«Ас йӧз» уджтас серти Сыктывкарса коми культура шӧринӧ корлывлӧны республиканымӧс радейтысь да сійӧс сӧвмӧдны зільысь войтырӧс. Кольӧм вежонӧ ёрта сёрни сэні пансьыліс кывбуралысь, Россияса гижысь котырӧ пырысь, «Чушканзі» журналса шӧр редактор, «Коми КВН» ӧтмунӧмӧн юрнуӧдысь Анжелика Елфимовакӧд.
Кӧрткерӧс районын чужлӧм анькӧд сёрнисӧ нуӧдіс Ольга Камаева. Медвойдӧр сійӧ висьталіс, ичӧтдыр-йиыс пӧ Анжелика кӧсйылӧма лоны и кагульничаӧн, и велӧдысьӧн, и артистӧн, и журналистӧн, и стюардессаӧн да весиг милиционерӧн. А мамыс пӧ радейтлӧма сьывны, и Анжелика пырӧма искусство училищеӧ велӧдчыны дирижёрӧ. Буретш училищеас и босьтчӧма кывбуръяс гижны, а вын-сямсӧ сэсся содтӧма М.Горький нима Литература институтын. Анжелика Геннадьевна вылӧ донъялӧ сэтчӧс велӧдысьяссӧ, найӧ пӧ восьтісны меным ставмирса литературасӧ. Налысь лекцияяссӧ кывзыны волӧмаӧсь и Москваса мукӧд вузысь студентъяс.
Рыт вылӧ воысьяс пиысь кодкӧ серамбана юалӧм на сетіс, Максим Горький нима пӧ институтыс да, кыдзкӧ Горькийыс отсаліс жӧ велӧдчынытӧ? Анжелика шмонитӧмсорӧн жӧ и вочавидзис:
–Уналаын ӧшалӧны сылӧн портретъясыс. Коркӧ гӧсти локтіс ӧти велӧдчысьлӧн рӧдвужыс да шуӧ, мыйла пӧ тані сы мында Сталин ӧшалӧ? Горькийсӧ Сталинкӧд соралӧма.
Тӧдӧмысь, уналы выльторйӧн лоис, мый Анжелика Елфимова рочӧн гижлӧма. Медводдза кывбурсӧ на казьтыштіс:
Я сегодня печаль
уходящего снега,
Мне приснится февраль и
февральская нега.
Жаль, что эта тоска
не дана на неделю,
И с рассветом щека
прикоснётся к апрелю.
А чужан кыв дорас бергӧдчӧма Александр Суворовлӧн «Тэ коми да, мыйла нӧ комиӧн он гиж?» кывъяс бӧрын сӧмын. И медводдза коми кывбурыс шусьӧ «Коми кывлы»:
Пузчужӧм кагаӧн морӧстӧ корся,
Кула кӧ – кула, ловзя кӧ – ловзя.
Пола, мый ӧтдортан
бергавтӧм кылысь,
Мый тэныд ме кодь
рочасьысь нылысь?
Мыйла нӧ аддзысим
тэкӧд нэм помын?
Медъюмов кампетӧн
сылан ӧд вомын,
Тшӧктан кӧ,
кывбурӧс ӧтитӧг сота,
Олӧмӧс вой джынйӧн
жалиттӧг лота.
Литератураын «батьнас» жӧ Анжелика Елфимова лыддьӧ Владимир Тиминӧс.
–Эмӧсь велӧдысьяс, кодъяс велӧдӧны, колӧ пӧ тадзи вӧчны, колӧ тадзи гижны. А Енсянь велӧдысьяс туйдӧны асланыс олӧмӧн, асланыс висьтасьӧмӧн. Велӧдӧны кывны кывсӧ. Татшӧмӧн – ыджыд вежӧра, серамбана мортӧн – и вӧлі Владимир Васильевич, – пасйис Анжелика Геннадьевна. – Унаысь сійӧ меным шулывліс: «Анжелика, век тӧд, мый тэнад эм ёрт, кодлы тэ верман звӧнитны и куим час асылын». Олӧмад быдӧнлы вочаасьлӧны ас йӧзыд, и Владимир Васильевич вӧлі меным ас мортӧн. Ӧні кывбуръясӧс медводдза донъялысьыс Алёна Ельцова, Ольга Баженова. Налысь донъялӧмсӧ ме век пыдди пукта.
