Тайӧ йӧзыс висьтавлӧны миянлы бӧръя выльторъяс, тӧдмӧдӧны нималана йӧз олӧмӧн либӧ юксьӧны кутшӧмкӧ колана юӧрӧн. Ноябрь 21 лунӧ ми пасйим телевидениелы сиӧм войтыркостса лун. Бӧръя воясас тайӧ юкӧныс тӧдчымӧн сӧвмис ӧтуввезса гырысь позянлунъяс весьтӧ да, дерт, пӧсь сьӧлӧма йӧзлӧн водзмӧстчӧмӧн.
Татшӧм водзмӧстчысьясыс эмӧсь и Сыктывдін районын. Шуам, Паджгаса школаын котыртӧма быдса медиашӧрин. Кыдзи пансис тайӧ уджыс да мыйӧн сэні ноксьӧны томулов, висьталіс педагог-котыртысь, Паджга школаса директорлӧн сӧветник Людмила Богатова.
«Народнӧй бюджетын» вермӧм
Людмила Васильевналӧн висьталӧм серти, 2019 воын сылы вӧзйӧмаӧсь юрнуӧдны школаса медиатворчество кружокӧн. Педагог сійӧ кадас кужӧма нин снимайтны да монтируйтны роликъяс. А босьтны кӧ тӧд вылӧ, мый вомъёртӧй сизим арӧсӧн снимайтчӧма коми кывъя неыджыд телефильмын, да сійӧ весиг вермӧма «Юргы, пӧлян» конкурсын, сідзкӧ, позьӧ шуны, Людмила Богатовалӧн телевидениекӧд йитӧдыс артмӧма ичӧтдырсяньыс. А сэсся сійӧ юксьӧма таӧн кружоксакӧд.
–Сэки миян вӧлі сӧмын важся фотоаппарат да видеокамера. А ныв-зон кӧсйисны уджавны профессиональнӧя. Та вӧсна шуим пырӧдчыны «Народнӧй бюджет» конкурсӧ. Медиашӧринӧ ветлысьяс асьныс гижисны «ТВкласс» проект да бура дорйисны сійӧс, лоины вермысьясӧн, – казьтылӧ Людмила Богатова.
Аскиа профессионалъяс
Выль видеокамера, штатив, торъя лампа, пекля-микрофон – ставсӧ тайӧс ньӧбӧмаӧсь «Народнӧй бюджетын» шедӧдӧм сьӧм весьтӧ. И уджыс пансьӧма. Кыдзи аскиа тележурналистъяс велалӧмаӧсь эскыны ас вынӧ? Паджгаса медиашӧринын сцена дорӧ найӧс велӧдӧны витӧд классянь нин.
–Медвойдӧр челядь отсасьӧны быдсикас аддзысьлӧм-чукӧртчылӧм дасьтӧмын, сэсся вочасӧн асьныс петкӧдчылӧны. А медбӧрын босьтчӧны нуӧдны став татшӧм гаж-аддзысьлӧмсӧ. Гӧлӧс, вӧрасстать, ас вынӧ эскӧм, харизма – ставыс тайӧ артмӧ вочасӧн. И ме век найӧс ошка! Шуа, мый ставыс артмас. Быд пӧрйӧ висьтала: «Нинӧмысь энӧ полӧй! Вӧчӧй уджнытӧ сьӧлӧмсяньныд!» — юксьӧ педагогикаын гусяторнас вомъёрт.
А кыдзи котыртӧма медиашӧринын уджсӧ? Медводз ныв-зон бӧрйӧны сюжет сюрӧссӧ: мый йылысь лоӧ видеоыс, кыдзи сійӧс снимайтнысӧ, мыйджык тӧдчӧдны, мыйӧн шензьӧдны видзӧдысьӧс да с.в. Мӧвпъяссӧ босьтӧны юрсьыс, кинофильмысь, мукӧдлаысь. Велӧдысь лун кежлӧ, шуам, босьтӧмаӧсь педагогъяслысь да школа помалысьяслысь интервью. Выпускнӧй кежлӧ роликсӧ дасьтӧмаӧсь «Бригада» сериалысь юкӧнъяс серти.
Та бӧрын аскиа тележурналистъяс индӧны, коді кутас ведущӧявны, операторавны, звукорежиссёравны да с.в. Збыльвывса телевидениеын моз дзик. Сэсся урчитӧны кадколастсӧ да кутчысьӧны планӧ. Видеосъёмка дырйи оз дзик ставыс артмы лючки, но школаса телевидениеад таысь оз видны. Колана юкӧнъяссӧ монтаж дырйи позьӧ «клеитны», а сідзжӧ киритны шогмытӧмсӧ.
Школа помалысьяс пӧвстын унаӧн сэсся вӧдитчӧны кружокын чӧжӧм сям-кужанлуннас олӧмас да уджас. Шуам, Паджгаса школа помалысь, медиашӧринын водзмӧстчысь Вероника Баштанова ӧні велӧдчӧ Вяткаса госуниверситетысь журналистика факультетын да весиг практикуйтчӧма нин телевидениеын.
Вылӧ донъялӧны
Школаса медиашӧринын кызвын видеосюжетсӧ дасьтӧны быдсикас праздник-гаж кежлӧ. Но босьтчӧны и мукӧд уджӧ. Сідз, вӧчӧмаӧсь Паджгаын чужлӧм гижысь Владимир Тиминлы, сылӧн творчество-олӧмлы сиӧм видеопроект. Сійӧс сэсся вылӧ донъялӧмаӧсь Коми Республикаса том журналистъяслӧн слёт дырйи. А медиашӧринсаясӧн лӧсьӧдӧм «Вместе в движении» конкурс кежлӧ ворсӧдана уджтас вермӧма район тшупӧдын.
–Миян кружокыс отсалӧ томуловлы казявны-сӧвмӧдны ассьыныс енбисӧ. Шуам, Александра Габова кӧсйӧ лоны профессиональнӧй фотографӧн. И та могысь сылӧн став коланаыс эм. Ныв-зон кӧ весиг оз телевидениеӧн йитчӧм туйвизь бӧрйыны, медиашӧринын чӧжӧм сям-кужанлуныс налы ковмас олӧмас, – эскӧ педагог.
Паджгасалысь роликъяссӧ видзӧдӧм бӧрын гӧгӧрвои, мый ныв-зон збыльысь унатор кужӧны. И кӧть найӧ вӧчӧны медводдза на воськовъяс, но сьӧлӧмсяньныс зільӧны. Сиам томуловлы водзӧ вылӧ уна вермӧм! <>
Диана Скалацкая.
Снимокъясыс Людмила Богатовалӧн.
Комиӧдіс Елена Плетцер.