Неважӧн Изьваын кыпыд концертӧн петкӧдчис Нарьян-Марса «Арктика» культура дворечысь «Югыд шонді» коми йӧзкостса ансамбль. Сьылысьяс пӧвстын вӧлі и Ирина Селивёрстова, коді ассьыс туй выв пасйӧдъяссӧ мичмӧдӧма синмӧ шыбитчана зэв аслыспӧлӧс серпасъясӧн. Ми сёрнитім Ирина Михайловнакӧд сылӧн гижан да серпасалан творчество, бӧръя уджъяс да водзӧ кежлӧ мӧвп-кӧсйӧм йывсьыс.
–Ирина Михайловна, кытысь ті рӧдвужнад? Кутшӧм йитӧд эм изьватаскӧд, да тӧданныд-ӧ коми кывсӧ?
–Чужи ме Нарьян-Марын, а ылысса рӧдвужйӧй – Изьваса Бакур да Брыка грездъясысь петӧм Каневъяс. Чужан кывйӧн бӧръя сёрнитысьнас вӧлі прабабӧй.
Сы бӧрын унаӧн гозйӧдчылісны мукӧд кывъя войтыркӧд да, комисӧ лои вунӧдӧма.
–Но ті жӧ коми ансамбльын сьыланныд?!.
–Изьватас-коми котырас пырӧдчи тӧдӧмӧн – сьыланкывъясыс пыр велӧдны вужвойтыр кыв.
–Тіян мича серпасъясыд бурногӧн шензьӧдісны-нимкодьӧдісны.
Тӧдчӧ профессионал киподтуйныд. Босьтінныд художествоа нырвизьын тӧдӧмлун?
–1989 воын помалі Ленинградса государственнӧй педагогика институтын (ӧні Санкт-Петербургса государственнӧй педагогика университет) художество да графика факультет.
Гортӧ бергӧдчӧм бӧрти котырті челядь творчество керкаын изостудия да велӧді сэні пенсия вылӧ петтӧдз.
Ачым нэмсӧ кӧсйи серпасасьны, да челядькӧд уджаліг-зілигад та вылӧ прӧст кадыс эз вӧв, ни вын-эбӧсӧй эз тырмыв.
–Сідзкӧ, серпасасьнытӧ босьтчинныд дзик на неважӧн?
–Да. И эг сӧмын картинаяс, но и челядьлы небӧгъяс мичмӧдны.
Сёрнитны кӧ художество йывсьыс, медвойдӧр ме иллюстратор.
–Важӧн-ӧ челядьлы небӧгъяссӧ мичмӧданныд? Тшӧтш и асланыд книгаяс йывсьыд висьтыштӧй.
–2005 восянь. Медводдза серпасалӧм небӧгыс вӧлі Елизавета Выучейскаялӧн «Ягоды можжевельника».
А 2023 воын мичмӧді нин ассьым книгаӧс. Тайӧ дзоля Яла – Ягелёк – йылысь висьтъяс.
«Жил-был в тундре Ягелёк» небӧгсӧ вайи сьӧрысь Изьваса библиотекалы козин пыдди.
Меӧн дасьтӧм татшӧмсяма серпасъясыс эмӧсь тшӧтш Маремьяна Голубковалӧн да Николай Леонтьевлӧн «Оленьи края» небӧг лист бокъясын да мукӧдлаын.
–Тӧдсаяслы быть вӧзъя лыддьыны тіянлысь небӧгтӧ.
А ті ассьыныд туй выв пасйӧдъястӧ мичмӧдӧм ради плэнерасьны петалінныд?
–Тырвыйӧ плэнерасьнысӧ эськӧ кадӧй эз тырмы. А со алипа пастельӧн (оз ков соравны воска карандашкӧд) пасйӧдъяссӧ вӧчны-чӧвтавны вевъялі. Найӧс сэсся помӧдз вайӧді-серпасалі студияын нин.
–Алипа пастель – тайӧ кутшӧмкӧ торъя техника?
–Да, сійӧс важӧн нин тӧда. Уджъясӧс дасьтігӧн радейта буретш сыӧн вӧдитчыны.
Окотапырысь путешествуйта да, сэтчӧ-татчӧ ветлігӧн тадзи серпасасьнысӧ кивыв.
Уджъясыс абу ыджыдӧсь – А5 листӧ тӧрмӧнъя. Но серпасавны татшӧмсӧ абу кокни, колӧ тӧдны уна гусятор.
Татшӧм техникаӧн вӧчӧм уджъясыс торъялӧны мукӧдсьыс. Найӧ стӧча петкӧдлӧны сійӧ кадся ловру-сьӧлӧмкылӧмтӧ. Ӧти кывйӧн, алипа пастельыс меным зэв ёна лӧсялӧ да воӧ сьӧлӧм вылӧ.
–Кымын татшӧм серпас вӧчинныд Изьваӧ воліганыд? И мый тіянӧс таӧ ышӧдіс?
–Кызь сайӧ кымын, сизимсӧ помӧдз нин вайӧді-шыльӧді. А серпасавнысӧ ыззьӧдіс, тыдалӧ, пӧль-пӧчсянь на кольӧм, кӧнкӧ пыдын поздысьӧм чуксасьӧмыс.
Коркӧ петі ю дорӧ да шемӧсми: гӧгӧр мичлуныс помтӧм, юсайса сикт-грездыс ки пыдӧсын моз тыдалӧ.
Чуйми. Шызи-гызи. Ӧд сэні и миян грездным, кысянь паськаліс рӧдвужным. Удайтчас кӧ июльын волыны «Луд» гаж вылӧ, быть ветла Бакурӧ.
–Ирина Михайловна, аттьӧ сёрнисьыныд! Аттьӧ творчествосьыныд, серпасъяссьыд, небӧгъяссьыд!
Игорь Колесов.
<> Комиӧдіс Елена Плетцер. Снимокъясыс Игорь Колесовлӧн.