Нёбдінса колхозлӧн лолыс ловъя

Кӧсйи гижны видз-му овмӧсӧн ӧнія веськӧдлысь йылысь. Мися, кокбӧрляас тальчча да бӧрсяньыс лунтыр вӧтлыся, тӧдмала уджыслысь гугсӧ и бансӧ. Бӧрйи гижӧдлы геройнас Нёбдінын колхозса директор Виктория Сергеевна Макароваӧс. Зэв мича коми ань! Кӧсйи тадз, а артмис этадзи…

Ачыс коді? Ёді!

Виктория чужис Косланын, помаліс Сыктывкарса университетын филология факультет, пӧпуттьӧ босьтіс логопедлысь тӧдӧмлун. Сэсся велӧдчис Кировса сельхозакадемияын зоотехния да агрономия юкӧнын. Юрсиктын сельхозуправлениеын пукалан уджсӧ вежис инӧ ӧшйывтӧм тӧжд-мог вылӧ.

А «кыйис» аньӧс сэтысь Нёбдінса колхозӧн сэкся веськӧдлысь, Коми Республикаса заслуженнӧй уджалысь Анастасия Семёновна Микушева. Таӧдз дыр бӧрйысис, ӧд окота вӧлі уна воӧн пестуйтӧм овмӧссӧ кольны кывкутысь, пӧсь сьӧлӧма мортлы. Со и аддзисны ӧта-мӧднысӧ.

Нёль вонад Виктория Сергеевна ас мортӧн нин лоис тані.

Быд мӧслы – ассьыс ӧш!

Колӧ тӧдчӧдны, Нёбдінса овмӧслы сетӧма позянлун нуӧдны племеннӧй удж. Кыдзи тайӧс гӧгӧрвоны? Колӧ дзик «сӧстӧм» пӧрӧдаа мӧсъяслысь видзны рӧдсӧ 8 кӧленаӧдз. Та дырйи стрӧга видзӧдны, мед тырсялісны татшӧм сюрукъясыс ас кодьныс «сӧстӧм» жӧ пӧрӧдаа урчитӧм ӧшъяссянь.

Быд пемӧс пельын ӧшалӧ виж карточка, паспорт сяма, кытчӧ пасъялӧма мӧс йылысь ставсӧ. Вашыд петӧ, но збыль, быд мӧслӧн аслас ӧш. Овмӧсса специалистъяс Кировса да Москваса селекционеръяс сюся видзӧдӧны та бӧрся.

Тӧлысьнас кыкысь татчӧ волӧ Кировса сельхозакадемияын ветеринария велӧдысь Семён Викторович Николаев. Кытшовтӧ дзик став пемӧссӧ, оз-ӧ кодкӧ нёрпав, ставныс-ӧ тырсялӧмаӧсь, стӧча-ӧ зоотехник нуӧдӧ рӧд визьсӧ.

Та серти гӧгӧрвоана, кутшӧм кывкутана уджыс ветврач Татьяна Анатольевна Кутькиналӧн, ветфельдшер Тамара Николаевна Новосельскаялӧн, тырсьӧдчысь Виктория Вячеславовна Латкиналӧн, а думыштлыны кӧ, став уджалысьыслӧн.

Июльса видзьяс – сьӧлӧм гажӧдысьяс

Ёся сувтӧ та мында юра стадалы тырмымӧн кӧрым заптӧм кузя юалӧмыс. Колхоз пуктӧ видзьяссӧ Вомынын, Шойнатыын, Позтыкерӧсын, Нёбдінса Ӧникаын, Онопын, Тимасиктын.

Кутӧ йитӧд Кулӧмдінса мелиораторъяскӧд. Быд во сэтчӧс грӧмада-тракторъяс паськӧдӧны бадьсермунӧм видзьяс, кодйӧны косьтана бӧрӧздаяс.

Сэсся асьныс нин колхозса механизаторъяс весалӧны, шыльӧдӧны, гӧрӧны, агсалӧны да кӧдзӧны пӧтӧса турунсӧ. Сідз, таво, кӧйдыссӧ лои ньӧбӧма 1 миллион, турун гартлан плёнкасӧ – 2 миллион шайт дон. Комбикорм машина сулалӧ 400 сюрс шайт. Да трактор ломтас, да запчасьт, да йӧзлы удждон, да карта ӧнія ногӧн видзӧм… Кор карсаяс дзуртӧны йӧв дон кузя, мед эськӧ первой тӧдмаласны, кыдзи сійӧ шедӧ!

Кӧдзтӧм туруныд синтӧ оз гажӧд, сы пуд кӧдзӧм вылад позьӧ помтӧг видзӧдны. Зіля содӧны еджыд тюкъяс, тыр нин кыкнан силос гуыс. Снимок вылын помтӧм-дортӧм старайтӧм видз. Ог лыддьӧдлы кос лыдпасъяссӧ, на сайын – йӧзлӧн мырсьӧм.

Сашук, Ромук, Данечка…

Кор кытшлалан овмӧссӧ, синмад шыбитчӧ татчӧс уджалысьяслӧн томлуныс. Збыль, висьталісны веськӧдлысьяс, колхозын шойччан арлыдаыс сӧмын кыкӧн – шопер Алексей Алексеевич Сутягин да Коми Республикаса заслуженнӧй уджалысь, кукань старайтысь Надежда Валерьяновна Гашина. Тайӧ арлыдас матыстчӧ нӧшта гоз-мӧд морт, а сэсся ставныс верстьӧ том йӧз. Зільӧ 50 морт, гожӧмнас содлӧ 60-ӧдз.

