Княжпогост районса Ляй грездын, Емва юдорса нӧрысын сулалӧ Богоявленньӧ вичко. Син улад сійӧ усьӧ и орччӧн мунысь туй кузя машинаӧн тӧвзигӧн. Быд лун пӧ кодкӧ да кодкӧ кежавлӧ вичко дорас. Кыскӧ сійӧ мыйӧнкӧ ас дорас.
Ляй грезд гӧгӧрыс йӧзыс олӧмаӧсь важысянь, археологъяслӧн туясьӧм-кодйысьӧм серти, XI-XII-ӧд нэмъяссянь нин.
Сьӧкыд эскыны, но Ляй погостса вичкояс йылысь казьтывсьӧ Василий Иванович Шуйский сар дырся сідз шусяна дворовӧй небӧгын на. 1608 воын тані вӧлӧма керйысь лэптӧм Богоявленньӧ (шоныд) да Микӧла Чудотвореч (кӧдзыд) вичкояс. Но Яренск карса вичкояс да вежа батьяс йылысь ведомосьтын пасйӧма, мый 1798 вося май 8 лунӧ кыкнан вичкоыс сотчӧма.
Ляйса Богоявленньӧ вичколӧн клирса ведомосьтын эм пасйӧд, мый ӧнія кирпич вичкосӧ лэптӧмаӧсь 1852-1856 воясӧ. 1892-ӧдын тані восьтӧмаӧсь церковно-приходскӧй школа.
Кык судтаа вичкоас вӧлӧма куим престол. Вылыс кӧдзыд судтаас ӧтиӧс вежӧдлӧмаӧсь Ен Мам Успенньӧ, а улыс шоныдас кыксӧ — Богоявленньӧ да Микӧла Чудотвореч нимъясӧн.
Коркӧ Ляйыс вӧлӧма ыджыд сиктӧн. Йӧзыс овмӧдчылӧмаӧсь кыкнан берегас. Вичко кындзиыс вӧлӧма на кык часовня.
Вичкосӧ пӧдлавлӧмаӧсь 1929 воын. Пӧль-пӧчлӧн казьтылӧм серти, 1939 воын вичко дорас часовняын узьӧма Константин Рокоссовский, коді сёрӧнджык лоӧма СССР-са маршалӧн. Мукӧд репрессируйтӧм войтыркӧд сійӧс сэки этапируйтӧмаӧсь Княжпогостӧ.
Войнаӧдз на тані овлӧма йӧй нисьӧ прӧсуж морт, коді тунавлӧма, Сереговын пӧ вичкосӧ кисьтасны, а Ляйса мӧдас сулавны му вежандырӧдз.
1941 воын вичкоас лӧсьӧдӧмаӧсь зӧр видзанін, а сёрӧнджык сэні видзӧмаӧсь скӧт.
А сэсся разьӧмаӧсь джоджсӧ да ставсӧ кодйӧмаӧсь — корсьӧмаӧсь храмса бӧръя вежа бать Василий Распутинӧн дзебӧм озырлунсӧ.
2020 воын грездса олысьяс дзоньталӧмаӧсь вевтсӧ, пелькӧдӧмаӧсь пытшкӧссӧ, ӧшиньяссӧ тупкӧмаӧсь лым-зэрысь кытӧм дӧраӧн.
Иерей Владимир Левичев ӧні нуӧдӧ службаяссӧ орчча Ляй посёлокса вӧвлӧм ФАП-ын лӧсьӧдӧм часовняын. Сылӧн висьталӧм серти, колӧ вежны Богоявленньӧ храмыслысь сигӧрсӧ. Вичко дорас кӧсйӧ сувтӧдны стрӧитчысьяслы олан балок, мед найӧ вермисны сэні шонтысьны да нуръясьны.
* * *
Ляйса олысьяс да вичкоса настоятель шыӧдчӧны бур сьӧлӧма йӧз дорӧ отсӧгла. Организация-предприятие вермасны ыстыны сьӧмсӧ Сбербанклӧн 40703810228000000540 номера тшӧт вылӧ. Торъя йӧзлы позьӧ мӧдӧдны иерей Владимирлы 4276160902022236 номера банкса карта вылӧ, кодӧс йитӧма 89087150515 номера телефоныскӧд. Та дырйи быть колӧ пасйыны: «Храм дзоньтасьны благотворительнӧй отсӧг».