Январь 24 лунӧ Австрияса Грац карын юӧртісны, коді лоис мужичӧйяс пӧвстын конькиӧн фигурнӧя исласьӧм кузя Европаса чемпионӧн. Дженьыд программа бӧрын Дмитрий Алиев вӧлі мӧдӧдӧн, а сідз шусяна произвольнӧйсӧ ислаліс медбура. Россияса чемпионлӧн ӧкмис 272,89 балл.
Мӧд местаын Россияысь жӧ фигурист Артур Даниелян (246.74 балл). Коймӧдӧн лоис Грузияысь Морис Квителашвили (246.71).
–Зэв ыджыд пасибӧ Россиялы, спорт радейтысьяслы, семьялы! Аттьӧала быдӧнӧс, коді эскис, мый ме верма. Кылі тіянлысь отсӧгнытӧ. Тайӧ сетӧ содтӧд вын. Ставлы муӧдз копыр, – висьталіс Дмитрий журналистъяскӧд аддзысьлігӧн. – Талун ме – конькиӧн фигурнӧя исласьӧм кузя Европаса чемпион. Чайта, ме аддзи олӧмын колана ордым.
Дмитрий Алиев шедӧдіс ыджыд вермӧм мужичӧйяс пӧвстын ӧткӧн исласьӧм кузя континентса первенствоын. Сыӧдз сӧмын 2012 воын Европаса чемпионлысь ним Евгений Плющенко.
2013 восянь Дмитрий олӧ Санкт-Петербургын, велӧдчӧ, исласьӧ конькиӧн челядьлӧн да томъяслӧн Олимпиада кежлӧ резерв дасьтан торъя спортшколаын. Но чужліс да быдмис Ухтаын.
Тайӧ карыс важысянь нималӧ спортын аслас быдтасъясӧн. Хоккейӧн ворсан татчӧс клубын быдмисны-сӧвмисны Николай Лю да Сергей Капустин, а лызьӧн котралан школасӧ тӧдӧны Россия пасьталаын. И нимӧдіс сійӧс Дмитрий Алиевлӧн батьыс. Сергей Васильевич – енбиа тренер, веськӧдлӧ татчӧс спортшколаӧн. Сылӧн Елена гӧтырыс водзті тшӧтш котравліс лызьӧн. Гӧгӧрвоана, Алиев гозъялӧн и челядьныс, Дмитрий да сылӧн ыджыдджык Алексей вокыс, ичӧтсянь пырӧдчисны спортӧ. Вит арӧса Дмитрий бура нин котраліс лызьӧн спринт да кӧсйис лоны Норвегияса нималана лыжник Петтер Нортуг кодьӧн. Коньки йылысь сэки сійӧ эз на и мӧвпыштлы.
Но ӧтчыд бать-мамыслӧн бур ёрт, тренер Вячеслав Максимов корис зонкаӧс каток вылӧ да петкӧдліс некымын медся кокньыд исласянног. И сэксянь зонка исласис йиӧн дорӧм ты вылын. А медводдза ордйысьӧмыс сылӧн вӧлі ангарын, кӧні лӧсьӧдлісны вевта каток.
Дас ӧти арӧсӧдз том спортсмен кыдзкӧ удитліс на ӧттшӧтш котравны лызьӧн да исласьны конькиӧн. Но тренировкаыс пыр содіс-сьӧктаммис, и Дималы ковмис ӧтисьыс ли мӧдсьыс дугӧдчыны. Сійӧ бӧрйис коньки. Буретш сэки мирса аренаяс вылын медвылыс наградаяс шедӧдліс Алексей Ягудин, и сы кодьӧн нин кӧсйис лоны том спортсмен.
–Ухтаса ӧтиӧд номера спортшколаын фигурнӧя исласян секцияӧ Дима локтіс ар витӧн, – казьтылӧ сылӧн медводдза тренер Лидия Родионова. – Но сэки нин сійӧ сяммис иславны да бура вӧчны некымын упражнение. Зіль, вежӧра, ставсӧ ӧдйӧ гӧгӧрволіс. Быдмис менам син водзын, вӧліны и вермӧмъяс, и ворссьӧмъяс, синва сорӧн нимкодясьлім и сьӧлӧмӧн усьлім. Но став вылас видзӧдтӧг зілим водзӧ. Дерт, унатор и бать-мам сайын. Дима бура котраліс лызьӧн, ворсіс футболӧн, теннисӧн. Чайта, бӧрйис кӧ мукӧд спорт сикас, и сэки эськӧ лоис чемпионӧн. Ӧні сійӧ верстяммис-быдмис, лоис мича статя мужичӧйӧн. Зэв нимкодь таысь.
