Октябрь 24-27 лунъясӧ Сыктывкарын котыртӧны «В гостях у носителей языка» блог-тур. Миян республикаса юркарӧ воисны Камчаткаысь, Санкт-Петербургысь, Пензаысь, Москваысь, Бурятияысь, Карелияысь, Комиысь ӧтуввезйын водзмӧстчысьяс. Интернетын группаӧн веськӧдлысьяс, медиапроектъяс збыльмӧдысьяс окотитісны юксьыны асланыс опытӧн, тӧдмасьны Коми Республикаса культураӧн.
Сідз, медводдза лунӧ гӧсьтъяс волісны Печать керкаӧ, пыралісны «Радуга», «Регион» журналъяс редакцияясӧ да Коми йӧзӧдчан керкаӧ. Россияса регионъясысь этноблогеръяс тӧдмасисны коми кывъя петасъясӧн, нимкодьпырысь листалісны газет-журнал да велӧдісны выль кывъяс. «Би кинь» журналса главнӧй редактор Алёна Нестерова нуӧдіс налы пызанвывса ворсӧмъяс: гӧсьтъяс видлісны тэчны коми пазл, аддзыны доминоын да «Пӧла-пӧла» ворсӧмын пӧв.
Блог-тур помасигкежлас гӧсьтъяс кӧсйысисны велӧдны «аддзысьлытӧдз» кыв.
–Олам ӧта-мӧдысь ылын-ылын, но нимкодь ӧтув удж вӧчӧмысь! – пасйисны этноблогеръяс.
–Удмуртияын тшӧтш эмӧсь чужан кывъя петасъяс да, важӧн нин кӧсйи гижӧдчыны челядьлы газет-журнал вылӧ, но пыр быттьӧ некор. Тіян мича журналъясыд ышӧдісны судзӧдны ассьыным петас. Локта гостиницаӧ да быть гижӧдча, – содтіс Удмуртияысь Лилия Широбокова.
А Камчаткаысь Татьяна Увароваӧс ыззьӧдіс коми кывъя томуловлы петас:
–«Йӧлӧга» листалігӧн юрӧ воис некымын мӧвп. Ми уджалам том журналисткӧд ӧтув: гортӧ локтӧм бӧрын аддзысьла сыкӧд да юкся аслам видзӧдласӧн.
Мӧд лунас Коми Республикаса войтырлӧн Ёртасян керкаын заводитчис «Мы – Россияне» этнофорум, кытчӧ тшӧтш пырӧдчисны этноблогеръяс. Журналистъяслы да ӧтуввезйын водзмӧстчысьяслы котыртысьяс нуӧдісны медиаобразовательнӧй семинар: пырӧдчысьяс юксисны некымын котырӧ да думышталісны, кыдзи позьӧ сӧвмӧдны национальнӧй кывъяс интернетын. Уджтасӧ пырӧдчысьяс босьтісны ӧта-мӧдлысь интервью, вӧзйисны вӧчны видеоподкаст, мем, ас кывйӧн шыӧдны видеоворсӧмъяс, нималана фильмъясысь серамбана юкӧнъяс, дасьтыны путешествие йылысь блог да уна мукӧдтор.
Семинарыс сетіс позянлун пыдісяньджык тӧдмасьны миян регионса гӧсьтъяскӧд да налӧн оласногӧн.
–Камчатка торъялӧ вӧрзьӧдлытӧм вӧр-ваӧн. А Тихий океан сетӧ позянлун во чӧж пырӧдчыны сёрфингӧ. Нӧшта культурааным аслыспӧлӧсторйыс – выльвоасям ми куимысь: декабрын, кыдзи и став страна пасьта, а сідзжӧ пасъям гожӧмын шонділысь енэжтассянь медвылӧ кыпӧдчӧмсӧ (день летнего солнцестояния) – тайӧ эвен Выль во, да тӧлын шонділысь енэжтассянь мед-улӧ кыпӧдчылӧмсӧ (день зимнего солнцестояния) – коряк гаж, – тӧдмӧдіс ас культураӧн Камчаткаысь Татьяна Уварова. – Ме эвенка, та вӧсна менам медся тӧдчана праздникыс – эвен традиционнӧй календар серти выль шондісӧ паныдалӧмыс. Пасъям ми сійӧс июнь тӧлысся 21-22 лунъясӧ. Сэки ми ворсам, дасьтам концерт да лун чӧж нуӧдам обряд. Корякъяслӧн сідзжӧ эм ыджыд гаж – ноябрын найӧ нимӧдӧны нерпа, аттьӧалӧны, мый сійӧ локтіс на дорӧ да вердіс войтырсӧ. Та бӧрын тюлень рӧдысь пемӧссӧ колльӧдӧны саридзӧ, мед сійӧ висьтасяс мукӧд нерпалы, кыдзи бура сійӧс тані вочаалісны. Ительменъяслӧн сідзжӧ эм тӧдчана гаж – гожӧмын чери кыйӧм бӧрын найӧ аттьӧалӧны вӧр-васӧ. Сэки Камчаткаса тайӧ войтырыс сувтӧдӧны пу ен, быдсяманас сійӧс чӧсмӧдлӧны да аттьӧалӧны вӧр-васӧ озыр козинъясысь.
Дерт жӧ, аслыспӧлӧс миян и кухняыс. Ёна нималӧ кӧр яй. Сідзжӧ миян йӧз зэв радейтӧны шурпа – яя шыд. Мукӧддырйи шурпаас содтӧны вир, и сэки шыдыс лоӧ зэв сук. Тайӧ миян национальнӧй зэв пӧтӧса сёян. Корякъяслӧн да ительменъяслӧн сідзжӧ эм аслыспӧлӧс блюдо – найӧ пуӧны, нярӧны чери, содтӧны сэтчӧ вотӧс, гос да сідзи номсасьӧны.
Юксис Татьяна и Коми Республика йылысь аслас видзӧдласӧн:
–Тіян регионӧ ме вои медводдзаысь. Таво тані первойысь аддзи лым. Миян сійӧ усьліс да регыд и сыліс, а тані куйлыштны на удитіс, киӧн сійӧс вӧрӧдышті. Зэв чуймӧдіс, мый Комиын быд учрежденньӧ ним юргӧ кык кывйӧн. Гашкӧ, и миян сиктын тшӧтш тадзи позяс вӧчны…
Блог-турӧ пырӧдчысьясӧс Сыктывкарын вочаалісны зэв шоныда. Шань сьӧлӧма йӧз олӧны миян республикаын.
Этноблогер уджтасыс помасяс октябрь 27 лунӧ. Таӧдз найӧ ветласны Сыктывдін районӧ: финн-угор этнопаркӧ да «Зарань» ремеслӧ шӧринӧ. Кӧрткерӧс районын тӧдмасясны Виктор Савин творчествоӧн да суныштласны коми культураӧ. Сідзжӧ Россияса регионъясысь гӧсьтъясӧс нуӧдласны Коми Республикаса Национальнӧй музейӧ, юркарса коми культура шӧринӧ, искусство гимназиябердса этнокультура шӧринӧ да шылада-драмаа театрӧ.
«В гостях у носителей языка» блог-турсӧ котыртлӧны 2021 восянь. Таӧдз этноблогеръяс ветлісны Мордовияӧ да Удмуртияӧ. Уджтассӧ збыльмӧдӧны национальносьтъяс удж кузя федеральнӧй агентство да Коми Республикаса национальнӧй политика министерство.
<> Ирина Терентьева.
Снимокъясыс авторлӧн да Коми Республикаса национальнӧй политика министерствоысь.