Сыктывдін районса Зеленечысь «Ас йӧз» театр котыркӧд тӧдмӧдлім нин «Коми му» газет лыддьысьысьӧс. И со бара бур помка лои гижны сэтчӧс водзмӧстчысь артистъяс йылысь, ӧд неважӧн найӧ нимкодьӧдісны видзӧдысьӧс «Восток коми ног» аслыспӧлӧс петкӧдчӧмӧн.
Кыдзи шуӧ «Ас йӧз» котырса режиссёр Ольга Рогожникова, сцена вылын вӧлӧма быдса гарем – асыввывса паськӧма 12 йӧктысь ныв да 2 султан. Чайтам, татшӧмсӧ Зеленечысь искусство радейтысьыд эз на аддзыв да вылӧ донъяліс режиссёрлысь да артистъяслысь уджсӧ.
– «Восток коми ног» спектакльын ворсысьясӧс кывкутӧмӧн бӧрйим. Миян труппаын комын кымын морт – эм кодӧс бӧрйыны. Мужичӧйястӧ сцена вылад, дерт, сьӧкыдджык петкӧдны, торйӧн нин коми спектакляд. Ыджыд аттьӧ республикаын нималана артист Владимир Трошевлы, мӧдысь нин миянлы отсалӧ. Ворсіс султанӧс. Мукӧд артистсӧ «Ас йӧз» котырлысь творчествосӧ радейтысьяс тӧдӧны жӧ, эз нин ӧтчыдысь петкӧдчывны сцена вылын да. Кодсюрӧ куимысь унджык постановкаын нин ворсісны. Эмӧсь и, кодъяс сцена вылынӧсь 10 во нин, «Ас йӧзлӧн» медводдза спектакльсяньыс. Тайӧ – Александра Гудырева да Екатерина Киселева. Быд во зілям корсьны-вайӧдны асланым котырӧ выль артистъясӧс. Шуам, таво локтіс Ольга Логинова. Йӧктысьяс лыдын эм жӧ кык выль ворсысь – Елена Булышева да Мария Альхименок. Нимкодь, мый артистъяс асьныс водзмӧстчӧны, радпырысь босьтчӧны выль уджӧ. Но сюся бӧръям, медым рольыс лӧсяліс мортыслы, – висьталӧ Ольга Рогожникова.
Зеленечса «Ас йӧз» театр котыр зільӧ-водзмӧстчӧ 11 во нин. Водзті ёнджыка пуктывлӧмаӧсь сиктса олӧм йылысь коми комедияяс. Ыджыд Вермӧмлӧн тшупӧда пас кежлӧ дасьтылӧмаӧсь «А зори здесь тихие» повесьт серти коми кыв вылын спектакль. Кольӧм во пуктӧмаӧсь А.Власовлӧн «Роза рӧма кымӧръяс» пьеса кузя трагикомедия. А таво лоӧма окота босьтны мыйкӧ кокниджыкӧс, сідз нин ӧд олӧмас уна сьӧкыдлун. И со Ольга Владимировналы син улас усьӧма Ухтаысь Эвелина Пиженколӧн «Восток – дело тонкое» пьеса. Куим во сайын пуктывлӧмаӧсь нин тайӧ авторыслысь ӧти комедия. Эвелина гижӧ рочӧн, а комиӧдӧ ачыс Ольга Рогожникова.
–Окота, мед тайӧ спектакльсӧ видзӧдігӧн йӧзыс шойччыштісны эз сӧмын вир-яйнас, но и ловнас, недыр кежлӧ вунӧдлісны быдлунъя тӧжд-могсӧ. Та кын-дзи кутшӧмакӧ тӧдмӧдам мӧд сикас войтырлӧн оласног-культураӧн, – шуӧ Ольга Владимировна. – «Восток коми ног» – серамбана пьеса. Шӧр мӧвпыс сыын, мый коми йӧз веськалӧны гаремӧ да кутшӧмкӧ кад олыштӧны сэтчӧс олӧмӧн, но помас век жӧ думыштчӧны мунны бӧр гортас, ӧд аслад чужан мусьыд донаыс да мусаыс нинӧм абу.
Сцена вылӧ петӧм артистъяс паськӧмыс шензьӧдіс мичлуннас да уна рӧмнас. Ставсӧ тайӧс «Ас йӧз» дасьтӧмаӧсь ас вынӧн: корсьӧмаӧсь сиктса клубысь, гортса шкапъясысь, юасьлӧмаӧсь тӧдсаясыслысь да унатор вурӧмаӧсь асьныс. Да и баситчанторъяссӧ, сикӧтш-браслетсӧ да исергасӧ, корсьӧмаӧсь бара жӧ асьныс да весиг ньӧбӧмаӧсь ӧтуввезса лавкаясысь.
Коді видзӧдіс спектакльсӧ, вермис донъявны артистъяслысь эз сӧмын асыввывсалӧн кодь лӧсьӧдӧм паськӧмсӧ, но и йӧктӧмсӧ.
