Ыджыд мам Александра Васильевна Дёминалы.
Бурӧн казьтылӧмӧн.
Рытсяньыс ыджыд мам пыртліс нянь кӧтан доз да вӧчліс сэтчӧ няньшом. Сэсся кӧртавліс доз вомсӧ сӧстӧм еджыд чышъянӧн да лэптывліс паччӧр сэрӧгӧ. Шуда здук. Сідзкӧ, миянлы, ыджыд мамӧн шуысьяслы, аски бара на мойвиас чӧсмасьны ас пӧжасӧн. Нӧкъя шаньганад да мавтӧм кӧвдумнад вунлісны и яя шыдыд, и йӧла рокыд.
Ыджыд мам ачыс, дерт, тшӧтш шаньганад тшайтӧ юліс, но радейтліс сійӧ тупӧся еджыд нянь. Кушнас сёйліс, выявтӧг ни песокавтӧг.
Шулывліс: сё зӧлӧта еджыд няньыд пӧ и тадзи на чӧскыд. Босьтас морӧс бердас тупӧсьтӧ, шӧрыштас. Азыма. Шогмӧ, небось, шӧрӧмыс, чунь куим кызта. Сьӧлӧм бурмымӧн. Нянь кӧ пӧ эм, сэсся нинӧм оз ков – кынӧмыд пӧт, и пызаныд тыр.
Лёк олӧмсӧ важ йӧзыс эз ёна казьтывлыны. Гусьӧн дойсӧ нуисны. Юасьлам вӧлі эськӧ, да ыджыд мам ӧвтыштас кинас: «Мый кольӧмасӧ казьтывлыны? Мый вӧлӧма – вӧлӧма. Мед нин воддза гудыр олӧмыс сьӧд кымӧр моз тіянысь югыд шондісӧ оз сайӧд».
Мырдӧнсорӧн тай кыдзкӧ висьтасьліс ыджыд мам война кадся тшыг нисьӧ пӧт олӧм йывсьыс. Сюрлӧма сьӧкыдсӧ пыкны кер дорад. Уджыд пӧ сійӧ мый: кокыд легӧ, киыд вӧчӧ. Кӧть паськӧмыд омӧлик, кӧдзыдтӧ на терпитан и, а вот тшыгсьыд пикӧ волан.
Кача няньыд сӧмын сёйигас нянь. Сювтӧ пыкас, тайкӧ оз гӧрддзась. Дундан. Кер вылад кынӧмнад ӧшйӧдчывлан и му вылад туплясьлан, мед нин кӧть муртса дойыс лэдзас. Ачыд мӧвпалан: кӧть тшыгла пропадита, но сэсся тайӧ качтӧ ӧтчыд весиг ог сёй. Коркӧ кад личӧдыштас да, он и тӧдлы – бара нин няклялан. Кынӧмыд сюмалӧ да, кыдзи-й он?
Школа помалӧм бӧрын водзӧ велӧдчыны муні карӧ. Гортсаяс быдӧн меным мыйкӧ сиисны. Ыджыд мам шуис: пызан вылад пӧ мед век лоас еджыд нянь. Аттьӧ, ыджыд мам. Талунъя лунӧдз еджыд няньысь эг на орӧдчывлы.
Кор мортыслӧн таладорас уджыс ставыс нин эштӧма, овсьӧма нин, комияс колльӧдӧны сійӧс мӧдарладорас «Шоныдін да югыдін» кывъясӧн. Войвылын нэм чӧжыс олысьлы оз ков гӧгӧрвоӧдны, мыйла тадзи шуӧны. Код тӧдас, эм ли абу ли сэні олӧмыс? Ми та йылысь вензям, а важ йӧзыс повтӧг да ыджыд надеяӧн мӧдӧдчывлӧмаӧсь сэтчӧ.
Да вот мукӧддырйисӧ мӧвпавла со тадзи: эм кӧ, да шоныд и югыд сэні, сідзкӧ, и нянь быдмӧ. Усьӧ тусь. Чужӧ да писькӧдчӧ сэрӧга му пырыс. Сӧвмӧ. Нюжӧдчӧ идзнас шонділань да шептасьӧ. Ид, рудзӧг. Тшӧтш и шобді. Кольӧ сӧмын вундыны да вартны. Коркӧ кад изки костӧд еджыд пызь нин сӧдзӧ. Сідзкӧ, позьӧ пыртны нянь кӧтан доз да вӧчны няньшом…
Ыджыд мам, мед сэні тэнад пызан вылад век лоас тупӧся еджыд нянь. А шӧрӧмыс кыз, чунь куим кызта. Сьӧлӧмыд бурмымӧн.
<> Елена Игнатова.