Кольӧм шойччан лунӧ Сыктывкарын Мичурин нима паркын коймӧдысь нуӧдісны «Пывсян лун» фестиваль. Гажас пырӧдчисны эз сӧмын Комиысь, тшӧтш и Удмуртияысь да Белоруссияысь гӧсьтъяс.
Гажыс пансис лун шӧр кадӧ да кыссис кӧкъямыс час рытӧдз. Заводитчис пӧль-пӧчлӧн пывсян традицияясӧн тӧдмӧдӧмсянь.
Сыктывкарса «Октябрь» шӧринысь (коді и котыртлӧ тайӧ гажсӧ) Мария Уляшева «бабуш» велӧдіс «внучкаяссӧ» корӧсь тэчны. Висьталіс, мый Иван лун водзын, июль 6 лунӧ, комияс ветлывлісны корӧсьла, кытчӧ тэчигас пуктылісны и дзоридз. Выль корӧсьӧн пывсьӧм бӧрын шыбитлісны сійӧс юӧ. Тайӧ вӧлі тунасьӧм: корӧсьыс кӧ кывтас визулӧдыс, сідзкӧ, мортыс лоӧ дзоньвидза, а вӧяс кӧ — кутас нёрпавны либӧ кувсяс.
Обряд бӧрын сцена вылӧ петіс Белоруссияысь йӧзкостса сьыланкывъяса да шылада «Хотиславяне» ансамбль.
На бӧрын «Пывсян лун» вылӧ воысьясӧс гажӧдісны Удмуртияысь «Зарни шеп» фольклор котыр да Удмуртияысь жӧ эстрада сьылысь Андрей Корнилов. Петкӧдчисны и Комиысь творческӧй котыръяс.
Кыдзи пасйис «Октябрь» шӧринын веськӧдлысь Илина Мирошниченко, окота вӧлӧма, мед юркарын вӧлі коми йӧзкоста культуралы сиӧм аслыспӧлӧс гаж.
«Пывсян лунсӧ» котыртлыны мӧвпыштӧмаӧсь куим во сайын. И быд во мыйкӧ выльтор пыртӧны. Шуам, таво коми стендаперъяс шмонитісны пывсян йылысь.
—Ми шуим водзӧ паськӧдны гажсӧ республикаса районъясысь пывсьӧмкӧд йитчӧм традицияясӧн тӧдмӧдӧм могысь.
Шыӧдчылім этнография туялысьяс дорӧ. Таво со петкӧдлім, кыдзи пывсьӧдлӧмаӧсь нылӧс верӧс сайӧ сетігӧн, — висьталіс Илина Мирошниченко.
Колӧ пасйыны, мый гажыс эз сӧмын сцена гӧгӧр юргы, а парк пасьталаыс.
Ӧтилаын вузасисны киподтуя йӧз, мӧдлаын нуӧдісны мастер-класс, шуам, велӧдісны дзоридзысь юркытш кыны, челядьӧс ворсӧдісны и.
Мастер Василий Адамчук йӧз син водзын пилитіс-вӧчис пуысь Пывсянсаӧс. Гаж котыртысьяс пасйисны, мый тайӧ скульптураыс лоӧ фестивальлӧн видзӧгӧн (оберег).
Пывсян гаж дырйи позис и чӧсмасьыштны.
Быдсикас вӧлӧга вӧзйисны пусьысь-пӧжасьысьяс: мырпома, ельдӧга шаньгаяс, кӧр яйысь вӧлӧга, кушмана окрошка, самӧварысь чай.
Но медся унаӧн вӧлі чукӧртчӧмаӧсь ыджыд пач дорын, кӧні «Октябрь» шӧринын жӧ зільысь Андрей Михайлов пӧжаліс картупеля сӧчӧн.
—Мыйла тэ дорын сы мында йӧз?
—Картупеля сӧчӧныс медся чӧскыд пӧжас да, — вашъялӧ Андрей. — Пачсӧ паркӧ сувтӧдім сизим час асылын, вайим сійӧс Ыбысь, а пессӧ — Чуклӧмысь.
Чайта, сиктын ни ӧти кӧзяйка ӧти луннас пачсӧ нёльысь эз ломтыв, мед нёльысь пӧжавны картупеля сӧчӧн, кыдзи вӧлі пывсян гаж дырйи.
Но медтӧдчанаыс, дерт, мый окотитысьяслы позис пывсьыны.
Паркын вӧлі сувтӧдӧма куим (!) пывсян. Йӧзыс вермисны пыравны и жар пывсянӧ, и кӧдзыдӧ, кӧні кос корӧсьӧн вӧчисны массаж.
—Дзоньвидзалуныд — пывсянын, — шуӧ пармастер Евгений Кадира. — Кодсюрӧ оз эскыны сылӧн вынӧ, кытшлалӧны больничаясті, а сэсся буретш пывсянын дзоньвидзалунсӧ бурмӧдӧны.
Евгений Кӧрткерӧс районса Мордінысь. Ичӧтсяньыс котралӧма лызьӧн. А сэсся спортсӧ эновтӧм бӧрын босьтчӧма пывсьӧдчыны.
Кыдзи ачыс висьталіс, сы дорӧ велӧдчыны весиг Белоруссияысь волӧмаӧсь.
Евгений ӧні олӧ Дырнӧсса дачаын, йӧрас пывсян, кытчӧ, шуӧ сійӧ, позьӧ волыны дзоньвидзалунла.
Вермас ачыс волыны корӧсявны, коран кӧ, гортӧдзыд.
<> Екатерина МАКАРОВА. Снимокъясыс ӧтуввезйысь.