Егорка

Воис гажа тулыс. Тшӧкыдджыка да ярджыка ворсӧдчис шондi. Егоркалы пыр сьӧкыдджыкӧн и сьӧкыдджыкӧн кажитчис детсадйӧ мунан туй. Сiйӧс пыр кыскис ывлаӧ: медводз окота вӧлi лым ёкмылявны, сэсся, мыйӧн ва гуран чуктiс, окота лои келавны-тёльскӧдчыны гӧптын, писькӧдны шор да лэдзны сэтчӧ гумагысь ли чагйысь вӧчӧм пыж. А мыйӧн чепӧсйис медводдза турун, окота лои сэн туплясьны, виддзӧд котравны, кутавны тувсовъя бобув… Но сiйӧс удж вылӧ моз быд лун мӧдӧдлiсны детсадйӧ.

Ёгор мамлы тшӧтш вӧлi шог таысь, ӧд мам гӧгӧрвоис пиуксӧ, но нинӧм он вӧч. Ӧти-кӧ, кольны гортӧ он лысьт ӧтнассӧ, а мӧд-кӧ, таво Егорушка петӧ школаӧ, и детсадйын найӧс дасьтiсны велӧдчигкежлӧ. Таысь мамыс нӧшта на ёнджыка майшасис, сы вӧсна мый пиукыс некыдз эз кӧсйы мунны школаӧ. Кыдз сӧмын мамыс эз ышӧд Егоркаӧс велӧдчӧмӧ. Батьыс тшӧтш унаысь висьтавлiс аслас велӧдчан кад йылысь… Но Ёгорлысь кӧсйытӧмлунсӧ нинӧмӧн эз вермыны венны. Садйӧ и то бӧръя кадас вӧлi мунӧны зык-шумӧн, а школа йылысь зонка и кывны нинӧм эз кӧсйы, весиг вӧлi пельсӧ тупкас, мед тӧдасны, кутшӧм мустӧм сылы тайӧ сёрниыс.

Аслас майшасьӧмӧн Ёгорлӧн мам юксис верӧс батьыскӧд, Егорушкалӧн пӧлькӧд. Дыр сёрнитӧм бӧрын воисны ӧти кывйӧ: гожӧмсӧ Егорка коллялас пӧль-пӧч ордас. Пӧльыс сьӧлӧм сетіс:

– Видла бӧрйыны сэтшӧм нырвизь, мед эськӧ Ёгор ас тӧдлытӧг гӧгӧрвоас велӧдчӧм вынсӧ.

Шуӧма – вӧчӧма! Егорка, колӧ шуны, ньӧти эз пыксьы мунӧмысь, сiйӧ зэв радейтiс пӧль-пӧчсӧ.

Медводдза лунсяньыс Егорка пӧльыскӧд босьтчисны вӧчны выль кильчӧ. Лунтыр тэрмасьтӧг да гажаа варовитiгмоз ноксисны-уджалiсны. А Егорка став велӧдӧм-сёрнисӧ сюркняліс пель сайӧ. Рытъя нур сайын Ёгор юксьыліс аслас выль тӧдӧмлунӧн муса пӧчыскӧд.

Колӧ шуны, пӧчыс Егоркалӧн зiль да унаторйӧ мастер морт: и кысьӧ, и печкӧ, и пусьӧ зэв чӧскыда, а шаньгасӧ кутшӧм мастера пӧжалӧ! Унаысь шаньгаыд Ёгорлы дум вылад гортас усьлас, та вӧсна нукыслӧн быд волігӧн пӧчыс пӧжасьлiс: и чериняньтӧ, и картупеля, и пувъя, и рыська, и чӧдъя шаньгатӧ… А кымын мойд пӧчыс тӧдiс!.. Егорка пыр шензьылiс, кысь сӧмын та мында мойдсӧ тӧдӧ пӧчыс, ачыс нин кӧ лӧсьӧдлӧ-а.

Ёгорлӧн лунтыръя тӧдӧмлунъясӧн юксьӧм бӧрын пӧчыс шуис:

– Вот аддзан, нучек, быдлаӧ колӧ наука. А кысь ми сiйӧ наукасӧ босьтам?

Ёгор дыр эз думайт да и шуӧ:

– Кысь, кысь! Пӧльлысь!

Та вылӧ пӧль-пӧч чӧскыда серӧктісны.

– А кысь нӧ, тэ думысь, пӧльыд велалiс?