–Асыввывса ног йӧктӧм – тайӧ абу сӧмын кынӧмӧн вӧрӧдчӧм. Ми велӧдчим бергавны-вӧрны и паськыд чышъян-вуальӧн, и веерӧн ӧвтчим, – тӧдчӧдӧ режиссёр. – Йӧктӧмсӧ босьтім ӧтуввезйысь, матӧ кык да джын тӧлысь зэв азыма репетируйтчим. Сьылім-йӧктім асьным жӧ, дублёръястӧг, кыдз шуласны, кыдзи сяммим. Став сьыланкывсӧ вуджӧдім коми вылӧ. Татшӧм со петкӧдчӧм миян артмис. Коді воліс Зеленеч сиктса культура керкаӧ май 18 лунӧ, вермис ас синмӧн ставсӧ аддзыны-донъявны. Сэки «Восток коми ног» спектакльлӧн вӧлі премьера. Сэсся петкӧдлам сӧмын арнас нин, да, гашкӧ, мойвиас ветлыны и некымын сикт-карӧ.
Спектакльыс колис гажаа, яръюгыда да мичаа йӧктӧмӧн.
Видзӧдысьяслы ёна кажитчӧма да, азыма клопайтісны. Мойвиис пӧ тыр-бура шойччыны удж бӧрын, пӧттӧдз серавны. Окота пӧ вӧлі помтӧг видзӧдны чышъянӧ гартчӧм артистъяс вылӧ, ӧд сэтшӧм бура мӧвпыштӧмаӧсь и артистъяслысь паськӧмсӧ, и сюжетсӧ, и декорацияяссӧ.
Спектакльыс пансьӧ сысянь, мый аэропортын султан да сылӧн гаремыс виччысьӧны самолёт, но индӧм кадӧ найӧс оз лэбӧдны. Дыр виччысигад султанӧс заводитӧны дӧнзьӧдны гӧтыръясыс: ньӧб пӧ машина, дона пась да сідз водзӧ. Петрухин, Люба гӧтырсьыс дзебсясигтырйи, пасьталӧ паранджа да … гаремыскӧд лэбӧ Асыввылӧ. Мый лоӧ водзӧ?..
* * *
Ольга Рогожникова ёна радейтӧ Зеленечса театрын уджсӧ. Тані сійӧ, кыдз ачыс висьтавлӧ, сьӧлӧмсяньыс шойччӧ. Таысь кындзи аддзӧ кад и мукӧдлаын водзмӧстчыны.
Ольга чужлӧма Кулӧмдін районса Помӧсдін сиктын, помалӧма сэтчӧс шӧр школа. Сэсся велӧдчӧма Сыктывкарын педколледжын да Коми государственнӧй пединститутын.
–Школаын на велӧдчигӧн быд лун ветлӧдлі быдсяма кружокас, окота вӧлі велӧдчыны и йӧктыны, и сьывны, и гудӧкасьны, и кысьыны, и театральнӧй кружокын артиставны. Гудӧкасян да театр кружокъясӧ ветлӧдлі дас во чӧж, – шуӧ сійӧ. – Карын тшӧтш пырӧдчи быдлаӧ, сьылі сцена вылын, петкӧдчи сценкаясын, а сідзжӧ велӧдчи гижны кывбуръяс, ворсны баянӧн да гитараӧн, дирижируйтны, волейболасьны, юрнуӧді педколледжын Кулӧмдінса студентъяслӧн землячествоӧн.
Институт помалӧм бӧрын Ольга кутшӧмкӧ кад уджалыштӧма кага видзанінын, сэсся – Эжваса коми культура шӧринын. Ӧні 17 во нин зільӧ Сыктывкарса гуманитарно-педагогическӧй колледжын да такӧд тшӧтш 11 во режиссёралӧ Зеленеч сиктса культура керкаын.
– Сьӧлӧм вылӧ воӧ спектакль дасьтан-пуктан уджыс. Тані позьӧ ӧтувтны быдсяма творчествоа уджсӧ. Эм позянлун сьывны, йӧктыны, костюм вуравны, уна пӧлӧс роль ворсны, енбиа йӧзкӧд паныдасьлыны. Зеленечса «Ас йӧз» театр котыркӧд пукті нин 11 спектакль, ставсӧ коми кыв вылын. Эска, лоӧны нӧшта выль постановкаяс, сюрасны выль авторъяс, пьесаяс, локталасны выль артистъяс, – юксьӧ Ольга Рогожникова.
Сиам «Ас йӧз» театр студиялы выль вермӧмъяс, а Ольга Владимировналы – искусство радейтӧмӧн водзӧ нимӧдны коми кыв да культура. <>
Екатерина МИКУШЕВА.
Снимокъясыс «Ас йӧз» театр студиялӧн да Дмитрий НАПАЛКОВЛӦН.