Шуӧны тай, кыдзи пӧ паныдалан Выль восӧ, сідзи сійӧ и коляс.
Декабрь 1 лунӧдз Россияын став олысьыслы колӧ вӧлі мынтыны 2022 воын эмбурӧн, муӧн, машинаӧн вӧдитчӧмысь, НДФЛ да мукӧд сикас вот. Ас кадӧ кӧ тайӧс эн вӧч, мӧдас каттьыны пеня.
Медым ми эг вунӧдӧй Выль воӧдз мынтӧдчыны вот кузя уджйӧзысь, Комиын олысьяслы УФНС октябрӧдз ыстӧма 400 сюрсысь унджык уведомленньӧ.
А мый вӧчны, эз кӧ во та йылысь юӧрыс? Кыдзи тӧдмавны уджйӧз йылысь да ас кадӧ сыысь мынтӧдчыны?
Тайӧ да мукӧд юалӧм вылӧ республикаса юралысьлӧн Общественнӧй приёмнӧйын вочавидзисны вот управлениеысь специалистъяс.
Комиын федеральнӧй вот служба управлениеысь госуслуга сетан юкӧнӧн веськӧдлысь Светлана Чуракина:
–Таво июль 1 лунсянь джынсьыс унджык уведомленньӧыс воӧ федеральнӧй вот службалӧн nalog.gov.ru сайтын вот мынтысьлӧн «Личнӧй кабинетӧ». Сервисса медшӧр лист бокын индӧма, уна-ӧ сьӧм колӧ вештыны.
Тайӧс талун тшӧтш позьӧ вӧчны гортсьыд петавтӧг. Сайтас позьӧ вотсӧ вештыны и гӧтыр-верӧс да челядь пыддиыд. Весиг пӧль-пӧч пыралӧны да вештӧны челядьыслысь да внук-внучкаыслысь вотсӧ.
Вот мынтысьлӧн «Личнӧй кабинетӧ» пырӧм могысь колӧ гижӧдчыны «Госуслуги» порталын.
Энӧ кӧ тайӧс вӧчӧй, ӧтуввез пыр электроннӧй документыс оз во. Татшӧмыслы вештысян квитанциясӧ ыстӧны пошта пыр письмӧӧн.
Овлӧ, кабала квитанция серти мынтысигӧн тыдовтчӧ, мый банкас мӧдджык лыдпасыс. Тайӧ вермас лоны сы вӧсна, мый банкыс ӧдйӧджык тӧдмалӧ вот, штрап да пеня вештӧм йылысь.
Вот уведомленньӧсӧ оз ков виччысьны декабрь 1 лунӧдз. Тӧлысьӧн водзджык кӧ татшӧм юӧрыс либӧ кабалаыс эз во ӧтуввез либӧ пошта пыр, колӧ аслыд нин майшасьыштны да тӧдмавны, мыйын помкаыс.
Уведомленньӧ дубликатла позьӧ пыравны матысса вот инспекцияӧ либӧ МФЦ-ӧ.
Но позьӧ ставсӧ тӧдмавны и ӧтуввез пыр. Та могысь колӧ нӧшта видзӧдлыны, пасйӧмаӧсь-ӧ тіянӧс «Госуслугиса» «Профильын». Тіян ов-ним-вичныд кӧ сэні абу, уведомленньӧсӧ босьтны оз артмы.
Тіян йылысь кӧ пасйӧдыс эм, колӧ вуджны «Прочее», а сы бӧрын «Налоги/Финансы» юкӧнӧ.
Сэні воссяс «Получение налоговых уведомлений на Госуслугах» ӧшинь.
Колӧ нӧшта видзӧдлыны, лючки-ӧ пасйӧмаӧсь паспортсьыд юӧрсӧ, ИНН, электроннӧй пошта адрестӧ да личкыны «Отправить в Госключ» кнопкаӧ.
Тайӧ приложениеас документ улад позьӧ пуктыны электроннӧй кырымпас. «Госключ» приложениеыс кӧ оз воссьы, сійӧс колӧ вуджӧдны смартфонад да регистрируйтчыны.
Та могысь колӧ пыртны «Госуслугиса» логин да пароль. «Госключ» приложениелӧн «Услуги» ӧшиньын воссяс электроннӧй документ, кодӧс колӧ «кырымавны». Та бӧрын «Госуслуги» порталын петкӧдчас вот уведомленньӧ.
Талун Комиын татшӧм ногӧн эмбурӧн, муӧн, машинаӧн вӧдитчӧмысь, НДФЛ да мукӧд сикас вот мынтӧ 25 сюрсысь унджык морт.
Миян сайтын позьӧ гижӧдчыны вот кузя уджйӧз йылысь юӧртан услуга вылӧ. И быд куим тӧлысь мысти тіянлы мӧдасны юӧртны, эм-ӧ кутшӧмкӧ уджйӧз.
Казьтышта, вот кузя уджйӧз – тайӧ абу гусятор. Удж вылад веськӧдлысь вермас кокньыда тӧдмавны, мый ті он вештӧй воттӧ.
Ӧтуввезйӧн вӧдитчыны тшӧтш колӧ кужны. Талун сэні зэв уна ылӧдчысьыс.
Мортыслы электроннӧй адресас ыстӧны юӧр, тіян пӧ эм эмбурысь да машинаысь вот кузя уджйӧз. Вӧзйӧны видзӧдлыны, збыль-ӧ тадзи, да корӧны пыравны индӧм ссылкаӧ.
