Би пыр и ва пыр мунӧма

Чужлӧма сійӧ Кулӧмдін районса Выльгорт грездын 1922 воын май 9 лунӧ, да, дерт жӧ, Степанӧн нимтӧмаӧсь, ӧд Выльгортын тайӧ лунас крам праздник пасйӧны Перымса Степан лун.

19 арӧс вӧлӧма Степан Курочкинлы, кор пансьӧма Айму вӧсна Ыджыд тыш. 1941 вося августын нин сійӧс босьтӧмаӧсь война вылӧ. Тӧлысь мысти зон веськалӧма Карельскӧй фронтса 82-ӧд дивизияӧ разведчикӧн. Тайӧ дивизияас вӧлӧмаӧсь лыжнӧй батальонъяс. Комиысь зонмыс уна сэні вӧлӧма, ӧд вӧралысьясыд бура сулалісны лызь вылад. Разведчиклӧн могыс вывті кывкутана, сьӧкыд, но зэв колана. Повтӧм, сюсь да вежӧра Степан Курочкин фронтлӧн визь сайӧ ветлігъясас уна немечӧс (сідз шусяна «языкӧс») вайӧдлӧма дивизияӧ. Ноябрь 3 лунӧ Степанӧс сьӧкыда ранитӧмаӧсь морӧсас. Нёль тӧлысь сійӧ куйлӧма госпитальын.

Бурдӧдчӧм бӧрас 1942 вося март 3 лунсянь Степан Курочкин тышкасьӧма Ленинградскӧй фронтса гвардейскӧй артиллерийскӧй дивизияын. Быдӧн тӧдам, кутшӧм сьӧкыд тышъяс вӧлӧмаӧсь Ленинград дорын. Сентябрь 27 лунӧ сійӧс бара ранитӧмаӧсь, та пӧрйӧ морӧсас да кокас. А кык тӧлысь мысти сійӧ веськалӧма Сталинград доръянінӧ.

Уна жӧ йӧз пӧгибнитіс Сталинградтӧ мездігӧн. Ёртъяскӧд миянлы сэки би пырыс и ва пырыс ковмис мунны. 1943 вося февральын кар дорсьыс вӧрӧгсӧ вӧтлім, но керка пӧдвалъясӧ да чардакъясӧ дзебсьӧм немечыс вӧлі тырыс, и миянлы дыр на ковмис корсьысьны найӧс, – казьтывлӧма Степан Алексеевич Мария Степановна Гаевская нылыслы.

Февраль помас Степан Алексеевич ранитчӧма, а 1943 вося майын сійӧс шуӧмаӧсь комиссуйтны да мӧдӧдны гортас. Но сійӧ бӧр вӧзйысьӧма тышкасьны вӧрӧгкӧд. Веськалӧма I Украинскӧй фронт вылӧ, сэсся налысь дивизиясӧ вуджӧдӧмаӧсь Чехословакияӧ. Вермӧм лунсӧ пасйӧма аслас чужан лунӧ Прагаын.

Демобилизуйтчӧма Степан Алексеевич Курочкин 1945 вося ноябрь 10 лунӧ. Сьӧкыд тышъяс пыр мунӧма, унаысь ранитчылӧма, но Енмыс сійӧс век быттьӧ видзӧма. Дерт, повтӧм салдатлӧн морӧс тырыс награда.

Ёртъясыс тӧдӧмаӧсь Степан Алексеевичӧс нӧшта и бур гудӧкасьысьӧн. Ӧти тыш бӧрын кодлыкӧ сюрӧма зэв мича гӧлӧса трофейнӧй гудӧк. Козьналӧмаӧсь сійӧс Выльгорт грездса зонлы. Тышъяс костын век вӧлӧм ворсыштӧ. Гудӧкыс сэсся сыкӧд тшӧтш мунӧма став фронтӧвӧй туйсӧ да война бӧрас на зэв дыр гажӧдӧма и выльгортсаӧс. Найӧ шулывлӧмаӧсь: «Шог сьыланкыв кӧ босьтас – ставнысӧ бӧрддзӧдас, а гажасӧ кӧ ворсӧ – ставнысӧ йӧктӧдас».

Степан Алексеевич Нина Степановна гӧтырыскӧд быдтӧмаӧсь куим нылӧс да кык пиӧс. Мария Гаевская нылыс казьтылӧ: «Лунтыр уджалам, а рытъяснас батьӧ гудӧкасьӧ, а ми частушкаяс сьылам». Бур йӧзӧн лоӧмаӧсь Курочкин гозъялӧн челядьыс.

62 арӧсӧн Степан Алексеевич кувсьӧма. Куимысь сьӧкыда ранитчылӧм бӧрад нэм чӧжыс новлӧдлӧма пельпомас кӧрт тор. Чайта да, гудӧк шыыс и отсалӧма сылы терпитны осколокысь дойсӧ. <>

Анна РОДИНЦОВА, искусство гимназияын велӧдчысь,

Ж.Г. СИЗЕВА, коми кыв велӧдысь.

Снимокъясыс М.С. ГАЕВСКАЯЛӦН гортса альбомысь.

Би пыр и ва пыр мунӧма

«Коми му» газетысь, кодӧс позьӧ судзӧдны пошта пыр, позьӧ ньӧбны «Ордым» лавкаын. Медым лыддьыны электроннӧй версия, личкӧй татчӧ. Эмӧсь кӧ юалӧмъяс, гижӧй komi-kerka@ya.ru.

Пролистать наверх