Сентябрь 27 лунӧ Виктор Савин нима драмтеатрын коймӧдысь нин восьтісны «Войвывса театральнӧй фестиваль», кодӧс та пӧрйӧ сиисны том йӧзлы да шуисны нуӧдны «Современный театр – молодому зрителю. Традиции и новые практики» ним улын.
Сцена вылын петкӧдчасны оз сӧмын Комиысь, но и Вӧлӧгдаысь, Петрозаводскысь, Архангельскысь, Котласысь, Мурманскысь, Новгород обласьтысь да Санкт-Петербургысь артистъяс.
Кыдзи пасйис драмтеатрӧн веськӧдлысь Михаил Матвеев, тайӧ фестивальыс кык пӧвста праздник. Лоӧ сійӧ аслыспӧлӧс, сы вӧсна мый мунӧ Театрлы сиӧм воӧ. Таво фестивальсӧ сиим ӧнія ныв-зонлы, – водзӧ висьталіс Михаил Матвеев, – и кӧсъям гӧгӧрвоны, мыйджык налы интереснӧ. Фестивальлӧн афишаын бӧрйӧма постановкаяссӧ том войтырлы. Тайӧ и классика, и ӧнія нога постановка.
Медводдза лунӧ гажсӧ восьтісны миян артистъяс «Горе от ума» спектакльӧн.
Грибоедовлысь, кыдз шуласны «кувлытӧм тешсӧ», дасьтӧма режиссёр Юрий Попов. Сылӧн кывъяс серти, кӧть пьесасӧ и гижӧма зэв важӧн, геройяссӧ позьӧ петкӧдлыны и ӧнія кадӧ.
Казьтыштам, том дворянин Александр Чацкий (ворсӧ Владимир Рочев) воӧ суйӧр сайысь радейтана Софья Фамусова дорӧ (ворсӧ Елена Аксеновская). Найӧ абу аддзысьлӧмаӧсь куим во. Быдмӧмаӧсь ӧтлаын да радейтчӧмаӧсь. Софья скӧралӧ Чацкий вылӧ, коді висьтасьтӧг мунӧма Санкт-Петербургӧ да «весиг куим кыв абу гижӧма».
Ӧні Чацкий воӧма Павел Афанасьевич Фамусов ордӧ (ворсӧ Борис Лагода), медым гӧтрасьны Софья вылӧ. Но ань кӧдзалӧма. Сылы мусмӧма нин мӧд морт…
Дерт, петкӧдлыны ӧні важъя Москва и мый сэки вӧчсис аристократъяс костын – абсурд. А мужичӧй да ань костын сьӧлӧмкылӧмсӧ позьӧ ворсны пыр. Мыйсюрӧ, дерт, выльмӧдыштӧмӧн, мед окотапырысь видзӧдісны и олӧма, и том йӧз. Но классикаысь бокӧ абу кежӧмаӧсь. Грибоедовлӧн пьесаысь афоризмъяс юргӧны. Спектакльӧ пыртӧма аслыссикас пасъяс, вӧрасног, кодъясӧс колӧ гӧгӧрвоны.
Пасъям, Виктор Савин нима драмтеатр петкӧдлас нӧшта «Зверь» антиутопия да Морис Метерлинклысь «Синяя птица» мойд.
Фестивальлӧн мӧд лунӧ петкӧдчис Котласысь драмтеатр Д.Фонвизинлӧн «Недоросльӧн». Тайӧ тешсӧ, кӧть и важся жӧ, позьӧ видзӧдны и ӧні. Геройясыс вермасны овны миян пӧвстын. Дас квайт арӧса Митрофанушка моз унаӧн и талун оз кӧсйыны весиг чуньнас мӧдарӧ помӧн жель бергӧдны, а мед ставыс вӧлі дась. Велӧдчыны дышӧдчӧны жӧ. Бурджык озыркӧд ӧтлаасьны, сэки лышкыдасьны позьӧ. Котласысь артистъяс зэв бура петкӧдлісны Фонвизинлысь тешсӧ.
Коймӧд лунас петкӧдчисны воркутаса А.Толстойлӧн «Буратино» челядьлы мюзиклӧн. Рытнас ичӧт залын позис аддзывны Италияысь гӧсьт Paolo Avataneoӧс, коді петкӧдліс «!» перформанс.
Кыдзи висьталісны театрын, Паоло – Туринысь актёр да музыкант. Мый Сыктывкарын лоас театральнӧй фестиваль, тӧдмалӧма ӧтуввезйысь. И сылы лоӧма зэв окота пырӧдчыны гажас. Италияысь актёр весиг ачыс туйсьыс да оланінсьыс вештысьӧма.
Водзӧ яръюгыд рыт козьналіс Вӧлӧгдаысь ТЮЗ, петкӧдлісны У.Гибсонлысь «Сотворившая чудо» кык юкӧна мелодрама. Санкт-Петербургысь «На Васильевском» театр вӧзъяс искусство радейтысьяслы «Мёртвые души Гоголя» и «Человек из машины» теш. Новгородысь Достоевский нима академическӧй театр – Пушкинлӧн повесьт серти «Пиковая дама», Архангельскысь ТЮЗ – Достоевскийлысь «Братья Карамазовы», Мурманскса – «Профи» теш, Санкт-Петербургысь жӧ Фонтанкаысь ТЮЗ — Шукшинлӧн висьтъяс серти «Обыкновенные чудики».
Фестивалькӧд йитӧдын театрлӧн фойеын котыртласны серпасасьысьяслысь выставкаяс да шылада рытъяс. Шуам, октябрь 6 лунӧ воссяс Москваса художник Алевтина Стручковалӧн «Шылад, кывбур, серпас» выставка. Серпасасьысьлӧн творчествоыс топыда йитчӧма Коми Республикакӧд, сы вӧсна мый бать-мамыс пыр казьтылӧны чужанінсӧ. Экспозицияын 23 графика иллюстрация. Сьӧда-еджыда уджъясын петкӧдлӧма Коми мулысь да Арктикалысь мичлунсӧ.
Фестивалькӧд жӧ йитӧдын нуӧдасны мастер-классъяс. Пырӧдчыны позяс сэтчӧ и Сыктывкарын олысьяслы.
Дерт, искусство радейтысьяслы артистъяскӧд аддзысьлӧмыс – кыпыд гаж. Нӧшта на нимкодь, мый ӧти сцена вылысь позьӧ аддзывны Россияса некымын регионысь театръясын ворсысьясӧс. А артистъяслы тайӧ фестивальын петкӧдчӧмыс – критикъяслӧн донъялӧм. Та пӧрйӧ жюриын – театровед, критик, драматург, Белградса университетын ӧнія драматургия кузя профессор Драгана Бошкович, коді ӧтпырйӧ донъялӧ мир пасьталаысь 40 фестиваль, а сідзжӧ театральнӧй критик, журналист, «Страстной бульвар» журналын да «Российская газетаын» уджалысь Павел Подкладов, Краснодарысь Вера Сердечная. Уджъяссӧ кутасны донъявны и Коми Республикаса В.Чисталёв нима культура колледжын велӧдысь Вера Морозова да драматург Любовь Терентьева.
* * *
Пасъям, «Войвывса театральнӧй фестивальыс» помасяс октябрь 12 лунӧ. Кывкӧртӧдсӧ вӧчасны октябрь 15 лунӧ. И сэки жӧ Сыктывкарын пансяс ставроссияса Рытыв-Войвыв федеральнӧй кытшын театральнӧй марафон.
Екатерина МАКАРОВА.
Снимокъясыс Виктор Савин нима драмтеатрысь.