Кутшӧм нимкодь овлӧ, кор тӧдмалан, мый кӧнкӧ миян республикаысь бокын олӧны-вылӧны коми йӧз. А кык пӧв нимкодь овлӧ, кор кылан налысь коми сёрнисӧ да весиг сьылӧмсӧ.
Ылі Ямалын, стӧчджыка кӧ, Тюмень обласьтса Ямал-Ненеч автономия кытшысь Шурышкары районса Восяхово сиктын нималӧ «Шондібан» коми фольклор котыр. Буретш тавося ноябрын сылы тырӧ 35 во! Окота лои паськыдджыка висьтавны сы йылысь.
Чужӧма-артмӧма котырыс 1985 вося октябрын, сэки сійӧ шусьӧма коми-вокальнӧй группаӧн. А «Шондібан» нимсӧ сетӧмаӧсь сӧмын 1995 воын. Юрнуӧдӧ котырнас музыкальнӧй веськӧдлысь да аккомпаниатор Александр Иванович Конев, йӧктыны велӧдӧ хореограф Валентина Ивановна Чупрова.
Та мында вонад, дерт, кодкӧ муніс, кодкӧ выль морт локтіс котырас, но вуж-подулыс – вежсьытӧм: тані быдӧн – ас чужан кыв да культура радейтысь, видзысь да сӧвмӧдысь.
Уналаӧ лои «Шондібан» котырлӧн ветлӧмыс. Коми йӧзкостса сьыланкывъяс, частушкаяс, коми да роч композиторъяслӧн ӧнія сьыланкывъяс кӧні сӧмын абу юргылӧмаӧсь: ас районса Овгорт, Питляр, Мужи, Горки, Шурышкары сиктъясын, Салехардын, Ханты-Манси автономия кытшса Выль Уренгой карын, Саранпауль да Берёзово сиктъясын, а 1991 да 2006 воясын волӧмаӧсь миян республикаса Изьваӧ. Уна сикас фестиваль-гаж вылысь куш киӧн абу жӧ волӧмаӧсь – унаысь лауреат нимӧн да грамота-дипломӧн, а 2005 воын котырыслы се-тӧмаӧсь «народнӧй» ним.
Концерт-гаж дырйи «Шондібан» котыр ливкйӧдлӧ «Ӧксинья пӧ краса», «Ягын быдмис мичаник пожӧм», «Катшасинъяс», «Маръямоль», «Юкмӧс дорын», «Тӧдса пилот», «Кузь сыръя чышъян», «Мӧдлапӧлын туй дорын», «Арыс зэв нин кӧдзыд лола» коми сьыланкывъяс, а медрадейтанаыс – «Гӧгӧра».
Восяхово сиктын кызвыннас олӧны ханты да коми. А со быдмысь войтыр рочмыны заводитӧмаӧсь, но верстьӧ да олӧма йӧз ас семьяаныс сёрнитӧны комиӧн да ханты ногӧн, кодсюрӧ пӧ и кыкнан кывнас. Школаын челядь да бать-мам асьныс бӧрйӧны, кодар кывсӧ велӧдны: коми либӧ ханты.
Хантылӧн асланыс эм жӧ сьылан котыр, «Шондібанкӧд» найӧ ёна ёртасьӧны да ӧта-мӧднысӧ пыдди пуктӧны.
Ми пӧся чолӧмалам «Шондібан» котырӧс мича тшупӧда пасӧн. Сиам уна-уна во на нимкодьӧдны мыла коми сьыланкывъясӧн. Водзӧ видзӧй да сӧвмӧдӧй ассьыныд чужан кывнытӧ!
* * *
А миянлы кык пӧв нимкодь лои сыысь, мый «Шондібан» котырлӧн 35 вося тшупӧда пас кежлӧ сэні сьылысь-йӧктысьяслӧн ёрт Елена Жилина вӧзйӧма козин пыдди дасьтыны «Коми йӧзӧдчан керкалӧн» #Лок_татчӧ коллекцияысь вузӧссӧ. Котырас быдӧнлы вичмас (сы вӧсна мый пӧсылкаыс кузь туйын на) козинбокс: ручка, блокнот, открытка, кружка, сынан, а веськӧдлысьыслы нӧшта на и футболка.
Галина МАКАРОВА.
Снимокъясыс «Шондібан» котырлӧн архивысь.