Ухтаса спортшколаын зонка исласис 12 арӧсӧдз. Сэки нин сійӧ петкӧдліс ассьыс сямсӧ юниоръяслӧн Россияса первенство дырйи.
2012 воын «Тӧвся Ыбица» вылӧ волісны нималана фигуристъяс Алексей Ягудин, Алексей Тихонов, Мария Петрова, Татьяна Тотьмянина да Максим Маринин. Бӧръяыс и казялӧма Дмитрийӧс мастер-класс дырйи. Олимпиадаса чемпион вӧзйӧма енбиа зонкалы петкӧдлыны асьсӧ Алексей Мишинлы, коді велӧдіс-быдтіс Евгений Плющенкоӧс.
Нималана тренер вылӧ донъяліс том спортсменлысь сямсӧ да тшӧктіс сылы овмӧдчыны Санкт-Петербургӧ. 2013 воын Дмитрий лоис войвыв юркарса олысьӧн. Алексей Мишин отсаліс сылы веськавны Санкт-Петербургса фигурнӧя исласян академияӧ. Тайӧ школаыс нималӧ исласигӧн чеччалӧмъясӧн, мый отсӧгӧн ӧні и шедӧдӧ ассьыс вермӧмъяссӧ Дмитрий Алиев.
Зонкаӧс ас борд улас босьтіс медвылыс категорияа тренер Евгений Рукавицын. Сійӧ быдтіс ӧткӧн исласьысь уна спортсменӧс, на лыдын Алёна Леонова, коді мирса чемпионатын шедӧдіс эзысь медаль.
–Ӧтчыд Дима корис менӧ ворсны пызанвывса теннисӧн, – висьталӧ Рукавицын. – Но, мися, ворсышта зонкаыскӧд. А сійӧ ачыс пызан судтаыс и эм, сӧмын юрыс тыдалӧ. Веськыда кӧ, чуйми ворсӧмнас, меысь нинӧмӧн эз кольччы. Та бӧрын ворсім баскетболӧн. Видзӧді, кыдзи Дмитрий площадка шӧрсяньыс шыблаліс кӧрзинаӧ сідз шусяна куим очкоа мачьяс. Тайӧ сизим метр ылнасянь. И киыс, и синмыс зонкалӧн зэв стӧчӧсь. Ӧти тырмытӧмтор казялі, мышкыс неуна гӧрбыля, тыдалӧ, ичӧтсянь лызьӧн котралӧмсьыс. Но дженьыд кадӧн тайӧ тырмытӧмторсӧ бырӧдім.
Зонкалы Петербургӧ вуджӧмыс сетчис сьӧкыда, сійӧ эз кӧсйы мунны чужан карсьыс.
–Бать-мам колисны менӧ Петербургӧ пӧчӧкӧд, – казьтылӧ Алиев. – Кор бать кырымаліс патера кузя кабалаяс, ме весиг бӧрддзи. Тайӧ кырымпасыс вӧлі, позьӧ шуны, выль олӧмӧ воськолӧн, и мый сэні водзын, эг тӧд. Кык-куим тӧлысь на синваӧй доршасьл=с. Тренировка бӧрын гортсянь быд лун звӧнитчи бать-мамлы да синва сорӧн норасьлі…
Но Алиевӧс оз позь шуны слаб характера мортӧн. Кыдз висьталіс фигурист, ичӧтдырйиыс сылы тшӧкыда ковмылӧма косясьны.
–Эг радейтлы, кор менӧ кыдзкӧ кедзовтлісны, – висьталӧ Алиев. – Таысь верми и пиньсӧ кодлыськӧ кисьтны. Зэв бура кужлі тышкасьны. Гортын вӧліны боксёрлӧн перчаткияс, и кадысь кадӧ дітшкӧдлі торъя груша. Батьӧй тӧдіс тхэквондо да велӧдіс менӧ кучкасьны ки дорышӧн.
