Водзті, войнаӧдз да и сы бӧрын на, Комиын сикт-грездъясын матӧ быд семьяын вӧлі квайт-сизим-кӧкъямыс да весиг дас да унджык челядь.
Христина Александровна Медведевалӧн Рида Васильевна Ракина ыджыд мамыс чужтӧма-быдтӧма дас куим ныв-пиӧс. Сылӧн медыджыд Ираида Михайловна нылыслӧн кӧкъямыс челядь, тшӧтш и Христина, коді чужӧма сизимӧдӧн.
Мамыслӧн да ыджыд мамыслӧн кок туйӧд смела восьлалӧ и том ань. Вит ныв да ӧти пи шонтӧны сылысь сьӧлӧмсӧ.
—Уна чой-вокнад гажтӧм эз босьтлы, бать-мам уджалігкості лунтыръясӧн ризъялім-котралім ывлаын, — сёрниӧ воим да, ылӧ бӧрӧ кольӧм челядьдырся шуда кадас бергӧдчыліс ань.
Христина быдмӧма Дереваннӧй сиктын. Помалӧма 10 класс да лэччӧма Сыктывкарӧ, кӧні и тӧдмасьӧма Романкӧд. Пӧсь муслун ыпнитӧма ӧта-мӧд дораныс да, гижсьӧмаӧсь. Овмӧдчӧмаӧсь инька ордас.
Том гозъялӧн чужӧма ныв, нимтӧмаӧсь сійӧс Еланнаӧн. Кагаыслы аслыспӧлӧс да гежӧда нимсӧ верӧсыскӧд аддзӧмаӧсь ӧтуввезйысь. Кыкнанныслы воӧма сьӧлӧм вылас.
Кад кольӧм бӧрын нывбаба гӧгӧрвоӧма, мый сьӧлӧм улас новлӧдлӧ кагукӧс. И бара на нывка чужӧма. Шуӧмаӧсь Иринаӧн.
Карын олыштӧм бӧрын Христина бергӧдчӧма чужан сиктас, нылукъясыскӧд овмӧдчӧмаӧсь мамыслӧн керкаын. Верӧсыс кольччӧма нажӧвитчыны Сыктывкарӧ.
А сэсся кок йылӧ сувтыштӧм бӧрас Христина пырӧма велӧдчыны Сыктывкарса кооперативнӧй техникумӧ. Помалӧма гӧрд дипломӧн, лоӧма вузасьысьӧн.
Том йӧзлӧн олӧмыс водзӧ лючки мунӧма-шлывгӧма. Квайт во мысти чужӧма нӧшта ныв, и бара на сетӧмаӧсь сылы мича ним — Виталина.
Коймӧд нылӧс вайӧм бӧрын аньыд шуӧма, кытчӧдз пӧ пиук оз чуж, кута сетны выль олӧм.
Но и водзӧ чужӧмаӧсь нывъяс — Дашук да Фелиция. Сэсся Енмыс, тыдалӧ, век жӧ кылӧма, да квайтӧдӧн чужӧма пи — Игнат, коді ӧні котралӧ детсадйӧ.
Но олӧмад тай, шулӧны, код тӧдас мый вермас лоны. Христина юксьӧма верӧсыскӧд, быдтысьӧ ӧтнас.
Квайт челядя мамлы йӧзӧс социальнӧя доръян шӧринсянь вичмӧдӧмаӧсь сьӧма отсӧг.
Нывбаба медводз дзоньталӧма оланіннысӧ: вежӧма керка вевтсӧ, пукталӧма плас-тик ӧшинь, подувсяньыс выль-мӧдӧма кыкнан пачсӧ, мавтӧма джодж-йирксӧ.
Зіль мортыдлӧн и челядьыс зільӧсь! Еланналы дас кӧкъямыс арӧс. Бӧръя во велӧдчӧ Сыктывкарса медколледжын, лоас медсестраӧн, но кӧсйӧ водзӧ босьтны тӧдӧмлунсӧ.
Школаас на пырӧдчылӧма уна конкурсӧ, вӧлӧма вермысьяс лыдын.
Сылӧн «Видзӧй вӧр» плакатыс сулалӧма Кулӧмдін сиктӧ каян туй бокын.
