Таво Айму вӧсна Ыджыд тышын Победасянь 80 во тырӧмкӧд йитӧдын торйӧн нин кыпыда нимӧдам геройясӧс, кодъяс асьнысӧ жалиттӧг дорйисны Чужан му.
Казьтылам фронт вылын усьӧмаясӧс, аттьӧалам войнаса ветеранъясӧс да тылын уджалысьясӧс, кодъяс пуктісны Победа дорӧмӧ тӧдчана пай. Дерт жӧ, нимӧдам спецоперацияса военнослужащӧйясӧс, повтӧм салдат-офицеръясӧс, кодъяс пӧвстысь, жаль, унаӧн нин оз бергӧдчыны гортас…
«Коми му» газет лыддьысьясӧс окота тӧдмӧдны Кӧрткерӧс районса Лӧкчимдінын чужлӧм Илья Галимовкӧд. Сійӧ военнӧй, тыш-косьса ветеран. СВО-ын вӧлӧма торъя мотострелкӧвӧй бригадаын гвардияса сержантӧн. Кыкысь чорыда ранитчӧма, нёльысь контузитчӧма.
Кӧрткерӧс районса олысьяс бура тӧдӧны да пыдди пуктӧны Илья Салиховичӧс. И эм мыйысь.
Неуна ас йылысь
–Ас йылысь торъя висьтавны нинӧм, – паніс сёрнисӧ Илья Галимов. – Кыдзи и быдӧн, велӧдчи школаын, пырӧдчи спортӧ: бура котралі лызьӧн, боксируйтчи, окотапырысь лыйси тирын. Торйӧн нин сьӧлӧм серти вӧлі «Зарницаысь» ворсӧм.
Ас коддьӧмысь, гашкӧ, торъялі сӧмын сійӧн, мый ичӧтсянь кӧсйи лоны военнӧйӧн.
Дядьӧй офицер да, пыр окота вӧлі лоны сы кодьӧн жӧ. Радейті видзӧдны и война йылысь кино.
Кор воис кад мӧдӧдчыны армияӧ, эг майшась, окотапырысь муні. Веськалі Перымса Кунгур карӧ ПВО войскаӧ.
Кык во мысти кӧсйи кольччыны водзӧ служитны контракт серти. Но часьтнымӧс бырӧдісны, сэтысь военнӧйяссӧ мукӧдлаӧ мӧдӧдалісны, и ковмис меным локны гортӧ.
Велӧдчи гражданка вылын колана специальносьтъясӧ да уджалі: пӧрӧдчи вӧрын, шопералі.
Военнӧй
Та вылын быттьӧ и служитны кӧсйӧмысь позис нин эновтчыны, но военнӧйӧн лоны окотитысь мортыдлӧн думыс абу вежсьӧма. Сійӧс бура гӧгӧрвоӧмаӧсь матыссаясыс да, абу вӧлӧмаӧсь паныд. И 2006 воын Илья Галимов кырымалӧма контракт служитны Мурманскын.
–СВО-ӧдз война вылын эг вӧв, – водзӧ сёрнитіс Илья Салихович. – Шыӧдчылі эськӧ, мед ыстасны Кавказӧ воюйтны, но миян часьтын служитысьясӧс некытчӧ эз мӧдӧдлыны.
Но 2022 вося февральын спецоперация вӧлі панӧма да, мартас нин Илья Галимов контракт серти мунӧма СВО вылӧ. Сылӧн мотострелкӧвӧй ротаыс тышкасьӧма Харьков да Луганск дорын.
–Спецоперацияын военнӧйяслӧн быдӧнлӧн могыс торъялӧ. Кодкӧ тылын служитӧ, кодкӧ передӧвӧйын вӧрӧглы паныд тышкасьӧ. Но ставным ми сэні ӧти удж бергӧдам-вӧчам – бырӧдам нацист-фашистъясӧс. И кымын ӧдйӧджык тайӧ артмас, сымын бурджык.