–2018 воын Кореяын Олимпиада водзвылын казялі, мый Дима чотӧ, – казьтылӧ Рукавицын. – Но тренировка дырйи сійӧ исласис да чӧв оліс. Юалі: мися, кыткӧ висьӧ? А сійӧ вочавидзис: Евгеньевич, лыддьӧй, мый менам некыті оз вись…
–Дерт, зэв жаль вӧлі торйӧдчыны Димакӧд, – казьтылӧ сылӧн медводдза тренер Лидия Родионова. – Но, гӧгӧрвоана, мый спортсменлы водзӧ сӧвмыны-быдмыны бурджык Москваын либӧ Питерын. И ме сійӧс каньпиӧс моз сеті бур киясӧ. Тренер Евгений Рукавицынкӧд налӧн ставыс лючки артмӧ, и меным таысь зэв нимкодь.
2014 воын Алиев ветліс Словенияса Люблянаӧ юниоръяс пӧвстын войтыркостса ордйысьӧмъяс вылӧ, кӧні петкӧдліс сідз шусяна куим да нёль тулупа зэв сьӧкыд каскад да шедӧдіс бронза медаль. Юниоръяслӧн Гран-приса ордйысьӧм дырйи Дмитрий шедӧдіс нин эзысь, а 2016 воын босьтіс том йӧзлӧн Россияса первенствоын зарни. Та дырйи том спортсмен велӧдчис школаын, став индӧдсӧ да гортса уджсӧ сылы ыстывлісны ӧтуввез пыр.
2017 восянь Дмитрий мӧдіс нин ордйысьны верстьӧ спортсменъяскӧд, шедӧдіс пыр гырысьджык и гырысьджык вермӧмъяс. И 2018 воын 18 арӧса зонка лоис сизимӧдӧн Кореяын Олимпиада вылын да мирса чемпионатын. Тайӧ жӧ воас шедӧдіс эзысь медаль Европаса чемпионатын.
Кольӧм во декабрь 27 лунӧ Красноярскын Дмитрий Алиев лоис мужичӧйяс пӧвстын ӧткӧн исласьӧм кузя Россияса чемпионӧн. Тайӧ вермӧмыс восьтіс сылы Европаса чемпионат вылӧ туй.
2017 воын Дима помаліс школа. Зонка радейтӧ рэп, аслас кывбуръяс вылӧ тэчӧ музыка.
Спортсменлысь лист боксӧ позьӧ аддзыны ӧтуввезйысь, сійӧ гижасьӧ видеоблогеръяскӧд, тшӧкыда йӧзӧдӧ аслас олӧмысь снимокъяс да пасйӧдъяс. Радейтӧ футбол, хоккей да теннис. Ухтаӧ волігӧн котралӧ лызьӧн.
И, дерт, оз вунӧд ассьыс медводдза тренер Лидия Родионоваӧс, пыр юксьӧ сыкӧд аслас тӧжд-могӧн.
–Сійӧ пыр восьса. «Коронаыс» юр вылас абу. Гырысь вермӧмъяс, медальяс вылӧ видзӧдтӧг сійӧ и ӧні миянлы радейтана Дима, – гӧрдитчӧмпырысь висьталӧ тренер.
Кор Грацын Дима лоис Европаса чемпионӧн, Лидия Родионовалы войбыд звӧнитӧмаӧсь Ухтаса олысьяс, чолӧмалӧмаӧсь быдтасыслӧн вермӧмӧн. Сійӧ тшӧтш ыстӧма чолӧмалана смс-яс Дималы, бать-мамыслы да чемпионлӧн ӧнія тренерлы.
–Меным зэв нимкодь. Россияса первенство дырйи исласигӧн сылӧн вӧліны на ичӧтик тырмытӧмторъяс. Но Европаса чемпионат вылын ставыс вӧлі лючки, крукасьны некытчӧ. Молодеч, исласис кыдзи чемпион! Чолӧмала Димаӧс, Ухтаысь да Россияысь спорт радейтысьясӧс! – юксис аслас мӧвпъясӧн Алиевлӧн «мӧд мамыс».
Талун Лидия Родионова дасьтӧ ордйысьӧмъяс кежлӧ ассьыс выль быдтасъясӧс. На лыдын эмӧсь нин, кыдз сійӧ чайтӧ, выль «алиевъяс» – Марк Смирнов да Степан Цгоев.
А Дмитрий дасьтысьӧ нин мирса чемпионат кежлӧ, коді мунас март 16-22 лунъясӧ Канадаса Монреальын. Но Европаса чемпионатын вермӧмыс восьтіс нин сылы Китайын 2022 вося тӧвся Олимпиада вылӧ туй.