Тадзи шуӧны Сыктывкарысь Анастасия да Владимир Подолещенков гозъя. Быдтӧны найӧ ныла-пиаӧс. Быдтор зільӧны вӧчны ӧтув, ӧд буретш ас котырын нимкодь здукъясыс медся донаӧсь олӧмад.
И аддзысисны карса да сиктса
Анастасия быдмӧма Кӧрткерӧс районса Ыджыдвиддзын, Владимир – Вуктылысь. Тӧдмасьӧмаӧсь дас ӧти во сайын ӧтуввезйын.
–Кыдз шуласны, интерес ради пыри тӧдмасян сайтӧ, – висьталӧ Анастасия Анатольевна. – Заводитім Вовакӧд сёрнитны, ёртасьны ӧтуввезйын. Сэсся шуим аддзысьлыны. И медводдза аддзысьлӧмыс вӧлі февраль 14 лунӧ.
–Тайӧ лунсӧ тӧдӧмӧн бӧрйинныд? И, кыдз шулӧны, аддзысинныд и мусминныд.
–Ог тӧд, мыйла буретш тайӧ луныс уси. Но ме, дерт, тӧда вӧлі, мый йӧз пӧвстын сійӧс шуӧны радейтчысьяс лунӧн. Вова жӧ та йылысь абу думайтӧма. Но збыльысь миян сьӧлӧмъясын ыпнитіс муслун би. Ме гӧгӧрвои, мый сійӧ менам морт. Вовалӧн этшыс батьлӧн кодь: варов, шмонитысь, быдтор тӧдысь.
Сэки ныла-зонма пукалӧмаӧсь пиццерияын. Сьӧмыс тырмӧма сӧмын шоколада кексӧн чай юны. Ӧні жӧ, кыдзи висьталӧны гозъя, быд во ветлӧны тайӧ лунас ресторанӧ.
Коравны – лэбачӧн
–Ныв сьӧлӧмыд тай пыр мыйкӧ водзвыв туналӧ-кӧсйӧ. Тэнад тшӧтш? – юася аньлысь.
–Дерт, мӧвпавлі, мед эськӧ шань верӧс лоас, менӧ гӧгӧрвоысь да пыдди пуктысь, отсасьысь. Вова буретш татшӧм. Окота вӧлі ас керкаын овны, но сійӧ стрӧитчӧм йылысь оз думайт. Да и тырмымӧн меным Ыджыдвиддзӧ ветлӧмыс. Пыр чайті, менам лоас ӧти кага, мися, тырмымӧн, а со кык муспоз миян. Дималы августын 8 арӧс тырӧ, Ксениялы – куим тӧлысь.
–Унаӧн окотитӧны ворсны кӧлысьсӧ пӧль-пӧчлӧн традицияяс серти. А ті?
–Медводз миян корасьӧм вӧлі. Тайӧ вӧлі декабрь 31 лунӧ. Пырджык козьналӧны чунькытш, а менӧ Вова кораліс лэбачӧн, зэв мича подвеска козьналіс, дона из сэні, и век на дзирдалӧ. Ме, дерт, сэки эг виччысь, но «дасӧ» шуи.
Кӧлысь лунсӧ бӧрйи ме, кыдз сиктса морт. Гижсим 2015 вося июль 3 лунӧ. Сэки, мися, картупель пуктӧма нин, но абу на турун пуктан кад. Бать-мам пыр скӧт видзисны, ӧні на и, сідзкӧ, уджыс юр выв тыр.
Зарни киа Фиксик
–А бать-мамыд кыдзи примитісны бӧрйӧмтӧ? Эз вӧвны паныдӧсь? Овлӧ ӧд, карсалы сиктсаыд мустӧм, и мӧдарӧ?
–Та кузя некутшӧм вен эз вӧв. Миян ӧд асланым олӧм. Дерт, карса мортыдлы сиктсаыдкӧд абу кокньыд, пыр уджӧдӧ да, – нюмъялігтыр водзӧ висьталӧ Анастасия Анатольевна. – Вовалӧн бать-мамыс, висьтавліс тай, шулӧмаӧсь, уджӧдасны пӧ тэнӧ. Сійӧ первойсӧ быттьӧ абу эскӧма. Но, кор картупель садитам, керам, турун пуктам…
–Кор первойысь мунім сиктӧ картупель пуктыны, Вова вӧлі шуӧ, мартышкин труд пӧ тайӧ. Колӧ пӧ мыйкӧ мӧвпыштны, кутшӧмкӧ инструмент вӧчны, мед ачыс садитӧ. Мися, эн сӧр, сё во нин тадзи пуктысям, и водзӧ кутам. Сэсся локтім картупель керны. Бара жӧ шуӧ, колӧ мыйкӧ думыштны, мед картупельыс ачыс мешӧкӧ пырис. Ми картупель ӧктам, а Вова быд картупельысь кутшӧмкӧ мыгӧр аддзӧ: то сійӧ та вылӧ мунӧ, а со дзик сы кодь. Миянлы сёрнитны некор, видзӧдны кутшӧм чужӧма картупельыс.
–Ӧні тшӧтш сідзи?
