Ӧнія библиотека абу нин важся кодьыс. Тайӧ ыджыд шӧрин, кӧні небӧг босьтӧм кындзи позьӧ бура, кыпыда коллявны прӧст кад да пырӧдчыны уна сикас гаж-конкурсӧ.
Юркарса С.Я.Маршак нима челядьлы библиотекаын зільӧны ассьыныс уджнысӧ радейтысь войтыр, кодлы эм мыйӧн юксьыны ныв-зонкӧд. «Йӧлӧга» тӧдмасис Маршаковкаын методист да экология юкӧнӧн веськӧдлысь Наталья Филимоновакӧд.
– Ме чужи Кӧрткерӧс районса Шойнатыын, – висьталіс Наталья. – Ичӧтсянь радейті видлавны быдсикас быдмӧг да видзӧдны вӧр-ваын олысьяс бӧрся. Школаын меным кажитчисны биология да химия. Та понда и пыри водзӧ велӧдчыны Коми пединститутса биология юкӧнӧ. Содтӧд босьті и педагог-психолог специальносьт. Сэсся дыр кад зіли школаын биология, химия да география велӧдысьӧн.
Школаысь – библиотекаӧ
2021 воын Наталья вежӧма уджаланінсӧ. Вӧвлӧм педагог лоӧма библиотекаса методистӧн. И тайӧ уджыс сылы сьӧлӧм сертиыс жӧ.
Зільӧ Наталья библиотекабердса «Филин» экология шӧринын. Медшӧр могыс сылӧн велӧдны ичӧт лыддьысьысьӧс пыдди пуктыны гӧгӧртассӧ, овны сӧстӧма да кывкутӧмӧн. Та могысь Наталья дасьтӧ да нуӧдӧ экологияӧн йитчӧм уна сикас аддзысьлӧм-гаж. Быд во библиотекаын котыртчывлӧны и «ЭКОфест», «Марш Парков», «В гостях у Белого Медведя», «#ВместеЯрче» акцияяс. Найӧ сідзжӧ тӧдмӧдӧны вӧр-ваӧн, велӧдӧны сійӧс видзны да пыдди пуктыны. Библиотекаса акцияяс дырйи маршаковкаса нуӧдӧны мастер-классъяс, аддзысьлӧм-квестъяс, а нӧшта дасьтӧны уна сикас тема серти небӧг выставкаяс. Тшӧкыда аддзысьлӧмъясӧ пырӧдчӧны и библиотекалӧн ыджыд ёртъяс, вӧр-ва вӧсна тӧждысьысьяс.
– Экология тема ӧні кыптӧ быдлаын, – водзӧ сёрнитіс Наталья. – Гӧгӧрвоана, мый овны колӧ вӧр-вакӧд ёртасьӧмӧн. Ме асланым лыддьысьысьяскӧд тшӧкыда сёрнита гринвошинг йылысь: висьтала, мый маркетинг боксянь фирмаяс тшӧкыда «дзебсьӧны» турунвиж логотип-пас улын да таӧн кӧсйӧны петкӧдлыны экология вӧсна тӧждысьӧмсӧ, но збыльвылас нинӧм бурсӧ та боксянь оз вӧчны. Тӧдмӧда и экокотыръяскӧд, кодъяс отсалӧны Гӧрд небӧгъясӧ веськалӧм уна регионса быдмӧг-пемӧслы, видзӧны найӧс бырӧм-вошӧмысь. Таысь кындзи аддзысьлӧмъяс дырйи сёрнита экогажъяс йылысь: кор да мыйла найӧ чужисны, вӧзъя вӧчны вӧр-валы бурсӧ. Окота, медым челядь велалісны тӧждысьны гӧгӧртас вӧсна.
Быд воторникӧ Маршаковка сайтын петӧны «Филин» шӧринса выльторъяс – вӧр-ва йылысь колана юӧръяс.
Быд тӧлысь библиотекаса экошӧрин озырмӧ выль литератураӧн. «Филинын» лыддьысьысьясӧс виччысьӧны вӧр-валы да экологиялы сиӧм энциклопедияяс, быд арлыдлы лӧсялана художествоа литература.
Школаын велӧдчан кадся быд субӧта чукӧртчылам «Зелёные сказки» студияын. Тані челядькӧд тӧдмасям вӧр-ваӧн, ворсам, вӧчасям, видзӧдам видео и, дерт жӧ, лыддьысям.
И небӧг лыддьыны, и улиткакӧд ёртасьны
Воӧн-джынйӧн сайын «Филин» экошӧрин озырмӧма – тані овмӧдчӧмаӧсь ахатин улиткаяс. Выль олысьяс шензьӧдӧмаӧсь ставнысӧ, мусмӧмаӧсь быдӧнлы. Челядь нӧшта на окотапырысь кутӧмаӧсь волывлыны библиотекаӧ, юасьны, кыдзи-мый найӧ олӧны, мый сёйӧны… Тайӧ каднас улиткаыс ёна рӧдмӧма-паськалӧма, да верстьӧ лыддьысьысьяс босьталӧмаӧсь найӧс видзны гортаныс.
–Гаж-аддзысьлӧмъяс кындзи уджын тӧдчана пай босьтӧ и методика боксянь отсӧг сетӧм, – водзӧ висьтасис Наталья. – Вӧдитчан литература дасьта мукӧд библиотекарлы да велӧдысьлы, медым найӧ и асьныс вермисны нуӧдны экочас, ворсӧм, уна сикас акция. Менам дасьтӧмторйыс абу гуся: вӧдитчан литература позьӧ аддзыны Маршаковка сайтын: «Увлекательная экология», «Технология французской мастерской», «Методика проведения фестиваля ЭКОфест» и «Методика проведения мероприятий ко Дню Арктики «В гостях у Белого Медведя». Пособиеясӧ пыртӧма конспектъяс, разӧдан материал, ворсӧм сикасъяс, мастер-классъяс да колана литература.
Экология йылысь – чужӧмсяньыс
Натальялӧн кывъяс серти, экология йылысь сёрнитны челядькӧд колӧ чужӧмсяньыс. Та могысь Маршаковка быд арлыдалы вермӧ вӧзйыны уна сикас небӧг, весиг медся ичӧтъяслы эмӧсь экомойдъяс, кодъяс отсалӧны гӧгӧрвоны вӧр-ва, висьталӧны шензьӧдана лоӧмторъяс да велӧдӧны, кыдзи овны мортлы вӧр-ваын.
– Ме и ачым велӧдча на овны экология боксянь кывкутӧмӧн, – шуӧ Наталья. – Ӧд бура гӧгӧрвоа: мортыд оз на вермы овны дзик шыбластӧг, мусӧ тыртан лӧп-ёгтӧг. Но, шуам, ме верма нин экология боксянь вӧчны бур – отсавны вӧр-валы лолавны кокньыдджыка.
Чайта, быд морт вермас пуктыны вӧр-ва видзӧмӧ ассьыс пай. И та могысь оз ков уна – бырӧд быдлунъя шыбластӧ, весав оланінтӧ, сикт-грездтӧ, позьӧ ёртасьны и экокотыръяскӧд. Ӧд ставыс заводитчӧ ичӧтик воськовсянь. <>
Надежда Пунегова.
Снимокъясыс Наталья Филимоновалӧн.