Радейтана удж вӧчигӧн ньӧти он казяв, мыйта кад да вын воштан, ӧд сэки лов вылад кыпыд, сьӧлӧмыд нимкодясьӧ, а киыд вӧчӧ… Татшӧм ногӧн и артмӧны Печораын олысь Елена Редькиналӧн аслыспӧлӧс аканьясыс. На лыдын уна национальнӧй паськӧмаыс, ӧд ань чужлӧма-быдмӧма Изьваын. Сэні и велалӧма кысьыны-вурсьыны, а ӧні сійӧ пырӧ Коми Республикаса мастер котырӧ. Аньлысь уджъяссӧ позьӧ аддзыны весиг суйӧр сайысь.
Елена Николаевна нимкодьпырысь висьталӧ, мый медводдза велӧдысьнас вӧлӧма сылӧн мамыс – Тамара Константиновна Климова.
Сійӧ пӧ зэв бура вурсьӧма, вышивайтчӧма, печкӧма, кысьӧма да зільӧма и нывъясыслы став кужанлун-тӧдӧмсӧ вуджӧдны.
Тадзи и лоӧма. Водзӧ Еленаӧс велӧдӧма-туйдӧма Изьва сиктса шӧр школаын велӧдысь, челядьлы труд урок нуӧдысь Полина Ивановна Дуркина.
–Ме радпырысь волывлі сылӧн урокъяс вылӧ, кадыс лэбліс ӧти здукӧн – сэтшӧма меным ставыс кажитчис. Ӧнӧдз на пыдди пуктӧмӧн казьтыла тайӧ аньсӧ. Сідз, школа помалӧм бӧрын ме кужи нин вурны аслым платтьӧ, гач, дӧрӧм да кыны ковта, ог нин шу мукӧд поснитор йылысь, – висьталӧ Елена Редькина.
Аканьяс вӧчавны киподтуя ань заводитӧма 10 во сайын кымын.
Найӧс дасьтігӧн пӧ эм позянлун бисерӧн кысян, вурсян, вышивайтчан став сям-кужанлунтӧ петкӧдлыны.
Елена Николаевна заводитлӧма, кыдзи унаӧн мукӧд, тильда акань вӧчӧмсянь. Но куимӧс вурӧм бӧрын гӧгӧрвоӧма, мый колӧ вӧчны авторскӧйӧс – мукӧдысь торъяланаӧс, кӧні воссьӧ-петкӧдчӧ аслад мӧвп-кӧсйӧмыд.
–Ӧні ӧтуввезйын йӧзӧдӧма быдсяма аканьлысь муртӧс-выкройкасӧ. Эм та кузя зэв уна велӧдан небӧг, но ме на серти ог уджав, ӧд окота вӧчны ставсӧ аслым – сӧмын на мӧвпыштӧмсянь да помӧдзыс, – окотапырысь висьтасьӧ Елена. – Медводз чужӧ акань-чачалӧн образыс, сэсся мӧвпала, мыйысь сійӧс дасьта. Авторскӧй аканьӧн позьӧ шуны сӧмын став мукӧдсьыс торъяланаӧс. Тӧдчӧда: тадзи чайта ме. Нимкодь, мый менсьым уджъясӧс ньӧбӧны козин пыдди Венгрияӧ, Германияӧ, Финляндияӧ, Украинаӧ, Францияӧ, Канадаӧ, Израильӧ, Белоруссияӧ. Коркӧ Печораын ӧти ныв корис вӧчны козин пыдди пӧчыслы акань. Вӧчи. Дыр кад мысти котыртлі Сык-тывкарын ассьым выставка. Друг ме дорӧ матыстчис нывбаба, видзӧда-ліс уджъясӧс да шуис: «А менам эм тіян аканьыд. Сійӧс козьналіс Печораысь внучкаӧй». Нимкодь, мый аньыс уджъясӧс аддзӧм бӧрын гӧ-гӧрвоис, мый сылӧн козиныс – менам кипом удж.
Тавося январын Печора карын котыртлӧмаӧсь «Узнаваемость муниципального района «Печора» на основе традиций народных художественных промыслов и ремёсел» конкурс.
Дерт, и Елена Николаевна петкӧдлӧма сэні ассьыс уджъяссӧ да шедӧдӧма «Ценный сувенир» нимпасын мӧд, а «Памятный сувенир» номинацияын – медводдза места.
Сылӧн быд выставка вылын позьӧ нимкодясьны национальнӧй паськӧма мича аканьясӧн.
Уджъяссӧ петкӧдлӧма нин Москваын, Санкт-Петербургын, Псковын, Кировын, Сыктывкарын, Ухтаын, Интаын, Печораын да Изьваын.
Таысь кындзи сійӧ водзмӧстчӧ «Изьватас» регионъяскостса ӧтмунӧмлӧн Печораса юкӧнын, коді ӧтувтӧ тшӧтш войвыв карын олысь Коми Республикаса мукӧд мастерӧс: А.Н.Рогачёвӧс, М.Г.Грязинаӧс, Т.А.Сумароковаӧс. Ӧтлаын найӧ быд во пырӧдчӧны Изьваса нималана «Луд» гажӧ.
Елена Редькиналӧн зэв бура артмӧны и пемӧс-лэбачьяс. Сылысь уджъяссӧ видзӧдалігӧн син улӧ усины кык рака – дзик быттьӧ ловъяӧсь.
Кыдзи ачыс висьталӧ, сылы воӧма мӧвп вӧчны кык ракаӧс, кодъяс дыр нин ӧтлаын олісны да уна сьӧкыдсӧ венісны.
Бӧрынджык нин Елена Николаевна мӧвпыштӧма налы мойд. Сідзкӧ, ассьыс вӧчӧмторъяссӧ ань быт-тьӧ ловзьӧдӧ – та понда и вӧрзьӧдӧ-ны сьӧлӧмтӧ тайӧ киподтуя аньыслӧн аканьясыс.
Ракаяслӧн радейтчӧм
Ӧти тулысӧ Печора карса ӧти керка вевт вылын паныдасисны кык рака: энь да ай. На костын дзик пыр ыпнитіс радейтчӧм!
Чайтанныд, медводдза паныдасьӧмсянь радейтчыны вермӧны сӧмын йӧз? Тайӧ абу тадз!
Лэбачьяс овмӧдчисны ӧтлаын, сё вося пожӧм вылын вӧчисны поз. Уна кад коли. Шоныд позйысь петісны ракапиян, разалісны свет пасьтала да бать-мамыс моз жӧ лӧсьӧдісны ассьыныс семьяяс.
А олӧма нин ракаясыс мый? Кор оз майшӧдлы радикулит (да-да, ракаяслӧн сійӧ овлӧ жӧ), найӧ петавлӧны асланыс шоныд позйысь орчча пожӧм лап вылӧ да нимкодясьӧны Печора юлӧн мичлунӧн. Рака-пӧль небыдика вевттьӧ рака-пӧчлысь мышсӧ аслас паськыд бордйӧн, ӧд миян Войвылын тшӧкыда пӧльтӧ ыркыд тӧв.
Ылӧ водзӧ видзӧдӧмӧн лэбачьяс казьтылӧны ассьыныс томдырся кадсӧ, медводдза аддзысьӧмсӧ, ракапияныслысь чужӧмсӧ… И аттьӧалӧны олӧмсӧ налы паныдасьны да ӧтлаын ӧтсӧгласӧн овны позянлун сетӧмысь.
Екатерина МИКУШЕВА.