Танi Ёгор джӧмдiс, видзӧдлiс пӧль вылас, юалiс:

– Пӧльӧ, а збыльвылас, кысь тэ та мындасӧ тӧдан да кужан?

Пӧль кызӧктiс, нюмдыштiс мелiа (тайӧ петкӧдліс, мый ӧнi зэв коланатор висьталас):

– Дерт, унаторйӧ велӧдліс менам батьӧй, тэнад ыджыд пӧльыд, а сэсся ме зэв уна лыддьысьлi…

Пӧльӧс торкӧмӧн Ёгор гора да кыпыда шуис:

– Но так и ме кута уна лыддьысьны!

– А кыдз нӧ тэ кӧсъян лыддьысьны, он кӧ тӧд шыпасъястӧ?! – вӧляысь чеччигмоз юалiс пӧчыс.

– Но дак ме велӧда!

– Кыдз нӧ, донаӧй, тэ велӧдан, он кӧ кӧсйы мунны школаӧ?! – та вылын пӧль видзӧдлiс нукыс вылӧ и петiс ывлаӧ ыркӧдчыштны. Пӧчыс мӧдiс идравны пызан и мургис мыйкӧ вомгорулас. А Ёгор нинӧм нин эз кыв. Сiйӧ вӧйтчис ас мӧвпъясӧ, весиг чужӧм вывсьыс вежсис. Пӧч тайӧс казявтӧг эз ов, матыстчис нук дорас, инмӧдчис мелiа пельпомас да шуис гораджыка нин:

– Талун, кага, чайта, ёна и мудзин, гашкӧ, водзджык водам? Тарыт ме тэд мойда Шыпича багатыр йылысь.

Егорка видзӧдлiс пӧчыс вылӧ, сэсся ӧдзӧслань, друг чеччис и нинӧм шутӧг котӧртiс ывлаӧ. Пӧльыс пукалiс выль кильчӧ сод вылын да нимкодясис гожся рытӧн. Ёгор пуксис орччӧн. Здук лӧня пукалiсны, сэсся Егорка шуис:

– Пӧльӧ… Ме муна школаад… Кута бура велӧдчыны, лыддя став книгасӧ, лоа тэ кодь жӧ сюсь да мастер. Сӧмын мен унаторйӧ на колӧ велавны, быдтор кужны. Позьӧ, ме тшӧкыдджыка мӧда тiянӧ волыны?

Пӧль та вылӧ нюмдiс, топыда кутлiс нуксӧ:

– Дерт, позьӧ, кыдз нӧ оз. Вот мунан велӧдчынытӧ и кутан волыны каникул дырйи миянӧ.

Унаторйӧ гожӧмбыдӧн велалiс Егорка, весиг сӧвмыштiс да ёнмыштiс. И гӧгӧрвоис медшӧр визьсӧ олӧмыслысь, кыдз сӧмын вермӧ вежӧртны сизим арӧса зонка – велӧдчытӧг некыдз!

Воис кад мунны гортӧ. Егорка, дерт, эз на кӧсйы мунны пӧль-пӧч ордысь, но и бать-мамсьыс гажыс тшӧтш нин ёна бырис, да и зэв окотитіс юксьыны гортсаяскӧд ас тӧдӧмлунъясӧн.

Ёгорлӧн мам зэв ёна майшасис, артмис эз вежны пиукыслысь школа кузя ви-дзӧдлассӧ. Но кор аддзис писӧ, пыр и казялiс кутшӧмкӧ вежсьӧм, но эз на гӧгӧрво, кутшӧм. Кор рытнас ставӧн чукӧрмисны телевизор дорӧ, Егорка шуис бать-мамыслы:

– Мамӧ, батьӧ, вайӧ аски лӧсьӧдчамӧ школа кежлӧ, ӧд коли нин сӧмын гоз-мӧд лун, а менам нинӧм дасьтытӧм.  Меным зэв нин окота мунны велӧдчыны.

Мамыс гораа ышловзис, видзӧдлiс верӧс вылас да паськыда нюмдiс. Ӧд найӧ важӧн нин ставсӧ дасьтiсны школа кежлӧ.

Аржак Катя.

  Серпасаліс Лиза Гомзякова.

Егорка

«Би кинь» журналысь, кодӧс позьӧ судзӧдны пошта пыр, позьӧ ньӧбны «Ордым» лавкаын. Медым лыддьыны электроннӧй версия, личкӧй татчӧ. Эмӧсь кӧ юалӧмъяс, гижӧй komi-kerka@ya.ru.

Пролистать наверх