Неважӧн индустриальнӧй техникум помалӧм бӧрын локтісны сварщикъяс. Абу бара важ моз «ремеслуха» – индустриальнӧй техникум! Том уджалысьясӧс быдӧнӧс ошкӧ Виктория Сергеевна, кодӧс он юав, сійӧ сылы и Ромук, Сашук, Данечка…

Эз ӧд сідз-тадз бӧръя чукӧртчылӧм дырйи ассьыс сёрнисӧ веськӧдлысь помав кывъясӧн: ставнытӧ пӧ пыдди пукта да радейта, эска тіянлы.

Коді кытчӧ, а ме Нёбдінӧ!

Колхозын уна уджалысь матігӧгӧр сикт-посёлокысь: Шойнатыысь, Важкуръяысь, Пезмӧгысь, Вомынысь да с.в. Кӧнкӧ кӧ удж эм да бур нажӧтка вештӧны, та йылысь ӧд ӧдйӧ кывсьӧ. Сӧмын зіль кывкутӧмӧн. А тайӧ ӧд и эм олӧмас да уджас шӧр визьыс – мед быдӧн ас местаас вӧчис ассьыс уджсӧ бура: кӧть чина, кӧть тракторист ли кага видзысь. И ставлы лоӧ чассьӧ!

Дисциплинаыс овмӧсын стрӧг: он вермы асьтӧ кутны – прӧщай, тэнад местаӧ вашъялӧны нин. Таво нин янсӧдчӧмаӧсь кык том морткӧд. Кужысь киаӧсь, техникаын мастеръяс, да вина ылӧдӧ.

Воысь-во трактор-агрегатъяскӧд орччӧн стройын казялан пыр унджык ас машина. Гӧля пӧ олам! Удждоныс тані абу сиктса кодь ичӧт, а гожӧмнас поводнӧя содлӧ. Талун кежлӧ колхозын тыртӧм местаыс абу.

Уджалысь понда тӧждыс тӧдчӧ и нуръясянін видзӧмын. Этшалаын татшӧмтӧ аддзылан.

Нималана овмӧсӧ тшӧкыда мӧдӧдлӧны практикантъясӧс. Со кык ныв – Ылыдздінысь Виктория Пыстина да Максаковкаысь Анастасия Бокарева – Коми Республикаса агропромышленнӧй техникумын кык во нин велӧдчӧмаӧсь, кольӧма нӧшта кык во. А Кӧрткерӧсысь Анастасия Карабут стӧча нин тӧдӧ: школа помалӧм бӧрын мунас велӧдчыны кинологӧ.

Усадьба

Сідзи нин артмӧма важысянь, мый колхоз усадьбаыс мир туйысь неуна бокын, увтасінын моз. Синмад оз и шыбитчы, кытчӧдз пыдӧджык он пыр.

Ставыс ӧтчукӧра: карта-гараж, лэбув, склад, нуръясянін. Техникаыс импортнӧй, лыддьыны кӧ Белоруссияӧс суйӧр сайӧн.

Ӧні, кор гӧгӧр ставыс пузувтчис, видз-му овмӧслӧн тӧдчанлуныс нӧшта на содӧ. Збыль ӧд, сӧмын медицинаын да видз-му овмӧсын весиг здук кежлӧ оз позь личӧдчывны-орӧдчывны.

Ветеранъяс нимсянь пасъя, мый тані вӧвлӧм зільысьяслы нимкодь колхозлӧн ловъя лолыс. Кылам ӧд, мый тракторъяс шыалӧны водз асывсянь сёр рытӧдз.

Питерысь – сикт

Кывсьӧ, Россия пасьтала пӧ карсаяс заводитӧны катовтчыны сиктъяслань. Эм татшӧмыс и Нёбдінын. Виталий Александрович Цивилев помалӧма Питерын стрӧитчан институт, уджалӧма сэні жӧ. Семьяас нёль челядь. Гоз-мӧдысь волӧмаӧсь гӧститны миян сиктӧ, да сэтшӧма ставыс сьӧлӧмас воӧма! Мыйӧн сюрӧма керка вузалысь да вичмӧма колхозын инженер-стрӧительлӧн удж, дзик пыр и лоины Нёбдінса олысьясӧн. 3 арӧса пиыслы эм садикын места, дас арӧсаыслы – школа. Ӧшинь улас Эжва шлывгӧ, матын вӧр. Аминь мича енъюгыд ывла, да и карӧдз абу ылын. Мый нӧшта колӧ?..

* * *

Радейта ме гижны сиктса йӧз йывсьыд, темаыс пыдӧстӧм, йӧзыс пыдди пуктанаӧсь…

Елизавета Макарова.

Нёбдін сикт,

Кӧрткерӧс р.

Нёбдінса колхозлӧн лолыс ловъя

«Коми му» газетысь, кодӧс позьӧ судзӧдны пошта пыр, позьӧ ньӧбны «Ордым» лавкаын. Медым лыддьыны электроннӧй версия, личкӧй татчӧ. Эмӧсь кӧ юалӧмъяс, гижӧй komi-kerka@ya.ru.

Пролистать наверх