Ноябрь 10 лунӧ Россияын нимӧдам пытшкӧс делӧяс тэчасын зільысь сотрудникъясӧс. Ми гӧрдитчам тайӧ службаса историяӧн, ветеранъясӧн да традицияясӧн. И тайӧ лунӧ аттьӧалам ставнысӧ, кодъяс видзӧны-дорйӧны миянлысь лючки олӧм.
Сэк жӧ Россияса УМВД-ысь Сыктывкарса патрульно-постӧвӧй службаын кодсюрӧлӧн тайӧ кык пӧвста праздник. Буретш Полиция лунӧ чужан лунсӧ пасйӧны ППС-са куим сотрудник.
Полицияса старшина Рустам Мустафаевӧс, старшӧй да младшӧй лейтенантъяс Александр Поповӧс да Павел Доронинӧс быттьӧ ачыс олӧмыс надзӧник туйдӧма-вайӧдӧма погона служба вылас.
Куимнанныс тӧдӧмӧн нин, армияын служба бӧрас инасьӧмаӧсь тайӧ удж вылас. Куимнанныс ичӧтдырсянь радейтӧны спорт – лыжи, самбо да футбол. И куимнаннысӧ ӧтувтӧ радейтана удж, военнӧй форма, чужан му дорӧ муслун да ёртъясыслӧн крепыд пельпом.
«Верстямман да лоан милиционерӧн»
Александр Попов томдырйиыс ёнасӧ абу майшасьӧма, быдмас да, кӧні мӧдас зільны.
–Рӧдвуж и ёртъяс туналӧмаӧсь: верстямман пӧ да лоан милиционерӧн, эн пӧ ӧд весьшӧрӧ чуж татшӧм лунас, – нюмсорӧн казьтылӧ сійӧ.
Школаын велӧдчигас на Александр радейтӧма лызь, шедӧдӧма медводдза верстьӧ разряд, котралӧма Архангельск обласьтса сборнӧйын.
Армия бӧрын веськалӧма Сыктывкарӧ. Карыс воӧма сьӧлӧм вылас. 2013 вося мартын том морт пырӧма уджавны вневедомственнӧй охранаса полиция батальонӧ. Росгвардия котыртӧм бӧрын уджыштӧма на сэні, а сэсся вуджӧма юркарын Россияса УМВД-ын патрульно-постӧвӧй служба батальонӧ.
Карса уличаясын пӧрадок бӧрся видзӧдысьлӧн висьталӧм серти, тайӧ удж вылас колӧны ёсь син, терпенньӧ, крепыд вын да авъялун. И, дерт, службаын унатор велӧдысь-наставник сайын.
–Профессияӧ велӧдысь сетӧ унатор. Сійӧ кӧ радейтӧ ассьыс уджсӧ, синмыс кӧ ӧзйӧ, сэтшӧмӧн и тэ лоан. Меным та боксянь мойвиис паныдасьны татшӧм мортыскӧд. Сійӧ и талун уджалӧ орччӧн, – висьталӧ именинник.
Александр серти, удж вылын медся тӧдчанаыс – ёртыдлӧн крепыд пельпом, татшӧмыдкӧд став сьӧкыдлунсӧ венан.
«Чужин кӧ Полиция лунӧ, сэні и мӧдан уджавны»
Рустам быдмӧма Сыктывкарса Эжва районын. Полицияын удж йылысь ёнасӧ абу и мӧвпав-лӧма. Челядьдырйиыс секцияын велӧдчӧма тхэквондоӧ, но вермӧма футбол.
Секцияӧ котралӧм пыдди сійӧ бать-мамсьыс гусьӧн мӧдӧма ветлыны футбол залӧ. Дерт, бӧрас ставӧн та йылысь тӧдмалӧмаӧсь, но вежны немтор нин абу вермӧмаӧсь. Кутшӧмкӧ кадӧ кӧсйы-лӧма лоны пинь бурдӧдысьӧн, но армияысь воӧм бӧрас инасьӧма уджавны пытшкӧс делӧяс службаӧ.
2018 вося майын локтӧма ППС-лӧн Эжваса юкӧнӧ, кӧні и зільӧ талунӧдз. И ньӧтчыдысь юрас абу волӧма, мый тайӧ сылы оз лӧсяв.
–Кор локті УМВД-ӧ, уджъёртъяс шмонитісны, тэныд пӧ чужӧмсяньыд нин шуӧма, мый мӧдан уджавны полицияын. Гашкӧ, и збыльысь ноябрь 10 луныс кыдзкӧ туйдіс тайӧ уджас, – чайтӧ полицейскӧй.