Сэні тыдовтчӧ, мый ті збыльысь мыйыськӧ абу вештысьӧмныд, да таысь каттьӧ вот. Пыр жӧ пӧ колӧ бырӧдны уджйӧзсӧ да вуджӧдны индӧм тшӧт вылӧ сьӧм.
Тайӧс вӧчигӧн банкса картасьыд кузь киаыд курыштас став чӧжӧснытӧ.
Коми Республикаын федеральнӧй вот служба управлениеысь йӧзлӧн уджйӧз юкӧнӧн веськӧдлысь Анна Качер:
–Таво январь 1 лунсянь и бизнес, и йӧз мынтысьӧны ӧтувъя вот тшӧт серти (ЕНС). Тайӧ вот мынтысьлӧн аслыссяма кӧшель.
Тіян кӧ эм ИНН, сідзкӧ, эм и татшӧм тшӧтыс. Сэтчӧ ӧтувтӧма НДФЛ, транспортысь, эмбурысь, муысь да мукӧд сикас вотсӧ. Ӧні тайӧ ӧти лыдпас, и вештысьны колӧ сы серти.
Медым видзӧдлыны, эм-ӧ тіян уджйӧз, «Госуслуги» пыр ЕГАИС либӧ электроннӧй кырымпасӧн колӧ восьтыны nalog.ru сайт. ЕНС-ӧ позьӧ веськавны и «Налоги ФЛ» приложение пыр.
Федеральнӧй казначействолӧн тіян торъя тшӧтысь урчитӧм кадӧ медводз перъясны эмбурысь, муысь, транспортысь вот, НДФЛ да пеня. Кольӧм сьӧм вӧснаыс оз ков майшасьны. Сійӧс позьӧ вуджӧдны банкса картаӧ либӧ кольны локтан вося вот мынтыны.
Мортыс кӧ кутшӧмкӧ помка вӧсна декабрь 1 лунӧдз эз мынты вотсӧ, ӧтуввез либӧ пошта пыр ыстасны та йылысь юӧр. Пошта пыр ыстӧмасӧ квайт лун мысти лыддьӧны мортыслы воӧмаӧн.
Та бӧрын кӧ уджйӧзыс эз быр, сьӧмсӧ перъясны суд пыр.
Ёрдлӧн шуӧм серти уджйӧзсӧ вермасны перйыны мортыслӧн банкса тшӧт вылысь, а сідзжӧ эмбурсӧ иналӧм весьтӧ. Дерт, сылы колясны оланінсӧ да быд лун вӧдитчан эмбурсӧ.
Мортыслысь перйӧм сьӧмысь медводз вештӧны воддзаджык уджйӧзсӧ, сэсся бӧръяджыксӧ, та бӧрын нин – пеня да штрап.
Кодсюрӧ норасьӧны, удждонӧс пӧ вуджӧдӧны банкса тшӧт вылӧ, а сэтысь уджйӧз вештӧм могысь суд пыр перйӧны став сьӧмсӧ.
Россия Федерацияса Вот кодексысь 48-ӧд статья да исполнительнӧй производство йылысь 229-ӧд номера федеральнӧй оланпас серти уджйӧзасьӧм мортыс вермас шыӧдчыны банкас, медым тшӧт вылас колисны овны судзсьымӧн сьӧм. Но тайӧс позьӧ вӧчны сӧмын ӧти тшӧт кузя.
Вот уведомленньӧ мортыслы оз ыстыны, сылы кӧ колӧ вештыны сё шайтысь этшаджык, либӧ эм льгота, коді вевттьӧ вот ыдждасӧ.
Пенсионерлӧн да матысса воясӧ пенсия вылӧ петысьлӧн татшӧм кокньӧдыс эм ӧти патера, ӧти керка, ӧти гараж, квайт «сотка» мутор вылӧ. Но сылӧн кӧ некымын машина, вотсӧ ковмас вештыны ставсьыс.
Казьтышта, транспорт вот Комиын эз вежлыны 2021 восянь. Содтӧд коэффициентнас ковмас мынтыны сӧмын 10 миллион шайта машинаысь.
Муысь да эмбурысь вот арталігӧн тӧд вылын кутӧны налысь кадастр донсӧ.
Сыктывкарын да Ухтаын эмбур да машина вот вылӧ льгота сетӧма мобилизуйтӧмалы, доброволечлы да контрактниклы.
Кодлӧн кутшӧм кокньӧд эм, позьӧ тӧдмавны УФНС сайтса «Справочная информация о ставках и льготах по имущественным налогам» юкӧнысь.
Вот кузя льготала шыӧдчыны оз ков. Сійӧс сідз сетӧны пенсионерлы, войнаса да йӧзӧдлытӧм тыш-косьса ветеранлы, I да II группаа инвалидлы, челядьдырсянь вермытӧмлы.
2022 воын татшӧм кокньӧдыс вичмӧма 200 мортлы.
* * *
Тавося сентябрь 18 лунсянь Коми Республикаса вот овмӧсын мыйсюрӧ вежсис. Вот инспекцияяс пӧдласисны Кулӧмдін, Абъячой, Айкатыла сиктъясын да Емва карын. Урчитӧм график серти сэтчӧ мӧдасны волывлыны УФНС-са специалистъяс. <>
Николай Размыслов.
Снимокъясыс авторлӧн да ӧтуввезйысь.