Война йылысь ёна висьтасьны оз позь. Но шуа тадз, мый миян командование да салдат-офицеръяс вӧчӧны ставсӧ, медым тайӧ тыш-косьыс ӧдйӧджык помасис.
Менам вӧлі нёль контузия, кыкысь ранитчылі. Медводдза ранитчӧм бӧрас верми бӧр сувтны стройӧ, а мӧд бӧрас сетісны коймӧд группаа инвалидносьт, ёна доймаліс киӧй да, ёнасӧ ог нин вермы сыӧн вӧдитчынысӧ.
Волонтёр
Но кӧть и сьӧкыда ранитчӧма, кыккирудз пукавны оз кӧсйы. Аслас часьтысь отпускӧ волывлігас Илья Галимов отсасьӧ волонтёръяслы, кодъяс кыӧны салдатъяслы тывъяс, вӧчалӧны блиндажын вӧдитчан сисьяс, чукӧртӧны сёян-юан, колана инструментъяс да паськӧм. Илья Салиховичлӧн эм аслас машина да, сійӧ нуӧ-вайӧ район пасьталаысь гуманитарнӧй грузсӧ юркарӧ, кысянь сэсся мӧдӧдӧны спецоперацияын служитысьяслы. Тадзи, шуӧ, тшӧтш жӧ победасӧ матыстам.
Волонтёралӧмысь кындзи сійӧс тшӧкыда корлывлӧны школаӧ мужество урокъяс вылӧ, аддзысьлӧ челядькӧд, тшӧтш и ветеранъяскӧд.
–Ӧти татшӧм паныдасьлӧм вӧлі аслам школаын, – казьтыліс Илья Салихович. – Челядьлы висьталі, мый военнӧй мортлы колӧ пыдди пуктыны дисциплина, ёртасьны спорткӧд, таысь кындзи кужны вӧдитчыны ӧружиеӧн, унджык тӧдмавны, кыдзи талун миян армияын служитысьяс дорйӧны Аймунымӧс.
Висьталі и, мый тыш-косьын салдатлӧн сьӧрас мед пыр вӧлі ӧружие, аптечка, бронезащита, боекомплект да уна мукӧдтор. Аддзысьлӧм вылӧ вайлі весиг ассьым экипировкаӧс: шлем, бронежилет, плащ-палатка, бинокль, аптечка да уна мукӧдтор. Висьталі-петкӧдлі, мый вылӧ тайӧ ставыс колӧ, кыдзи сыӧн вӧдитчыны.
Ошкышті и миянлысь волонтёръясӧс. Унджыкыс найӧ – олӧма войтыр, аньяс, челядь, кодъяс вӧчалӧны блиндажын вӧдитчан сись. Тайӧ сисьясыс колӧны салдатлы тшӧтш и медым косьтыны паськӧмсӧ да весиг дасьтыны сёян, петкӧдлі, кыдзи тайӧс вӧчны.
Аттьӧалі челядьӧс и налӧн письмӧясысь. Ылі муын тыш-касьысь салдатъяслы насянь ӧвтӧ гортса шоныдлунӧн. Военнӧйяс найӧс ӧшӧдӧны блиндаж стенӧ, босьтлӧны сьӧрсьыныс тышӧ.
* * *
Бура служитӧмысь Илья Галимовӧс пасйӧмаӧсь Георгиевскӧй креста IV степеня орденӧн, «За отвагу» да «За боевые отличия» медальясӧн, уна мукӧд наградаӧн.
–Меддона меным «За отвагу» медаль, – висьталіс сійӧ. – Миян дедъяс гӧрдитчисны тайӧ награданас кыдз салдат орденӧн.
А неважӧн Илья Салиховичлы усьӧма шуд тшӧтш ӧзтыны Кӧрткерӧсын Куслытӧм би.
Гӧрдитчӧны сыӧн матыссаясыс, ёртъясыс, тӧдсаясыс, гӧрдитчам и ми!
<> Надежда Пунегова. Снимокъясыс Илья Галимовлӧн гортса архивысь.