–Наянмис, писӧ ас пыддиыс ыстӧ, – нюмъяліг висьталӧ ань. – Верӧсӧй зэв киподтуя. Ми сійӧс пикӧд ас костын меліа Фиксикӧн шуам. Быдтор вермӧ дзоньтавны. Кор волас бать-мам ордӧ, пыр тшӧктӧны мыйкӧ дзоньтавны-вӧчны. Уджалӧ Зеленечса курӧг видзан фабрикаын, видзӧдӧ оборудование бӧрсяыс, кор колӧ, дзоньталӧ.
–А тэ менам муса бухгалтер, – кутыштіс сывъяс радейтана гӧтырсӧ Владимир Григорьевич.
А где нидзув?
Владимир – роч, Анастасия – коми. Но гозъя костын некор абу вӧлӧма вен, кыдзи сёрнитны кагакӧд. Дима тӧдӧ кыкнан кывсӧ.
–Ме тӧда, мый уна семьяын кыптӧ татшӧм юалӧмыс, но миян кыдзкӧ ставыс лючки артмис. Тшӧкыда ветлам Ыджыдвиддзӧ, и сэні пиӧй сёрнитӧ комиӧн. Дерт, ас гортын рочасям, но и коми-сӧ карын ог вунӧдӧй. Помнита, кор детсадйӧ пиӧс нуи, тшӧтшъяясыс ставныс сы гӧгӧр вӧлі гартчӧны. Дима мыйкӧ налы комиӧн висьталӧ, найӧ сюся кывзӧны. И кылан мукӧдыслысь, висьтавлісны и кагульничаясыс, пойдём пӧ искать нидзув, где пӧ нидзув?
–Оз яндысь коминас сёрнитны?
–Некутшӧма оз. Веськыда шуа, ме вӧлі ачым яндысьышта, коми акцентӧн сёрнита да. Кор роч морт сайӧ петі, думайті, бырас, но эз. Сэсся «Шуда котырын» психолог шуис, таысь пӧ оз ков яндысьны, тайӧ тэнад аслыспӧлӧслун.
–Сідзкӧ, ті и «Шуда котырӧ» ветланныд?
–Ветлам, дерт! Зэв на и окотапырысь! Ме сы йылысь первойсӧ эг тӧд. Пӧдругаӧй нуӧдіс, сэні пӧ зэв гажа. И збыльысь. Тайӧ зэв бур, мый карын коми да кык кывъя семьяяс вермӧны чукӧртчывны ӧтлаын. Ӧти-кӧ, тайӧ гаж, мӧд-кӧ, и кутшӧмкӧ тӧдӧмлун сэтысь босьтам. Унатор ӧд сэні овлӧ. Шуа тай, и специалистъяскӧд аддзысьлам, кутшӧмкӧ майшӧдлана юалӧмъяс видлалам.
–А пиыдлы кажитчӧ жӧ?
–Зэв окотапырысь ветлӧ. Юасьӧ, кор нин пӧ бара. А аддзысьлӧмъясыс овлӧны тӧлысьнас ӧтчыд. Верӧс абу жӧ паныд. Ӧні ме дзоля кагаа да, видзӧ сійӧс, кор ми Димакӧд ветлам «Шуда котырӧ». Сэні челядьлы уна жӧ бурыс. Котыртлӧны сӧвмӧдан ворсӧмъяс. Казьтыла да, ичӧт-дырйи миянӧс ворсӧдлісны жӧ татшӧмъяснас. Сэсся ки помысь вӧчасям. Ӧтувтӧ бара жӧ гажаджык. Ачым нуӧдлі жӧ мастер-класс, вӧчим гипсысь барельеф.
Кыдзи петук збоймис
–Висьталінныд, мый медся шуда здукъясыс, кор ӧтлаынӧсь. Мыйӧнкӧ нӧшта ноксянныд ас котыраныд?
–Шулі нин, Вова зэв интереснӧй да киподтуя морт. Пыр мыйкӧ вӧчӧ, дзоньталӧ. А ми сылы отсасям: мыйкӧ разям да чукӧртам. Ачым радейта ноксьыны дзоридзӧн, кысьыны-вышивайтчыны. Миянлы ӧта-мӧдкӧд гажа. Радейтам сиктын шойччыны, сэні гажтӧм оз босьт. Бать-мам видзӧны на скӧт да, челядь, кыдз шуласны, пыр контактнӧй зоопаркынӧсь. Дум вылӧ уси тешкодьтор. Бать-мамлӧн вӧлі петук. Зэв тшап. А Дима сылы вӧлі тшӧкыдакодь дӧзмӧдчӧ. Сэсся петукыд смелмӧдчис да ачыс кутіс усьласьны пи вылӧ. Коркӧ ме петі йӧрӧ, да ме вылӧ уськӧдчис. Дималы сэсся шуа, мися, со ӧд петукыд водзӧс кутіс босьтны, керкасьыд он кут лысьтны петны. Ковмис сэсся збой петуктӧ йӧртӧдын видзны.
Радейтам ӧтлаын и Россия пасьталаӧд ветлыны, выль да мичаинъясӧн тӧдмасьны.
<> Екатерина МАКАРОВА.
Снимокъясыс Анастасия Подолещенковалӧн.