Ольга Камаева казьтыштіс мӧймуся интервью, кӧні Анжелика шуӧма, ме пӧ ог на куж гижны. «Мыйла тадзи шуин?» – юаліс сійӧ.
–Яблӧгыд кисьмӧ, кисьмӧ, кисьмӧ, а сэсся и сісьмӧ. А ме кӧсъя дырджык кисьмыны. Ме гижа йӧзлы, и кодкӧ кӧ мыйкӧ эз гӧгӧрво менам кывбурысь, сідзкӧ, менам эз артмы бура висьтавны. Гижан уджад помтӧг колӧ велӧдчыны, – вочавидзис Анжелика Елфимова.
Гижыськӧд аддзысьлыны чукӧртчысьяс пиысь жӧ юалісны, эм-ӧ пӧ коми шмоньыс, и мый вылын оз позь шмонитны? Анжеликалӧн кывъяс серти, сылы оз кажитчы, кор матькӧны-понъясьӧны, кор шмоньлысь сюрӧссӧ кык ног позьӧ гӧгӧрвоны: сюсь йӧз пӧ вежӧртасны, мый кӧсйим висьтавны, а мукӧдыс мед, оз кӧ. Шмоньыс пӧ миян олӧм гӧгӧр, аддзыны сійӧс сӧмын колӧ.
–Комиыд ӧд шань, шмонитысь войтыр. И кулитӧны кӧ – кутшӧмкӧ шусьӧгӧн, кывпесанӧн. Дженьыд, ӧти сёрникузяӧн висьталӧмӧн петкӧдчӧ коми мортыслӧн став этшыс, – висьталіс сійӧ.
«Чушканзілы» таво тырӧ 65 во. Журналӧн юрнуӧдысь пасйис, мукӧддырйиыс пӧ журналас гижӧдыс оз тӧр, сы мындаӧн гижӧны да. Но век жӧ пӧ корсям и выль гижысьясӧс, и серпасасьысьясӧс.
Аддзысьлӧмсӧ Ольга Камаева помаліс дженьыд юалӧмъясӧн да Анжелика Елфимовалӧн дженьыд жӧ вочакывъясӧн:
–Мыйла тэныд дона Коми муыс?
–Дона, тані чужи да.
–Кӧсйылін-ӧ мунны татысь?
–Сё миллионысь, но ньӧтчыдысь эг мун.
–Мый виччысьӧ Коми Республикаӧс?
–Виччысьӧ сійӧ, мый Енмыс шуас.
–Мыйӧн бурӧсь коми йӧз?
–Шаньӧсь, уджачӧсь, сибыдӧсь, меліӧсь.
–А мыйӧн лёкӧсь?
–Лёкӧсь сыӧн, мый вунӧдны кутім, кутшӧмӧсь вӧлім коркӧ.
–Код вылӧ видзӧдӧмӧн олан?
–Унаӧс верма пасйыны, но медводз – мамӧс.
* * *
А гижӧдӧс окота помавны Винласа ань Лидия Александровна Терентьевалы сиӧм кывбурӧн, ӧд сійӧ инмӧ став мамыслы:
Вои, мамӧ, вои,
Синватӧ вай чышкы.
Дзоньвидза ӧд, ловъя,
Став вӧлӧкыс мышкын.
Небыд пельпом вылад
Шойччӧдышта юрӧс,
Сьӧлӧмъясын, кылан,
Ӧтмоз вирным тюрӧ.
Тэнад вояс пӧсяд
Меным шогӧс сотны.
Сэтшӧм, мамук, лӧсьыд,
Вӧльнӧй светас овныс…
Павел Симпелев.
Снимокъясыс ӧтуввезйысь.