Шеватӧ сетлӧмаӧсь, и тӧдысьяс вӧлӧмаӧсь

Ветлі пӧчӧ дорӧ шева йылысь юасьыштны. Весиг эг чайт, мый та мында висьталас!..

—Шеваыд менам и аслам вӧлі, — шемӧсмӧдіс менӧ Таня пӧч. — Ӧні думайта да, сетліс сійӧс меным велӧдысьным.

Велӧдысьыс, Степан Степанович Лопырев, менам рӧдвужысь жӧ. Сійӧ велӧдлӧма и ыджыд мамӧс, Хруст Агниӧс.

—Ӧтчыд рӧдня чукӧр пыжӧн мунім Кӧтйӧмӧ турун пуктыны, — водзӧ висьталіс пӧчӧ. — Степан Степановичыд и юалӧ менсьым: «Тэ, Таня, уль черитӧ сёян он?». Ме шуа: «Ог». Мыйӧн воим виддзӧдзыс, мужикъяс чери кыйыштны тыв чӧвталісны. Друг мыйлакӧ меным уль чериыс кутіс ковны. Лунтыр терпиті, кор нин шедас. Тывсӧ лэптісны да, ме первойя уль гычсӧ кватиті да пурӧмӧн сёйи! Ачым думайта, мыйла ме сійӧс сёйи, оз вӧлі ков да?.. Ме сэки верӧс сайын нин вӧлі, и челядь вӧліны. Сійӧ турун пуктӧм бӧрад меным лёк лоис. Том на да, винатӧ эг юлы. А уджалысьясыд пуксясны пызан саяд да, найӧс колӧ винанад юкталыштны. Мыйӧн винасӧ кисьталасны, менам пыр жӧ лолӧй дугдӧ шеднысӧ. Юрӧй заводитӧ бергавны, да пытшкӧсысь кутшӧмкӧ гӧлӧс петӧ да лёк горшӧн горзӧ. И дыр оз лэдз, час джынйӧдз мыйӧкӧ пыксьӧм-мыджсьӧмӧн да гӧрбыльтчӧмӧн сулала! Горзас да горзас гӧлӧсыс! Мудза, пӧсяла, ныр йывті пӧсьӧй войталӧ, челядьӧй синсӧ паськӧдӧмӧн ме вылӧ видзӧдӧны. Коркӧ-некоркӧ сэсся ланьтас жӧ.

Пӧчӧлӧн вӧлӧма Валентин вок. Коркӧ пӧ, пӧчӧлӧн висьталӧм серти, Валентиныд аддзӧма сылысь мырсьӧмсӧ.

—Мыйӧн босьтіс висьӧмыд, Валентин вокӧй жмитіс менӧ пач бокӧ да пӧттӧдз мышкуӧ вачкаліс. Сы бӧрын шеваыд повзис да петіс меысь, — казьтыліс пӧчӧй. — Кывлі, вокӧй пӧ вачкалігас гусьӧникӧн мыйкӧ и шуалӧма на.

Сёрниті шева йывсьыд и мамӧкӧд. Сійӧ висьталіс, пӧрысь ыджыд мамыдлӧн пӧ, Хруст Паладьлӧн, шеваыс тшӧтш вӧлӧма. Спирт пӧ кисьталасны да, сылӧн шеваыс кутӧ горзыны: «Ува, Ува!» («Юа, юа!»). А пӧрысь ыджыд мамыд пӧ сылы воча шуӧ: «Юан, юан. Час, тшай пиӧ кисьтышта да». Юыштас пӧ вӧлі да, шеваыд дугдас горзынысӧ.

Керчомъяын тӧдысьыд уна вӧлӧ-ма. Кывтыдысь Тит Педӧр Ӧльӧксан да Ерӧ сиктысь Ӧврам Иван ас костаныс век вермасьлӧмаӧсь, кодныс ёнджык. Ӧтиыс шуӧ, ме пӧ ён, а мӧдыс — ме пӧ ёнджык. Ёна вензясны. Сэсся кывкӧрталасны: вермасям пӧ!

Вермас Ӧврам Иван: вӧчас сідзи, мый Тит Педӧр Ӧльӧксаныд кын сіт сёяс, коді тай чукӧрмӧ карта вылад. Сы вылын вермасьӧмныс и помасяс.

Кӧсъя нӧшта висьталыштны Тит Педӧр Ӧльӧксан йывсьыс. Йӧз водзас вӧлӧм курччалӧ вина дозтӧ, стӧкантӧ чӧскыд кампеттӧ моз шняпйӧ. И ставсӧ ньылалӧ.

Тит Ӧльӧксанлӧн Иван пиыс видз вылын йӧз дырйи ньылыштӧма мушырӧс.

Ёна тшапкӧдӧма, бӧрыннас шуӧма: «Ёна и джагыд тайӧ шырыс!».

Став тшыкӧдчысьыс кувлӧмаӧсь лёк нога: ӧти джагӧдчӧма, мӧд юрнас усьӧма дорӧм ыджыд кӧрт тув вылӧ… А Тит Педӧр Ӧльӧксаныд ружьеысь лыйӧма аслыс тшӧка улас. Дзоньнас ныр-вомсӧ дойдӧма, но ловйӧн кольӧма, сёйнысӧ кутӧма трубка пыр.

Сідзи во кык на олӧма, сэсся дышӧдӧма тадзтӧ овны да трубкаас ён уксус кисьтӧма. Кык лун на абу кулӧма, мучитчӧма. Шуӧны, татшӧм пӧ йӧзсӧ Енмыс оз примит мӧдаръюгыдас…

Арсений Булышев.

Шеватӧ сетлӧмаӧсь, и тӧдысьяс вӧлӧмаӧсь

«Коми му» газетысь, кодӧс позьӧ судзӧдны пошта пыр, позьӧ ньӧбны «Ордым» лавкаын. Медым лыддьыны электроннӧй версия, личкӧй татчӧ. Эмӧсь кӧ юалӧмъяс, гижӧй komi-kerka@ya.ru.

Пролистать наверх