Иван Куратов нима Сыктывкарса педколледжӧ вайисны выль оборудование, код отсӧгӧн позяс велӧдны вермытӧм студентъясӧс. Ньӧбӧмаӧсь сійӧс республикаса бюджет весьтӧ.
Кыдзи висьталіс педколледжӧн веськӧдлысь Марина Герасимова, тавося октябрсянь найӧ босьтчисны заочнӧя велӧдны синтӧм да омӧля аддзысь войтырӧс. Медводдза котырын 12 студент. Абу сӧмын Сыктывкарысь, тшӧтш и республикаса кар-районысь. Велӧдысьясыс — торъя курс помалӧм бӧрын педколледжын уджалысьяс да медалӧм войтыр.
—Дас кык студентысь дас ӧтиыс — омӧля аддзысь либӧ синтӧм, ӧти «колясочник». Быдӧнлы бӧръям лӧсялана велӧдчанног. Вермас лоны, кодкӧ окотитас босьтны тӧдӧмлунсӧ дистанционнӧя, а кодкӧ — колледжӧ волывлӧмӧн. Кык морт мӧд карысь. Бокисалы позяс овны колледжлӧн ӧтув-оланінын. Педколледж помалӧм бӧрын найӧ лоасны ичӧт класса коррекционнӧй школаын педагогъясӧн, вермасны ас коддьӧмсӧ велӧдны. А позяс и «мукӧдысь торъялана» кагалы тьюторӧн лоны.
«Сюсь оборудованиеӧн» тӧдмасигӧн информатика велӧдысь Иван Ефимов (ачыс омӧля аддзӧ) пасйис, мый кызвын студентыс окотитӧны волывлыны колледжӧ. Буретш аудиторияын да преподавателькӧд «ловъя сёрниысь» водзӧсыс ыджыдджык. Иван Сергеевич босьтчӧма информатика велӧдӧмӧ, ас коддьӧмыслы тӧдӧмлун босьтны кӧсйӧ отсавны да. Шуӧ, аддзысьыд пӧ оз вермы стӧча гӧгӧрвоӧдны синтӧмлы компьютерӧн уджаланногсӧ.
—Позьӧ шуны, компьютерыс дзик жӧ дзоньвидзаясӧн вӧдитчан кодь. Сӧмын татчӧ пыртӧма торъя программа, сідз шусяна JAWS, кодӧс ме лӧсьӧді ас ног. Ӧні сы отсӧгӧн омӧля аддзысь вермас тӧдмавны быдсикас юӧр, — висьталіс Иван Ефимов.
«Сёрнитысь» компьютер кындзи педколледжӧ вайисны синтӧмъяслы мач (мачасигас шыалӧ), торъя ногӧн серлӧдлӧм глобус, география карта, Менделеевлысь химия элементъяса таблица, история, литература небӧгъяс да уна мукӧдтор.
Коми Республикаын вермытӧмъяслӧн котырӧн веськӧдлысь Маргарита Колпащикова висьталіс, мый регионса общественникъяс «мукӧдысь торъялана» йӧзӧс босьтчисны велӧдны 1998 восянь нин. Синтӧм да омӧля аддзысьяс тӧдӧмлун босьтӧны Луи Брайльлӧн шыпасъяса небӧгӧн вӧдитчӧмӧн.
А 2004 восянь республикаса вермытӧмъяслӧн котырӧ пырысьяс кыпӧдӧмаӧсь сідз шусяна инклюзивнӧя велӧдӧм йылысь сёрни, мед дзоньвидза челядькӧд тшӧтш урок вылын кутас пукавны и висьлӧс. Юасьӧмаӧсь «мукӧдысь торъялана» челядьлӧн бать-мамлысь, кыдзи найӧ донъялӧны тайӧ вӧзйӧмсӧ. Туялӧмаӧсь тшӧтш, дасьӧсь-ӧ республикаса велӧдчанінъясын босьтчыны татшӧм нога уджас.
—Ми пуктім мог быд муниципалитетын стӧча тӧдмавны, мыйта «мукӧдысь торъялана» челядьыс да кутшӧм отсӧг налы колӧ тӧдӧмлун босьтӧмын. Жаль, эз быдлаын чукӧстчыны. Сӧмын Ухтаын водзмӧстчисны, сэтчӧс вермытӧмъяс йылысь юӧрыс миян эм. Неважӧн велӧдӧм кузя министр Наталья Якимовакӧд паныдасьлігӧн кори, мед быд кар-районысь велӧдан юкӧнъясын дасьтасны стӧч юӧрсӧ. Ӧд миянлы колӧ тӧдны «мукӧдысь торъялана» быд кага йылысь, мед сэсся лючки могмӧдны колана оборудованиеӧн, дасьтыны колана специалистъясӧс, кодъяс вермасны уджавны накӧд. А огӧ кӧ кутӧй тӧдны, мыйта вермытӧмыс да кутшӧм налӧн дзоньвидзалунныс, сідзкӧ, отсавны ныв-зонлы огӧ вермӧй, выль уджтасъясӧ пырӧдчыны оз жӧ артмы, — майшасьӧ Маргарита Михайловна.
—Зэв нимкодь, мый вермытӧмъясӧс велӧдӧм вылӧ сьӧмсӧ республикаса бюджетысь вичмӧдӧны, — водзӧ висьталӧ Маргарита Колпащикова. — Кольӧм во сетісны 1 миллион, таво — 1,5 миллион шайт. Эскам, и водзӧ вермам бурмӧдны, «озырмӧдны» велӧдчанінъяс колана оборудование-материалӧн. Но нӧшта ӧтчыд пасъя, миянлы колӧ тӧдны «мукӧдысь торъялана» быд кага йылысь. А Сыктывкарса педколледжкӧд тайӧ лои миян ыджыд да тӧдчана уджын медводдза воськов.
Екатерина МАКАРОВА.
Снимокъясыс авторлӧн.