Татшӧм кывъяс кӧсъям шуны Валерий Иванович Хозяинов йылысь. Сиктъяслысь история да торъя йӧзлысь олӧмсӧ туялысь мортӧс тӧдӧны и миян республикаын, и мукӧд регионын.
Ичӧт грездъяс да ыджыд сиктъяс йылысь Валерий Ивановичлӧн медводдза гижӧдъясыс петавлісны «Коми му» да «Заря Тимана» газетъясын. Сійӧ и ӧні на ёртасьӧ тайӧ петасъясыскӧд.
Гижны босьтчылӧма армияын служитігас «Боевӧй листокъясын».
А сэсся 40 сайӧ во уджалӧма Сосногорск карса ТЭЦ-ын дежурнӧй слесарӧн, старшӧй машинистӧн. Быд удж сьӧлӧмсянь вӧчӧма.
Уна йӧзкӧд аддзысьлӧмыс туйдӧма сійӧс гижны ас чужан му да сэні олысь йӧз йылысь.
Сиктъясын паныдасьлӧма да сёрнитӧма сэтчӧс войтыркӧд, чукӧрмӧм юӧрсӧ ӧтувтӧма книгаясӧ. Шунытӧ кокни, а небӧг дасьтыны-йӧзӧдны зэв сьӧкыд. Колӧ корсьны сьӧм, книга печатайтысьӧс да уна мукӧдтор на. Но Валерий Ивановичлӧн тайӧ артмӧ.
Шуласны тай, зэв кӧ пӧ ёна кӧсъян вӧчны — быть ставыс артмас. Мед сӧмын кӧсйӧмыд вӧлі.
Сылӧн зільӧмӧн петалісны нин чужан Пожня сиктыслӧн 190 вося тшупӧда паслы сиӧм «С юбилеем тебя, деревенька моя!», а сідзжӧ «Громкая слава Усть-Ухты», «С любовью об Акиме», «Рассвет над Винлой», «Порожск — деревня Рочевых», «Певец Печорского края», «Ӧдӧсвом, Ӧдӧсдін, Одесдино», «В этом посёлке огни не погашены. Малая Пера» небӧгъяс.
И тайӧ абу на ставыс, выльясӧс на гижӧ. Быд книга аслыссикас, киад босьтан да пуктынытӧ он вермы, окота водзӧ и водзӧ лыддьыны.
Шемӧсмӧдӧ ыджыд старанньӧӧн бергӧдӧм уджыс — тадзи вермӧ вӧчны зэв зіль да уджач морт.
Валерий Иванович тӧдмӧдӧ лыддьысьысьӧс рӧдъясӧн, важся олӧмӧн. А тайӧ ӧд миян история. Сюсь вежӧра йӧз на шулӧмаӧсь:«Он кӧ тӧд историятӧ, то и ӧнія олӧмсӧ колана ногӧн он тӧдмав!».
Кӧсъям неуна пасйыштны Валерий Иванович йылысь.
Хозяиновъяслӧн семьякӧд ми тӧдсаӧсь важӧн нин. Валерий Иванович гӧтырлӧн, Татьяна Михайловналӧн, Мария Васильевна ыджыд мамыс миян мам Агния Ильиничналӧн воча чой. Ми век зэв окотапырысь паныдасьлам Хозяиновъяслӧн семьякӧд да пыр нимкодясям, Валерий Иванович кӧ дасьтӧма-гижӧма выль небӧг.
Чужлӧма Валерий Иванович 1952 вося февраль 22 лунӧ Пожня сиктын.
Висьталӧны, тайӧ воас чужӧм йӧзыс пӧ мичаӧсь, восьсаӧсь, водзмӧстчысьӧсь, кыпыд ловруаӧсь, пыр зільӧны видзӧдны водзӧ.
Зарни моз пӧ найӧ югъялӧны. И быд удж кужӧны вӧчны, да ставыс налӧн артмӧ, и вын-эбӧсыс пӧ налӧн тырмӧ пӧртны олӧмӧ мӧвп-кӧсйӧмъяссӧ.
Ставыс тайӧ лӧсялӧ Валерий Ивановичлы.
Ачыс сійӧ абу зэв варов, ёнджыкасӧ кывзӧ мукӧдӧс. Кужӧ лӧсьыда шмонитны. Радейтӧ чужан кыв да мичаа сёрнитӧ комиӧн, «кыдъя рочӧн» сійӧс некор нин он шу. Небӧгыс унджыкыс роч кывъя, но эмӧсь и комиӧн гижӧм пасйӧдъяс, лыддьыны найӧс зэв кокньыд.
Татьяна Михайловна да Валерий Иванович Хозяиновъяс быдтісны куим нылӧс, а ӧні налӧн квайт внук да внучка нин. Гозъя ёна радейтӧны челядьӧс, мывкыднас накӧд юксьӧны, велӧдӧны быдтасъяссӧ радейтны чужан сиктсӧ, вӧр-васӧ, рӧд-вужсӧ.
Миян мам тайӧ свет вылас оліс 100 во да 21 лун, и коркӧ сійӧ шуліс: «Квайтымын арӧс бӧрад олӧмыслысь кӧрсӧ сӧмын на кывны кутан».
Со и кутам лача, мый Валерий Иванович гӧгӧрвоӧ нин олӧмыслысь кӧрсӧ да став сямсӧ-кужӧмсӧ сетӧ чужан му туялан уджлы, и гижас уна на бур небӧг.
* * *
Валерий Ивановичӧс, енбиа мортӧс, чолӧмалам тшупӧда пасӧн! Сьӧлӧмсянь сиам сылы крепыд дзоньвидзалун, ыджыд шуд, быд уджын вермӧмъяс! Ен мед сетас семьяыслы, челядьыслы да внук-внучкаыслы олӧмас став бурсӧ!
Альбина да Ядвига Зелинскаяяс.
Сыктывкар.