Чужан районас пӧрадок бӧрся видзӧдны Рустамлы абу сӧмын служба, сэні сійӧ олӧ, и быд пельӧс сылы тані тӧдса, тӧдӧ и уна олысьӧс.
И тайӧ тӧдӧмлуныс уджас ёна отсалӧ, дерт жӧ, быдӧн дорӧ кӧ матыстчан морт ногӧн. Тшӧкыда ковмылӧма отсавны пӧчӧлы, кодлӧн юр вежӧрыс оз нин прамӧя уджав, да вошласьӧ. Нэмсӧ оз вунӧд ӧкмысӧд судтаын восьса ӧшинь дорӧд ветлӧдлысь нывкаӧс.
–Та йылысь юӧртісны кӧкъямыс час асылын. Пыр жӧ шутёвтім индӧм адрес сертиыс. Аддзам: ӧкмысӧд судтаас ӧшинь рамаыс гурйыв восьса, а дорӧдыс ветлӧдлӧ ичӧтик нывка. Уськӧдчи подъездас, МЧС-са сотрудникъяс восьтӧмаӧсь нин патера ӧдзӧссӧ. Пыри патераас и медъёна майшаси, мый кагаыс повзяс да воськовтас мӧдарлань… Татшӧм здукас быдтор йылысь вунӧдан, юрад ӧти мӧвп – кыдзи дорйыны мортсӧ неминучаысь, – ӧнӧдз тіралыштан гӧлӧсӧн казьтылӧ герой.
Полицияса старшиналы уджъёртъясыс быттьӧкӧ мӧд семья, кӧні быдӧн отсалас сьӧкыд здукӧ. Кыдзи и ППС-ын мукӧд сотрудникыс, Рустам лыддьӧ, медым пӧ эз тунавсьы лёкторйыс, некор оз позь шуны, мый «сменаыс мунӧ лӧня да лючки», либӧ «талун лёк юӧрыс этша».
–Медтӧдчана, медым йӧзыслы овсис бура, медым найӧс эз су некутшӧм ускӧттьӧ. Присяга дырйи ми кӧсйысям найӧс дорйыны, а сідзкӧ, колӧ бура служитны, – шуӧ Рустам.
«Казьтыла ичӧтдырся чужан лун»
Полицияса младшӧй лейтенант Павел Доронинлӧн полицияӧ туйыс пансьӧма 2001 воын, кор сійӧ инасьӧма вневедомственнӧй охранаӧ, сэсся – Росгвардияӧ. Но кык во мысти сьӧлӧмыс вайӧ-дӧма Сыктывкарса патрульно-постӧвӧй службаӧ. Сэки милицияӧ вуджӧмсӧ ачыс абу и казявлӧма, быттьӧкӧ сідзи и колӧ.
–Казьтыла ичӧтдырся чужан лун. Пызан вылын торт, менӧ ставӧн чолӧмалӧны, сиӧны став бурсӧ, а телевизор пыр петкӧдлӧны Милиция лунлы сиӧм концерт. Ставыс зэв мича да кыпыд, кителя офицеръяс… Тыдалӧ, сэки нин вежӧрӧ кыдзкӧ вужъясис мӧвп лоны сэтшӧмӧн жӧ, – юксьӧ Павел.
Ичӧтдырсянь радейтӧма спорт, котралӧма лызьӧн, уялӧма бассейнын, ворсӧма футболӧн, кутшӧмкӧ кад ветлӧдлӧма самбо секцияӧ. Талун ыджыд опыта нин сотрудник оз вунӧд самбо йылысь, прӧст кадӧ пыр зільӧ вежоннас кӧть ӧтчыдысь волыны спортзалӧ.
Павел Доронинлы медводдза лунсяньыс сьӧлӧм вылас воӧмаӧсь уджъёртъясыс.
–Быдӧн зілис отсавны, юксис аслас тӧдӧмлунӧн. Сэки миян странаын олӧмыс эз вӧв кокньыд, но быдӧн дась вӧлі мыччыны кисӧ. Быдӧн тӧдіс, мый орччӧн – збыльысь ёртъяс, – висьталӧ полицейскӧй.
* * *
Ноябрь 10 лунӧ ми чолӧмалам пытшкӧсса делӧяс тэчасын став зільысьсӧ, но торйӧн нин Сыктывкарса куим том мортӧс, кодъяслы тайӧ луныс – кык пӧвста праздник.
Чужан лунӧн, Александр, Рустам да Павел! Профессиональнӧй праздникӧн! Сиам олӧманыд да кывкутана службааныд став бурсӧ!
<> Александра ПАРШУКОВА. Снимокъясыс МВД-са пресс-службалӧн.