Комиын меставывса асвеськӧдлан тэчасъяс (ТОС-яс) босьтчисны котыртавны 2013 воын. Сэні зільысь-водзмӧстчысьяс ӧдйӧ гӧгӧрвоисны, мый сикт-грезд сӧвмӧдӧм вылӧ сьӧмсӧ позьӧ судзӧдны республикаса экономика да видз-му овмӧс министерствояслӧн, «ЛУКОЙЛ» компаниялӧн конкурсъяс, а сідзжӧ Россияса президентлӧн грантъяс отсӧгӧн.
Емдін районысь Лыаты грездсаяс ассьыныс ТОС-сӧ котыртӧмаӧсь 2018 воын. Дасьтӧмаӧсь челядьлы ворсан площадка лӧсьӧдны колана кабалаяс да пырӧдчӧмаӧсь грант шедӧдӧм могысь республикаса минэкономлӧн конкурсӧ.
–Таво нин воис юӧр, мый шыӧдчӧмнымӧс донъялӧмаӧсь, ошкӧмаӧсь да вичмӧдӧмаӧсь 300 сюрс шайт, – висьталіс Лыатыса ТОС-ӧн веськӧдлысь Михаил Данилов. – Арнас вайисны горка, качайяс, карусель да ворсан комплекс. Проектсӧ донъялігӧн тӧд вылӧ босьтӧны и ТОС-лысь зільӧмсӧ. Асьным тракторӧн вайим лыа. Аттьӧ батьяслы, кодъяс отсалісны вӧчны площадкалы мудӧдсӧ, шыльӧдісны-мольӧдісны ворсанінсӧ.
Водзӧ вылӧ Михаил Васильевичлӧн эм жӧ кутшӧмсюрӧ дум-кӧсйӧм. Челядьлӧн выль площадкаыскӧд орччӧн мӧвпалӧ лӧсьӧдны тренажёра спорт комплекс. Неылынӧсь – футболӧн да волейболӧн ворсанінъяс, но найӧс колӧ жӧ бурмӧдны-выльмӧдны. Нӧшта колӧ лӧсьӧдны война вылын усьӧмаяслы мемориал, а орччӧн – ичӧтик часовня. Придаш сиктса Вежа Троича вичкоысь иеромонах Николай пӧ мукӧддырйи волывлӧ да, лоас кӧні службасӧ нуӧдны.
–Коркӧ Лыатыын вӧлі «Коквицкӧй» совхозлӧн нималана отделение. Видзисны 600 гӧгӧр мӧс. Ӧні «быдтам» сӧмын адгум-борщевик. Грездным мӧдіс эндыны. Мӧскыс сизим кымын и колис ас овмӧсъясын. Пӧдлалісны почта, лавка, медпункт, Сбербанклысь юкӧн, клуб, нуръясянін, школа, – майшасьӧ Михаил Данилов. – Тӧвнас тані 70 гӧгӧр морт и кольлӧ, но гожӧмнас, позьӧ шуны, олӧмыс пуӧмӧн пуӧ. Чужанінас волывлӧны шойччыны республикаса кар-районъясын, Москваын, Санкт-Петербургын да Россияса мукӧд регионын олысьяс, аскӧдныс, дерт, вайӧдлӧны и челядьсӧ, внук-внучкасӧ. Та вӧсна и шуим мыйкӧ вӧчны медводз зонпоснилы да томуловлы прӧст кадсӧ коллялӧм могысь. Гашкӧ, тшӧтш на отсӧгӧн ловзьӧдам грезднымӧс…
Кодкӧ вермас шуны, аддзӧмаӧсь пӧ тай мог – лӧсьӧдны кутшӧмкӧ ворсанін. Кодлыкӧ тайӧ, гашкӧ, и збыльысь «кутшӧмкӧ». А грездсалы – зэв тӧдчана да коланатор. /д гӧгӧрвоана, налӧн та вылӧ сьӧмыс оз лишав. Абу озыр сьӧмкудйыс и Кӧжмудорса администрациялӧн, кодлӧн борд улӧ пырӧ Лыаты. Со и артмӧ, мый сӧмын ТОС-лӧн зільӧм-водзмӧстчӧмӧн позьӧ кыдзкӧ да бурмӧдыштны сиктын быдлунъя олӧмсӧ.
Республикаса сикт-грездын ТОС-яссӧ талун котырталӧны весиг струба кодйӧм да ыджыд ва гуран косьтӧм могысь, сиктсаӧс тайӧ ёна жӧ майшӧдлӧ да. А та бӧрын позяс нин ырыштчыны культураын тӧдчанаджык проект вылӧ.
Николай Размыслов.
Снимокъяс вылын: Михаил Данилов да «Сыктывкарын Емдінса землячество» социально-культурнӧй шӧринӧн веськӧдлысь Лидия Дубленникова; зонпоснилы карусель.