Медколледжын Еланна сюсь да вежӧра студентка жӧ. Мамыс моз жӧ зільӧ-водзмӧстчӧ, видзӧдӧмпырысь, велӧдчӧм помалӧм бӧрын босьтас гӧрд диплом.
Ирина бӧръя во велӧдчӧ Ручса школаын дас ӧтиӧд классын, быд лун ветлӧдлӧ сэтчӧ автобусӧн.
Нӧшта на удитӧ дистанционнӧя босьтны тӧдӧмлун Кулӧмдінса школаын, кӧні пыдісянь велӧдӧны история.
Такӧд тшӧтш велӧдчӧ Сыктывкарса университет бердын лицейын гуманитарнӧй юкӧ-нын.
Зэв мичаа серпасасьӧ, вуджӧма сылы мамыслӧн сямыс.
Виталина квайтӧд классын. Велӧдчӧ «4» да «5» вылӧ, медся буръяс лыдын.
Сідзжӧ пырӧдчӧ конкурсъясӧ. Районса тшупӧдын «Вой-выв кодзув» конкурсын лоӧма вермысьяс лыдын — гижӧма асланыс семья йылысь висьт.
Нывкаяс окотапырысь отсасьӧны мамыслы быдтысьны да вӧчны гортгӧгӧрса удж.
Дашуклы ӧкмыс арӧс, велӧдчӧ коймӧд классын. Мамыслӧн веськыд ки.
Дзолядырсяньыс видзӧдӧма, кыдзи сійӧ пусьӧ-пӧжасьӧ, да ӧні пач-плита дорын отсасьӧ сылы. Кужӧ и картупель весавны, и быдсикас салатсӧ дасьтыны. Зэв шань да вежавидзысь нывка.
Феля, тадзи меддзоля нывсӧ небыда шулывлӧ мамыс, зэв бура лыддьӧ кывбуръяс. Детсадйын ёна ошкӧны, збой пӧ да вежӧра. И ӧтуввезйысь позьӧ аддзывны мича гӧлӧса нывкаӧс.
Куим арӧса Игнат — мамыслӧн шуд. Зонка вӧтлысьӧ чойяс бӧрсяыс, сёрнитны на велӧдчӧ. Татшӧм на и «уджыс» семьяын дзоля кӧзяинлӧн!
Гӧгрӧсіник чужӧма, визув вӧраса да кыпыд нюма, шонді моз югзьӧдӧ керканысӧ. Чойясыс сійӧс новлӧдлӧны ки выланыс, зарни тупыльӧс моз лелькуйтӧны да радейтӧны.
Христина Александровна — зарни киа ань. Ӧтуввезйын корсьысьӧмӧн сяммӧ вӧчавны-мастеритны быдтор.
Бура серпасасьӧ, выль еджыд пачнысӧ мичмӧдӧма дзоридзьясӧн.
Вӧчасьӧ и бумага-картонысь. Культура керкаын дасьтӧ быдсикас гажлы лӧсялана серпасъяс.
Ань и школаын да детсадйын водзмӧстчӧ, веськӧдлӧ бать-мам котыръясӧн. Сяммӧ кыпӧдны ловсӧ и зонпоснилысь, и верстьӧлысь, ыззьӧдӧ пырӧдчыны гаж-праздникъясӧ, уна сикас чукӧртчылӧм-аддзысьлӧмӧ.
Кольӧм во тӧвнас ышӧдӧма сиктсаясӧс весавны гражданскӧй да Великӧй Отечественнӧй войнаяс вылын усьӧмаясӧс казьтылан пасъяс, ӧтув пелькӧдчӧмаӧсь и А.А.Чевскийлӧн гу гӧгӧрын да мукӧдлаын.
Содтӧд на, ӧні Христина велӧдчӧ шоперавны.
* * *
Татшӧм нывбаба — кыпыд лола, зіль да водзмӧстчысь, йӧз дорӧ сибалысь ань, челядьӧн озыр да шуда мам — олӧ Дереваннӧй сиктын важ пристань дорын, Эжва юлӧн кыр йылӧ поздысьӧм пӧтка моз нимкодясьӧ быдлунъя олӧмнас.
Татьяна Чувьюрова.
Кулӧмдін р.
Снимокъясыс Христина МедведевалӦн гортса архивысь.