Став олӧмным миян йӧртӧдын (рочасьыштны кӧ – «рамка» пытшкын) кольӧ. Йӧртӧдыс индалӧ, кыдзи кутны асьнымӧс ас семьяын и йӧз котырын, мый пасьтавны удж вылӧ мӧдӧдчигӧн либӧ театрӧ лӧсьӧдчигӧн. Йӧртӧдыс тшӧктӧ арлыдаджык дорӧ вежавидзӧмӧн шыасьны, велӧдысьяслысь кывзысьны, ичӧтъясӧс дорйыны. Да мый ме лыддьӧдла – быдӧн ачыс вермас висьтавны, кутшӧм «рамкаясӧ» миянӧс йӧртӧны.
А коді лӧсьӧдалӧ тайӧ йӧртӧдъяссӧ, тшӧктӧм-индӧдъяссӧ? Кокньӧдӧны-ӧ найӧ олӧмнымӧс либӧ, мӧдарӧ, – сьӧктӧдӧны? Мый вӧчны, лолыд кӧ оз шед татшӧм йӧртӧдас да вӧля вылӧ сэтысь окота петны?
Тайӧ да уна мукӧд юалӧм вылӧ вочакывъяссӧ видлісны корсьны искусство гимназияын велӧдчысьяс коммунаръяслӧн сбор дырйи. Чукӧртчылӧмсӧ сідзи и нимтісны – «Рамки». Дерт, медыджыд сёрниыс вӧлі сы йылысь, индӧдъяссӧ лӧсьӧдігӧн кутӧны-ӧ тӧд вылас быдмысь войтырлысь корӧмъяссӧ, кӧсйӧмъяссӧ, налысь видзӧдлассӧ. Верстьӧыдлысь олӧмсӧ ӧд йӧртӧдыс збыльысь кокньӧдӧ, водзвыв бура тӧдан да, кыдзи асьтӧ мукӧд йӧзыскӧд кутны колӧ. А томъяслы окота бордъясьны да выліті лэбавны, и йӧртӧдад налы дзескыд.
Позяс-ӧ верстьӧыслы да томуловыслы ӧти кывйӧ воӧдчыны? Чайтан да – оз. Вывті нин ёна налӧн видзӧдласыс торъялӧ. Но, вӧлӧмкӧ, позьӧ. Кывзан кӧ да кылан ёрта-ёрттӧ, зілян гӧгӧрвоны ӧта-мӧдтӧ. Абу кокни тайӧ. Но колана – кӧсъян кӧ и водзӧ ёртасьны.
Коммунаръяслӧн – томуловлӧн и верстьӧлӧн – ӧта-мӧдыскӧд ёртасьны кӧсйӧмыс ыджыд вӧлӧма. Сюся кывзі налысь висьтасьӧмсӧ, и лов вылын долыд лоис сыысь, мый быдӧн, и медвойдӧр быдмысь войтыр пиысь, зілис подулавны ассьыс видзӧдлассӧ, корсьны мукӧдлӧн сёрниысь ӧтувтанасӧ, йитанасӧ, мед тайӧ ставыс отсаліс ёнмӧдны ёртасьӧмсӧ. И кыдзкӧ быттьӧ ачыс чужис шусьӧг: «Бырӧдам йӧртӧдъяссӧ! Мед оласны йӧртӧдъяс!» Нинӧм шензянаыс тані абу, ми ӧд асьным лӧсьӧдалам «рамкаяссӧ». Лӧсьӧдалам, медым олӧмнымӧс пӧрадокӧ вайӧдны, медым вежавидзӧмӧн да ӧта-мӧдӧс пыдди пуктӧмӧн овны.
Коммунаръяс сбор вылӧ чукӧртчылӧны оз сӧмын олӧмысь гӧрӧдъяс разьны, но и сьӧлӧмпӧт корсьны: топыд кытшын гитара шы улӧ сьывны, вӧчасьны-мастеритны, серпасасьны, ворсны. Ӧтлаын пицца пӧжавны – ас киӧн вӧчӧмыд, вӧлӧмкӧ, медся на чӧскыд! Кык лун коммунаръяслӧн ни ӧти прӧст здук эз вӧв. Мудзыс ставлы сюрис. Но тайӧ эз вӧв кок йылысь уськӧдан, а выль вын-эбӧс сетан мудз. Да олӧмас нырвизь петкӧдлан мудз.
Павел Симпелев. Снимокъясыс Людмила Игушевалӧн.