Тайӧ вӧлі тӧв шӧрын. Ми важ патераын на олім. Ӧтчыд сёр рытӧ кодкӧ таркӧдчис ӧдзӧсӧ. Ме сійӧ здукас пач дорын нокси, аладдя жариті, а кык посни ныв ворсісны ылысса жырйын. Верӧс сэк уджаліс пилорамаын да вӧлі смена вылын. Сылы водз на вонысӧ.
Восьта ӧдзӧс – сулалӧ ар ветымына мужичӧй. Сьӧд пася, еджыд гын сапӧга, руд кролик шапкаа. Тыдалӧ, мый код юра. Юалӧ, кӧні пӧ воддза олысьыс. Шуи, мый мӧдлаӧ вуджис. Мужичӧйыд юрнас гогнитіс да петіс.
Эг на удит бергӧдны аладдясӧ, бара кодкӧ тотшкӧдчӧ. Восьті ӧдзӧс – бара код дядьӧыс. Юалӧ: «Кытчӧ вуджис?». «Ог тӧд», – вочавидза. Бергӧдчис, муніс.
Пач дорӧ матыстча да кыла, посводзын кодкӧ жӧдзӧ. Петі. Бара сійӧ тӧдтӧм мужичӧйыс!
– Мый тіянлы нӧшта колӧ? – скӧрмӧмӧн нин юала сылысь.
Сійӧ мыйкӧ бара воддза олысь йывсьыс заводитӧ сьывны. «Да кыдз ті он гӧгӧрвоӧй, нинӧм ме сы йылысь ог тӧд!» – тайӧ кывъясӧн колльӧда кортӧм гӧсьтӧс ывлаӧ да игнала веранда ӧдзӧссӧ.
Матыстчи патера ӧдзӧс дінӧ, кӧсъя восьтыны, а сійӧ быттьӧ кынмӧма – оз воссьы! Мый вынысь нетшка вугсӧ – оз воссьы, весиг оз лег ӧдзӧсыс. Мый нӧ тайӧ? Тыдалӧ, кор петі гортысь да клотшниті ӧдзӧснас, крукыс ачыс пеклясӧ самаліс.
Зымга-швачӧда ӧдзӧсас. Телевизорыс гораа сёрнитӧ да, челядь оз кывны. А кӧть и кыласны, восьтынытӧ найӧ оз сяммыны, оз судзны крукӧдзыс.
Код мужичӧйыд кылӧма менсьым ноксьӧмтӧ да бӧр котӧртӧ.
– Мый нӧ лоис?! – чуксасьӧ.
Пета сы дінӧ:
– Ставыс тіян понда! Кыдзи нӧ ме ӧні гортӧ веськала? Менам ӧд сэні челядь! Дай аладдя пач вылын!
Ывлаас пемыд, кӧдзыд (комын кымын градус кӧдзыд), пальтотӧгыд кынма нин.
Босьтчим ми тӧдтӧм мортыдкӧд ӧдзӧстӧ ӧтлаын восьтыны. Кыскам-кыскам. Оз сетчы! «Гашкӧ, нетшыштам дзирнас?» – юалӧ мездысь. Меным эмбурыд жаль: «А, гашкӧ, видлам форточка пыр?». «Видлам!» – збодера шуӧ да петӧ ывлаас.
Суседъяслӧн ӧшиньясыс пемыдӧсь нин. Ставныс узьӧны. Ме лӧзӧдны нин куті кӧдзыдысла. Мужичӧйыд пӧрччис пасьсӧ да палгис меным пельпом вылӧ. Юрӧ – ассьыс шапкасӧ. Тадзтӧ, дерт, шоныдджык.
Кухня форточкаыс неуна восьса. Позьӧ судзӧдчыны да сы пыр веськавны керкаӧ. Мездысьыд кавшасис ӧшинь вылӧ, тӧрӧдчис форточкаӧ да … сибдіс. Гын сапӧгыс форточка дорышас крукасис, оз лэдз водзӧ прӧйдитны. Сідзи и ӧшалӧ менӧ мездысьыд увлань юрӧн. Ме аддзи тайӧ серпассӧ, серам босьтіс. Рушкуӧ кутчысьӧмӧн серала, весиг синва доршасьӧ. Ог, дерт, гораа, мед мужичӧйыс оз дӧзмы.
Но со кыдзкӧ-мыйкӧ воис сылы юрас гын сапӧгсьыд кыссьыны. Колис кӧмсӧ форточкаас ӧшавны, а ачыс надзӧник лэччис пызан вылӧ. Сэсся восьтіс меным ӧдзӧс. Ачыс зэв рад. Весиг палялӧма татшӧм виччысьтӧмторсьыд.
Кухняяс тшын ӧшалӧ, став аладдяыд сотчӧма. Ӧдзӧссӧ лои восьсӧн видзыштны, мед сынӧдыс вежсяс.
«Ме Озыншор грездысь Степан Иван», – шуӧ мужичӧйыд да мыччӧ меным паськыд ки пыдӧссӧ. Ме ассьым нимӧс висьталі жӧ да кори чаюйтны. Сёйиг-юигӧныд унатор йылысь байтім, весиг аддзим ӧтув рӧдвуж. Сэсся кухняад котӧрӧн пырисны челядь. Степан Иваныд накӧд ворсыштіс да гортланьыс мӧдӧдчис.
Тӧда, мый абу нин тайӧ югыдладорас менам войся гӧсьтыд, но кор казьтыла сэкся лоӧмторсӧ, пырысь-пыр син водзын сувтӧ форточкаын чурвидзысь гын сапӧг гоз. Да менӧ бара сэтшӧм серам босьтӧ.
Лариса Кальматкина.
Серпасаліс Ирина Бенько.