Выль технологияяс пырӧны миян олӧмӧ лунысь-лун, а налӧн тӧдчанлуныс ӧтарӧ содӧ. Быдсикас техника да программа кокньӧдӧны быдлунъя тӧжд-мог да удж, гажӧдӧны миянӧс, и весиг он куж мӧвпыштлыны, кыдзи эськӧ овлісны ӧтуввез да смартфонтӧг кутшӧмкӧ 10-20 во сайын на… А думыштчылінныд-ӧ ті, мый выль пӧлӧс техника пуктӧ ыджыд пай войтырӧс неминучаысь дорйигӧн, дерт, морт отсӧгӧн?..
МЧС-ын зільысь старшӧй инженер, робототехника да пилоттӧг лэбалан аппаратъясӧн уджалан котырӧн веськӧдлысь, пытшкӧсса службаын старшӧй лейтенант Степан Потапов 2015 восянь веськӧдлӧ пилоттӧг лэбалан аппаратъясӧн, мӧд ног кӧ, – дронъясӧн.
Степан – ортсыса пилот. Республика пасьтала татшӧм специалистыс сӧмын нёль, но буретш налӧн кужанлун-сямыс отсалӧ уджъёртъясыслы збыльвылӧ паськыда видзӧдны неминуча вылӧ да колана ног венны мытшӧдъяс.
Дрон – пилоттӧг лэбалан аппарат, лэбалысь робот. Неыджыд да кокньыд, сійӧ ӧдйӧ кыптӧ енэжӧ да дзик пыр ыстӧ му вылӧ аддзӧм серпассӧ. Медым, шуам, донъявны ӧзйылӧмлысь ыдждасӧ, водзын ковмыліс кыпӧдлыны енэжӧ вертолёт – а тайӧ, гӧгӧрвоана, дона, дыр, да и колана юӧрсӧ колӧ виччысьны.
–Миян водзын пуктӧны уна сикас мог. Дрон отсӧгӧн ми аддзам да вермам висьтавны, ыджыд-ӧ неминучаыс, ытваыс, паськыда-ӧ сотчӧ вӧрыс, эмӧсь-ӧ йи поромъяс, вермам отсавны корсьны вӧрӧ вошысьясӧс, – висьталӧ Степан Потапов. – Кутшӧмсюрӧ дрон бурмӧдӧма тепловизорӧн, сы отсӧгӧн тыдалӧ тшын пиын морт, позьӧ тшӧтш гӧгӧрвоны, кысянь пансьӧма пӧжарыс. Лэбалысь отсасьысьяс ёна колӧны и сэні, кытчӧ сьӧкыд воӧдчыны му вывті.
Степан да сылӧн уджъёртъясыс век дасьӧсь воны отсӧг вылӧ. Но тайӧ неыджыд аппаратураыскӧд йитчӧма ыджыд кывкутӧм. Ӧд сійӧ кадас, кор енэжын зільӧ-лэбалӧ дрон, лэбалан мукӧд техникалы уджаланіныс пӧдса. Та могысь специалистъяс мӧжгытӧг (ӧд тшӧт вылын быд здук) чукӧртӧны колана документ-кабала, сёрнитчӧны Санкт-Петербургса шӧринкӧд, сэсся йитчӧны татчӧс аэропорткӧд да «тупкӧны» енэжсӧ. И тайӧ зэв тӧдчана, ичӧт дрон вермас торкны весиг ыджыд техникалысь уджсӧ да. Кыдзи пасйӧны МЧС-ын зільысьяс, безопасносьт – век медводдза местаын.
–Уджыс тырмӧ, ветлывлам и командировкаясӧ, – водзӧ висьталӧ Степан. – Неважӧн на воим Керки станция дорын пӧрӧм поездкӧд ускӧттьӧ лоӧм инысь, кӧні нуӧдім кызвынсӧ донъялан удж. Некымын во сайын кыпӧдлім дронъяс Усинскын, тӧлысьбыд отсалім кусӧдны мусир перъянінын ыпъялысь би. Уджалам и мукӧд службакӧд ӧтув. Шуам, ГИМС-кӧд дӧзьӧритам юяс бӧрся, пӧрадок видзысьяслы отсалам эрдӧдны оланпас торкалысьясӧс да уна мукӧдтор на. Дронсянь воысь серпассӧ позьӧ дзик пыр вуджӧдны экранӧ, шуам, мӧд карын уджалысь специалистлы.
Долыд, мый Комиысь специалистъяс – медбуръяс лыдын. Медводдза профессиональнӧй конкурсын, коді муніс Рытыв-Войвыв кытшын ортсыса пилотъяс пӧвстын, Степан Потапов да сылӧн уджъёрт Константин Косиченко босьтісны медводдза места. Ордйысьӧм дырйиыс донъялісны теорияысь тӧдӧмлун, аппарат кад вылӧ колана ног чукӧртӧм да лэбигкежлӧ дасьтӧмсӧ, тшӧтш и дронӧн веськӧдлан сямсӧ – ковмӧма корсьны вӧрын «вошӧм» мортӧс.
Выль пӧлӧс техника – тайӧ зэв бур, но век жӧ медшӧрыс – Степан Потапов кодь кывкутысь, водзмӧстчысь, сӧвмыны зільысь войтыр сайын.
Мария ИГУШЕВА.