинениеын гижлі, мый кӧсъя бӧрйыны творческӧй туйвизь.
– Кутшӧмкӧ ногӧн ӧтлаасьӧны-ӧ уджыд да литература?
– Литература да удж оз ӧтлаасьны, но, гашкӧ, коркӧ и вермас лоны татшӧмыс.
– Позьӧ-ӧ аддзыны тэнад небӧгъясын геройяс пӧвстын «112» службаса оператор Семён Рочевӧс? Вермас-ӧ тэнӧ ышӧдны гижны уджыдкӧд йитчӧм кутшӧмкӧ лоӧмтор?
– «112» службаын зільысь Семён Рочев да быдлунъя олӧмын Семён Рочев – дзик разнӧй йӧз. Аслам небӧгъясын мукӧддырйи, гашкӧ, и петкӧдча, но зэв гежӧда. Небӧг гижны менӧ вермасны ыззьӧдны кино, шылад, да и ачыс олӧмыс сетӧ выль вын.
– Семён, мыйла буретш фантастика бӧрйин?
– Тшӧкыда та йылысь менсьым юавлӧны. Ичӧтсянь нин меным ёнджыка кажитчӧ кутшӧмкӧ абу збыльвывса олӧм. Таысь кындзи фантастика – мукӧд дорысь паськыд да сідз шусяна универсальнӧй жанр.
– Кыдзи нӧшта кажитчӧ коллявны прӧст кадтӧ?
– Ме гижа и проза, и кывбуръяс, весиг босьтчывла лӧсьӧдны рэп. Но таысь кындзи менам олӧмын ыджыд пай босьтӧ спорт, а стӧчджыка кӧ, сьӧкыд атлетика. Менам эм спортса мастерӧ кандидатлӧн разряд, и матысса кадӧ кӧсъя шедӧдны спортса мастер ним. А сьӧкыд атлетикаӧ нырчча 12 во нин.
– «Artway» журнал йӧзӧдліс тэнсьыд сідз шусяна мотивация йылысь гижӧд. Тшӧкыда-ӧ ковмывлӧ ышӧдны асьтӧ уджын, творчествоын?
– Збыльысь, журналас йӧзӧдӧма менсьым кык статья. Ӧтиыс буретш та йылысь. Но олӧмас гежӧда вӧдитча кутшӧмкӧ стӧч правилӧясӧн, пырджык пытшкӧсса сьӧлӧм-кылӧмъясӧс кывза да ставсӧ вӧча водзвыв тӧдны позьтӧма. Тадзи меным кажитчӧджык.
– Тэнад чайтӧм серти, кутшӧм лоӧ аски «112» службаыс? Ачыд водзӧ вылӧ мый йылысь мӧвпалан?
– «112» службалӧн аскиа луныс – юӧр сетан да техническӧй позянлунъясӧн ӧтув вӧдитчӧм. Тайӧ колӧ, медым ӧдйӧджыка отсавны неминучаӧ веськалӧм йӧзлы. Ас серти кӧ шуны, кута водзӧ зільны сӧвмыны быд боксянь, но медшӧр нырвизьыс менам – лоны бур гижысьӧн. Коркӧ, гашкӧ, менсьым небӧгъясӧс кутасны вуджӧдны суйӧрсайса кывъяс вылӧ. Олӧмыс петкӧдлас…
Биысь видзчысян да войтырӧс доръян управлениеысь пресс-службалӧн гижӧд серти дасьтіс Екатерина Микушева.
Снимокъясыс Семён Рочевлӧн.